(۶) حکایت غلبۀ عشق مجنون بر لیلی
چو مجنون درگه لیلی بدیدی
نبودی تاب آنش میدویدی
شدی چون زعفران آن رنگ رویش
سنان گشتی ز سر تا پای مویش
فتادی بر همه اعضاش لرزه
چو روباهی که بیند شیر شرزه
بدو گفتند ای در انقطاعی
نه بیند هیچکس چون تو شجاعی
نه تو بیمی ز شیر بیشه داری
نه هرگز از پلنگ اندیشه داری
به صحرا و میان کوه گردی
نترسی از همه عالم بمردی
چو آید درگه لیلی پدیدار
شوی زرد و بلرزی چون سپیدار
چنین گفت آنگهی مجنون پر غم
که آنکس کو نترسد از دو عالم
ببین تا زور شیر عشق چندست
که چون موریم در پای اوفکندست
هر آن قوّت که نقد هر نهادست
به پیش زور دست عشق بادست
اگر تو مرد آئی این سخن را
تو باشی همنشین آن سرو بن را
چو عاشق بر محکّ آید پدیدار
شود معشوق جاویدش خریدار
(۵) حکایت حسین منصور حلاج بر سر دار: چو ببریدند ناگه بر سر دار(۷) حکایت پسر ماه روی با درویش صاحب نظر: یکی زیبا پسر مهروی بودست
اطلاعات
وزن: مفاعیلن مفاعیلن فعولن (هزج مسدس محذوف یا وزن دوبیتی)
قالب شعری: مثنوی
منبع اولیه: کتابخانه تصوف
* با انتخاب متن و لمس متن انتخابی میتوانید آن را در لغتنامهٔ دهخدا جستجو کنید.
برگردان به زبان ساده
چو مجنون درگه لیلی بدیدی
نبودی تاب آنش میدویدی
هوش مصنوعی: اگر مجنون را به درگاه لیلی میدیدی، تاب و توان تحمل عشق او را نداشتی و به شدت از شوق و هیجان به سویش میدویدی.
شدی چون زعفران آن رنگ رویش
سنان گشتی ز سر تا پای مویش
هوش مصنوعی: تو مانند زعفران رنگین و زیبا شدهای و جلوهات تا موهای سرت را در بر گرفته است.
فتادی بر همه اعضاش لرزه
چو روباهی که بیند شیر شرزه
هوش مصنوعی: او از ترس لرزید، مانند روباهی که شیر قوی و نیرومندی را ببیند.
بدو گفتند ای در انقطاعی
نه بیند هیچکس چون تو شجاعی
هوش مصنوعی: به او گفتند، ای کسی که در جدایی و انزوا به سر میبری، هیچ کس جز تو اینقدر شجاع نیست.
نه تو بیمی ز شیر بیشه داری
نه هرگز از پلنگ اندیشه داری
هوش مصنوعی: تو نه از شیر جنگل میترسی و نه هیچ نگرانی درباره پلنگ داری.
به صحرا و میان کوه گردی
نترسی از همه عالم بمردی
هوش مصنوعی: در دل صحرا و میان کوهها قدم بگذار و از هیچچیز نترس، چرا که در این مسیر، میتوانی به شجاعت و قدرتی برسید که بر ترسها غلبه کند.
چو آید درگه لیلی پدیدار
شوی زرد و بلرزی چون سپیدار
هوش مصنوعی: وقتی لیلی حضور پیدا کند، تو زرد میشوی و مانند یک درخت سپیدار لرزان خواهی بود.
چنین گفت آنگهی مجنون پر غم
که آنکس کو نترسد از دو عالم
هوش مصنوعی: مجید غمگین گفت که کسی که از هر دو جهان نترسد، در حقیقت، شجاع و بیباک است.
ببین تا زور شیر عشق چندست
که چون موریم در پای اوفکندست
هوش مصنوعی: ببین چقدر قدرت عشق مانند زور شیر است که ما همچون مورهای کوچک در برابر آن سر تعظیم فرود میآوریم و تسلیم میشویم.
هر آن قوّت که نقد هر نهادست
به پیش زور دست عشق بادست
هوش مصنوعی: هر نیرویی که به عنوان دارایی و قدرت در هر غیردولت و انسانی وجود دارد، در واقع در برابر عشق و نیروی آن هیچ است.
اگر تو مرد آئی این سخن را
تو باشی همنشین آن سرو بن را
هوش مصنوعی: اگر تو انسان بزرگی باشی، آن وقت تو شایستهی همصحبتی با آن درخت سرو زیبایی.
چو عاشق بر محکّ آید پدیدار
شود معشوق جاویدش خریدار
هوش مصنوعی: زمانی که عاشق در آزمون عشق قرار میگیرد، معشوق ابدی و حقیقیاش خود را به نمایش میگذارد و او را میخرد.
حاشیه ها
1395/03/15 13:06
زهره نامدار
در تصحیح جدید به جای زور شیر عشق،" بازوی عشق"
آمده است.
ببین بازوی شیر عشق چندست