گنجور

شمارهٔ ۲۵

گر مَردِ رهی، میانِ خون باید رفت
وز پای فتاده، سرنگون باید رفت
تو پای به ره در نِه و از هیچ مپرس
خود راه بگویدت که چون باید رفت

اطلاعات

وزن: مفعول مفاعیل مفاعیل فعل (وزن رباعی)
قالب شعری: رباعی
منبع اولیه: کتابخانه تصوف

* با انتخاب متن و لمس متن انتخابی می‌توانید آن را در لغتنامهٔ دهخدا جستجو کنید.

برگردان به زبان ساده

گر مَردِ رهی، میانِ خون باید رفت
وز پای فتاده، سرنگون باید رفت
هوش مصنوعی: اگر مردی در مسیر حق و جهاد قرار دارد، باید تا پای جان و با شجاعت پیش برود و حتی اگر در مسیر زمین‌خورده و زخمی شود، باز هم باید ادامه دهد.
تو پای به ره در نِه و از هیچ مپرس
خود راه بگویدت که چون باید رفت
هوش مصنوعی: به راه برو و از هیچ چیز نپرس، چرا که خود راه به تو خواهد آموخت که چگونه باید حرکت کنی.

حاشیه ها

1392/04/07 08:07
مسجدی

با سلام و تشکر از سایت بسیار کاملتون - فکر میکنم مصرع اول بیت دوم به این صورت باشد
"تو پای به ره بنه دگر هیچ مپرس"
ممنون از بذل توجهتون

1401/11/08 13:02
منوچهر الحاقی

به نظر گفته شما صحیح است

1392/10/08 18:01
فاضل

با سلام و احترام- بنده جایی دیدم نوشته بود:
گر مرد رهی درون خون باید رفت
از پای فتاده سرنگون باید رفت

1401/11/08 14:02
منوچهر الحاقی

به نظر نمیرسد کلمه درون صحیح باشد چون کاربرد "درون "و "میان" با هم فرق میکنند همانطور که کلمه "بین" با کلمه "میان(درون)" متفاوت است. در علم آمار و طرح، ما میانگینِ درون گروه و بین گروه داریم

1402/08/08 21:11
نعمت الله عبقری

بله دوست عزیزم  این شعر به این صورت هست

 

گر مرد رهی درون خون باید رفت

از پای فتاده سرنگون باید رفت

تو پای به ره نهِ و هیچ مپرس

خود ره گویدت چون باید رفت

1394/07/13 14:10
نیک زاد محمد رضا

بسمه تعالی
این رباعی ترجمۀ ادبی و شاعرانه ای است از آیۀ شریفۀ 69 عنکبوت « والذین جاهدوا فینا لَنهدیّنهم سُبُلَنا وَإِنَّ اللَّهَ لَمَعَ المُحسنینَ » .
و یاد آور عبارت معروفِ «خواستن توانستن است» می باشد.
همیشه شاد و پیروز باشید.

1398/02/18 13:05
نویده حسنی رخ

سلام . من هم در مجموعه شعری از عطار این مصرع را به صورت تو پای به ره بنه دگر هیچ مپرس خواندم.
سایت عالی راه اخداختین سپاسگزارم .

1398/03/07 13:06

فکر می کنم مصرع دوم بیت اول اینطور باشه:
ور پای فتاده سرنگون باید رفت

1400/01/04 17:04
رضا

امروز، پانزدهم فروردین ماه سده چهاردهم، عهدی رو شکستم که مدت ها نگه داشته بودم، شرمسار و بی رمق و سراپا سرد، به این دو بیت از پیر نشابور رسیدم.
خود راه بگویدت که چون باید رفت...

1400/05/31 07:07
سامه ۵۴

شاه یکرنگ من اندر زم ازرق پوشان

فرصتی گرم به جانِ گذر محبوبان

1401/11/08 13:02
منوچهر الحاقی

با عرض سلام و خسته نباشید همانطور که دوستان در جای فرمودند  و به نظر این حقیر مصرع "تو پای به راه در نه و هیچ مپرس" کمی سنگین به نظر میرسد و وزن آن به نظر متفاوت است ...اگر این مصرع از منبع اصیل و واقعی گرفته شده و عینا گفته ی عطاراست، که هیچ وگر نه بهتر میبود که زیباترین و درست ترین  مرجع درج میشد...

ممنون

1402/06/10 23:09
حسین مطهری

درود بر عزیزان 

 

در مصرع سوم وزن رباعی رعایت نشده است، 

به شکل زیر اصلاح میشود ولیکن نمیدانم که در نسخ معتبر چگونه آمده است: 

 

تو پای به ره در نه و از هیچ مپرس

 

 

 

1402/08/08 21:11
نعمت الله عبقری

سلام دوست عزیز متاسفانه مصرعی که شما گفتید اشتباه و شعر اصلا در نداره و اگرم بزاری شعر رو خراب میکنه بالا درست شعر رو نوشتم

1402/09/25 11:11
احمد فرزین

سلام

در وصیت نامه یکی از شهدا این مصرع اینطور آورده بود

تو قدم در راه نه و هیچ مپرس

1402/09/04 23:12
محسن رضایی

با سلام

شعر بسیار زیبا و عارفانه ای بود

1403/03/30 10:05
سام اخضری

دوستان لطفا معنی 

وز پای فتاده سرنگون باید رفت

را توضیح بفرمایید،  بار معنایی کلمه سرنگون چیست؟

1403/04/04 23:07
پریشان

بیت دوم واقعا زندگیم رو متحول کرده، بی‌نظیره. چینی ها ضرب المثلی دارن که دورترین سفر ها از اولین گام ها آغاز می شوند، واقعا گاهی اوقات "فقط" باید شروع کرد.