بخش ۳ - الحكایة و التمثیل
در رهی محمود میشد با سپاه
از سپاه و پیل او عالم سیاه
هم زمین همچون فلک بود از شرار
هم فلک همچون زمین بود از غبار
گاو گردون و زمین از بانگ کوس
هردو قانع گشته از یک من سبوس
بود پیش راه در ویرانهٔ
بر سر دیوار اودیوانهٔ
چون بدید از دور روی شهریار
گفت ای سرگشتهٔ فرتوت کار
این همه پیل و سپاه و کار چیست
وین همه آشوب و گیر و دار چیست
گفت تا با این همه از پیش و پس
گردهٔ نان میخورم هر روز بس
مرد مجنون گفت من خوش میخورم
زانکه من بی این همه شش میخورم
چون نصیبت زین همه یک مانده ست
گرد کردن این همه بی فائده ست
بخش ۲ - الحكایة و التمثیل: در رهی میرفت عیسی غرق نوربخش ۴ - الحكایة و التمثیل: گفت چون مسعود آن شاه درشت
اطلاعات
وزن: فاعلاتن فاعلاتن فاعلن (رمل مسدس محذوف یا وزن مثنوی)
قالب شعری: مثنوی
منبع اولیه: کتابخانه تصوف
* با انتخاب متن و لمس متن انتخابی میتوانید آن را در لغتنامهٔ دهخدا جستجو کنید.
برگردان به زبان ساده
در رهی محمود میشد با سپاه
از سپاه و پیل او عالم سیاه
هوش مصنوعی: در مسیر، سپاه محمود حرکت میکرد و با قدرت و عظمت خود، سایهای بر زمین میافکند که تمام دنیا را تحت تأثیر قرار میداد.
هم زمین همچون فلک بود از شرار
هم فلک همچون زمین بود از غبار
هوش مصنوعی: هم زمین در آتش و سوزش قرار دارد و هم آسمان در گرد و غبار مانند زمین است.
گاو گردون و زمین از بانگ کوس
هردو قانع گشته از یک من سبوس
هوش مصنوعی: گاو آسمان و زمین هر دو از صدای طبل راضی شدهاند و به یک مقدار خوراک مشغولند.
بود پیش راه در ویرانهٔ
بر سر دیوار اودیوانهٔ
هوش مصنوعی: در ویرانهای در پیشرو، بر روی دیواری، شخصی دیوانه نشسته است.
چون بدید از دور روی شهریار
گفت ای سرگشتهٔ فرتوت کار
هوش مصنوعی: وقتی از دور چهرهٔ پادشاه را دید، گفت: ای کسی که در این دنیای پر از مشکلات و رنجها سرگردان و ناتوان هستی.
این همه پیل و سپاه و کار چیست
وین همه آشوب و گیر و دار چیست
هوش مصنوعی: این همه جنگ و نیرو و tumult برای چیست؟ چرا اینقدر التهاب و درگیری وجود دارد؟
گفت تا با این همه از پیش و پس
گردهٔ نان میخورم هر روز بس
هوش مصنوعی: او میگوید با اینکه در زندگی مشکلات زیادی دارم، اما هر روز تلاش میکنم و نان میخورم.
مرد مجنون گفت من خوش میخورم
زانکه من بی این همه شش میخورم
هوش مصنوعی: مرد دیوانه گفت من از خوشی میخورم چون من بدون این همه دیگران هم میخورم.
چون نصیبت زین همه یک مانده ست
گرد کردن این همه بی فائده ست
هوش مصنوعی: وقتی سرنوشتی که برای تو تعیین شده فقط یک چیز است، تلاش برای رسیدن به چیزهای دیگر بی فایده خواهد بود.