گفتار عاشقی که از بیم قیامت میگریست
عاشقی روزی مگر خون میگریست
زو کسی پرسید کین گریه زچیست
گفت میگویند فردا کردگار
چون کند تشریف رویت آشکار
چل هزاران سال بدهد بردوام
خاصگان قرب خود را بار عام
یک زمان زانجا به خود آیند باز
در نیاز افتند، خو کرده به ناز
زان همی گریم که با خویشم دهند
یک نفس در دیدهٔ خویشم نهند
چون کنم آن یک نفس با خویش من
میتوان کشتن ازین غم خویشتن
تا که با خود بینیم بد بینیم
با خدا باشم چو بیخود بینیم
آن زمان کز خود رهایی باشدم
بیخودی عین خدایی باشدم
هرک او رفت از میان اینک فنا
چون فنا گشت از فنا اینک بقا
گر ترا هست ای دل زیر و زبر
بر صراط و آتش سوزان گذر
غم مخور کاتش ز روغن در چراغ
دودهای پیداکند چون پر زاغ
چون بر آن آتش کند روغن گذر
از وجود روغنی آید بدر
گرچه ره پر آتش سوزان کند
خویشتن را قالب قرآن کند
گر تو میخواهی که تو اینجا رسی
تو بدین منزل، به هیچ و لا رسی
خویش را اول ز خود بیخویش کن
پس براقی از عدم درپیش کن
جامهای از نیستی در پوش تو
کاسهای پر از فنا کن نوش تو
پس سر کم کاستی در برفکن
طیلسان لم یکن بر سرفکن
در رکاب محو کن مایی ز هیچ
رخش ناچیزی بر آن جایی که هیچ
برمیانی در کمی زیر و زبر
بی میان بربند از لاشی کمر
طمس کن جسم وز هم بگشای زود
بعد از آن در چشم کش کحل نبود
گم شو وزین هم به یک دم گم بباش
پس از این قسم دوم هم گم بباش
همچنین میرو بدین آسودگی
تا رسی در عالم گم بودگی
گر بود زین عالمت مویی اثر
نیست زان عالم ترا مویی خبر
گفتار معشوق طوسی (محمد) با مریدش: یک شبی معشوق طوس، آن بحر رازحکایت پروانگان که از مطلوب خود خبر میخواستند: یک شبی پروانگان جمع آمدند
اطلاعات
وزن: فاعلاتن فاعلاتن فاعلن (رمل مسدس محذوف یا وزن مثنوی)
قالب شعری: مثنوی
منبع اولیه: ویکیدرج
* با انتخاب متن و لمس متن انتخابی میتوانید آن را در لغتنامهٔ دهخدا جستجو کنید.
خوانش ها
گفتار عاشقی که از بیم قیامت میگریست به خوانش آزاده
گفتار عاشقی که از بیم قیامت میگریست به خوانش فاطمه زندی
حاشیه ها
1393/09/21 02:12
حامد غفوری
این بیت اشتباه است:
گر تو میخواهی که تو اینجا رسی
تو بدین منزل به هیچ الارسی
درست آن بدینگونه است:
گر همی میخواهی که تو اینجا رسی
اندر این منزلگه والا رسی
1393/09/21 02:12
حامد غفوری
گر همی خواهی که تو اینجا رسی
اندر این منزلگه والا رسی
1393/09/21 02:12
حامد غفوری
طمس کن چشم وز هم بگشای زود
بعد از آن در چشم کش کحل نبود
1396/04/05 09:07
...
روی سنگ قبر عطار، بیتی از همین بخش نوشته شده:
هر که او رفت از میان اینک فنا / چون فنا گشت از فنا اینک بقا
و چه بیت بی نظیری!
1399/04/10 22:07
عباس
بیت هفتم اینگونه درست است:
تا که با خودبینیاَم بدبینیاَم
با خدا باشم، چو بیخودبینیاَم