بخش ۶ - در فضیلت امیرالمؤمنین علی بن ابیطالب علیه السلام
سپهر معرفت خورشید انور
امیرالمؤمنین کرّار صفدر
امام مطلق ارباب بینش
بدانش آفتاب آفرینش
چو او شیر حق آمد داغ حق داشت
بمردی و جوانمردی سبق داشت
اسد چون خانهٔ خورشید باشد
علی کالشمس ازو جاوید باشد
چو اصل اهل بیت افتاد حیدر
بلی بایست شهر علم رادر
چو شهر علم دین پیغمبر آمد
اگر بابیست آن را حیدر آمد
چو بیت آفتاب ذوالجلالست
گرش شیر خدا خوانی حلالست
چنین گفت او که در دین حق تعالی
مرا دادست در علم آن کمالی
که گردرباء بسم اللّه ز اسرار
کنم تضیف بیش از ده شتروار
بهر حرف از کلام صانع پاک
کنم هر دم هزاران معنی ادراک
چو دنیا را طلاقی داد جانش
مگر انگشتری ماند از آنش
خداوندش یکی سایل فرستاد
که آمد در نمازش پیش، استاد
که در دین تو دنیا بند جانست
تو میدانی که این خاتم از آنست
چو شد زین سرّ عالی سرفراز او
بسایل داد خاتم در نماز او
نمازش را چو خاتم در نگنجید
بجز حق ذرّهیی هم درنگنجید
نمازش چون حضوری معتبر داشت
کی از پیکان برون کردن خبر داشت
کسی کو در حقیقت تشنه جانست
که کلّی سیر از کار جهانست
اگر آبیش میباید که جان خورد
ز دست ساقی کوثر توان خورد
عزیزی کو دو چشم راه بین داشت
سه روح ازچاریار راستین داشت
ترا از زهر بدعت گر گزندست
همین تریاق اربع سودمندست
بخش ۵ - در فضیلت امیرالمؤمنین عثمان بن عفّان: جهان معرفت دریای عرفانبخش ۷ - در فضیلت امیرالمؤمنین حسن علیه السلام: امامی کو امامت را حسن بود
اطلاعات
وزن: مفاعیلن مفاعیلن فعولن (هزج مسدس محذوف یا وزن دوبیتی)
قالب شعری: مثنوی
منبع اولیه: کتابخانه تصوف
* با انتخاب متن و لمس متن انتخابی میتوانید آن را در لغتنامهٔ دهخدا جستجو کنید.
برگردان به زبان ساده
سپهر معرفت خورشید انور
امیرالمؤمنین کرّار صفدر
هوش مصنوعی: آسمان دانش، همانند خورشید درخشان امیرالمؤمنین، مظهر روشنایی و نور است.
امام مطلق ارباب بینش
بدانش آفتاب آفرینش
هوش مصنوعی: امام، حاکم بیچون و چرا بر دانش و بینش است و مانند خورشید درخشان در عرصه خلقت میدرخشد.
چو او شیر حق آمد داغ حق داشت
بمردی و جوانمردی سبق داشت
هوش مصنوعی: زمانی که او شیر حق (همانند یک قهرمان) وارد شد، درد و رنج حق را بر دوش داشت و در مردانگی و جوانمردی پیشکسوت بود.
اسد چون خانهٔ خورشید باشد
علی کالشمس ازو جاوید باشد
هوش مصنوعی: اگر خانهای وجود داشته باشد که در آن نور خورشید باشد، علی مانند خورشید در آن خانه جاودانه خواهد بود.
چو اصل اهل بیت افتاد حیدر
بلی بایست شهر علم رادر
هوش مصنوعی: زمانی که اصل و ریشه اهل بیت، یعنی امام علی (ع)، در میان مردم قرار گرفت، به درستی جایگاه او در شهر علم مشخص شد.
چو شهر علم دین پیغمبر آمد
اگر بابیست آن را حیدر آمد
هوش مصنوعی: زمانی که علم و دین در میان مردم به عنوان یک فرهنگ و حقیقت مطرح شد، اگر کسی به عنوان فرصتساز و دروازهای به این علم ورود کند، آن شخص همان حیدر (علی) است که به عنوان نماینده و حامی این علم شناخته میشود.
چو بیت آفتاب ذوالجلالست
گرش شیر خدا خوانی حلالست
هوش مصنوعی: اگرچه مانند آفتاب بزرگ و با الجلال است، اگر او را شیر خدا بنامی، جایز و مجاز است.
چنین گفت او که در دین حق تعالی
مرا دادست در علم آن کمالی
هوش مصنوعی: او گفت که خداوند در دین حق به من دانش و کمالی عطا کرده است.
که گردرباء بسم اللّه ز اسرار
کنم تضیف بیش از ده شتروار
هوش مصنوعی: من از رازها بیشتر از ده شتر بر میافزایم و این کار را به نام خداوند آغاز میکنم.
بهر حرف از کلام صانع پاک
کنم هر دم هزاران معنی ادراک
هوش مصنوعی: هر بار که از سخن خداوند چیزی میگویم، تلاش میکنم تا هزاران معنا و مفهوم را درک کنم.
چو دنیا را طلاقی داد جانش
مگر انگشتری ماند از آنش
هوش مصنوعی: وقتی که جانش از این دنیا جدا شد، جز یک انگشتر از او باقی نماند.
خداوندش یکی سایل فرستاد
که آمد در نمازش پیش، استاد
هوش مصنوعی: خداوند فردی را فرستاد که در هنگام نماز، پیش استاد حاضر شد.
که در دین تو دنیا بند جانست
تو میدانی که این خاتم از آنست
هوش مصنوعی: در دین تو، دنیا همچون بندی برای جان انسان است و تو این را میدانی که این نشانه خاص از آن بنده است.
چو شد زین سرّ عالی سرفراز او
بسایل داد خاتم در نماز او
هوش مصنوعی: وقتی او به این راز بلند دست یافت، به وسیلههای گوناگونی برای نماز خود خاتم بخشید و در اوج سرافرازی قرار گرفت.
نمازش را چو خاتم در نگنجید
بجز حق ذرّهیی هم درنگنجید
هوش مصنوعی: نماز او به قدر خاتم کوچک است و هیچ چیز جز حق در آن جا نمیگیرد.
نمازش چون حضوری معتبر داشت
کی از پیکان برون کردن خبر داشت
هوش مصنوعی: نماز او چنان با حضور و توجه انجام میشد که او هیچگاه دیگر نیاز به نشانهها و علامتها برای خارج شدن از دایرهی توجه نداشت.
کسی کو در حقیقت تشنه جانست
که کلّی سیر از کار جهانست
هوش مصنوعی: کسی که در عمق دل خود به عشق و معنویت نیاز دارد، هرچقدر هم که از جنبههای مادی زندگی سیراب باشد، همچنان تشنهی حقیقت و عمق معنویست.
اگر آبیش میباید که جان خورد
ز دست ساقی کوثر توان خورد
هوش مصنوعی: اگر کسی بخواهد از آب گوارایی بنوشد و جانش را nour میسازد، تنها میتواند از دست ساقی کوثر آن را دریافت کند.
عزیزی کو دو چشم راه بین داشت
سه روح ازچاریار راستین داشت
هوش مصنوعی: عزیزی که دو چشمی داشت که به درستی راه را میدید و همچنین سه روح از یاری کننده واقعی و راستین بهرهمند بود.
ترا از زهر بدعت گر گزندست
همین تریاق اربع سودمندست
هوش مصنوعی: اگر بدعتی برای تو ضرری به همراه داشته باشد، همین داروی چهارم (یا بیستم) میتواند برای تو مفید باشد.
حاشیه ها
1393/02/12 11:05
امیر اصغری
بیت 9، مصرع 2؛ تصتیف، تضیف نوشته شده...