گنجور

شیخی که از سگی پلید دامن در نچید

در بر شیخی سگی می‌شد پلید
شیخ از آن سگ هیچ دامن در نچید
سایلی گفت ای بزرگ پاکباز
چون نکردی زین سگ آخر احتراز
گفت این سگ ظاهری دارد پلید
هست آن در باطن من ناپدید
آنچ او را هست بر ظاهر عیان
این دگر را هست در باطن نهان
چون درون من چو بیرون سگست
چون گریزم زو که با من هم تگ است
گر پلیدی درونت اندکیست
صد نجس بینی که این خود زان یکیست
گرچه اندک چیزت آمد بند راه
چه به کوهی بازمانی چه به کاه

اطلاعات

وزن: فاعلاتن فاعلاتن فاعلن (رمل مسدس محذوف یا وزن مثنوی)
قالب شعری: مثنوی
منبع اولیه: ویکی‌درج

* با انتخاب متن و لمس متن انتخابی می‌توانید آن را در لغتنامهٔ دهخدا جستجو کنید.

برگردان به زبان ساده

در بر شیخی سگی می‌شد پلید
شیخ از آن سگ هیچ دامن در نچید
هوش مصنوعی: در کنار یک روحانی، سگی ناپاک وجود داشت، اما آن روحانی هیچ‌گاه دامن خود را به خاطر آن سگ آلوده نکرد.
سایلی گفت ای بزرگ پاکباز
چون نکردی زین سگ آخر احتراز
هوش مصنوعی: کسی به بزرگ و پاکباز گفت: چرا از این سگ به دوری نگزیدی و فاصله نگرفتی؟
گفت این سگ ظاهری دارد پلید
هست آن در باطن من ناپدید
هوش مصنوعی: این جمله به این معناست که کسی ممکن است ظاهری زشت و ناخوشایند داشته باشد، اما در درون او حقیقتی پنهان و نیکو وجود دارد که برای دیگران قابل دیدن نیست.
آنچ او را هست بر ظاهر عیان
این دگر را هست در باطن نهان
هوش مصنوعی: آنچه که او دارد و در ظاهر آشکار است، برای دیگری در باطن و درون پنهان است.
چون درون من چو بیرون سگست
چون گریزم زو که با من هم تگ است
هوش مصنوعی: در دل من حسی شبیه به سگ وجود دارد و می‌خواهم از آن فرار کنم، اما نمی‌توانم چون همیشه با من است و همراه من است.
گر پلیدی درونت اندکیست
صد نجس بینی که این خود زان یکیست
هوش مصنوعی: اگر درون تو اندکی پلیدی وجود داشته باشد، تو در هر جا و هر چیزی ناپاکی خواهی دید، زیرا آنچه در درون توست، بر دیدگاه و تجربیاتت تأثیر می‌گذارد.
گرچه اندک چیزت آمد بند راه
چه به کوهی بازمانی چه به کاه
هوش مصنوعی: هرچند که داشته‌هایت اندک باشد، اما مانع پیشرفت تو نخواهد شد؛ چه با کوهی از مشکلات مواجه باشی و چه فقط با ذره‌ای کوچک.

خوانش ها

شیخی که از سگی پلید دامن در نچید به خوانش آزاده

حاشیه ها

1391/11/10 06:02
امیر م

مصراع اول بیت ششم مشکل وزن دارد.

1401/01/12 18:04
فاطمه زندی

درود 

بیت ششم مصراع اول 

ور پلیدی درونت اندکی ست..

1401/01/12 18:04
فاطمه زندی

بیت ششم مصراع دوم

صد نجس بینَش که این قلَّت یکی ست..