گنجور

جواب پدر

پدر گفتش که ای مغرور مانده
ز اسرا رحقیقت دور مانده
مکن امروز ضایع زندگانی
چو میدانی که تو فردا نمانی
ببابل می‌روی ای مرد فرتوت
که سحر آموزی از هاروت و ماروت
هزاران سال شد کان دو فرشته
نگونسارند در چَه تشنه گشته
وزیشان آنگهی تا آب آن چاه
مسافت یک وجب نیست ای عجب راه
چو نتوانند خود را آب دادن
کجا دَر می‌توانندت گشادن
چو استاد این چنین باشد پریشان
که خواهد کرد شاگردیِ ایشان
ترا امروز بینم دیو گشته
نخواهی گشت در فردا فرشته
مگرمرگت ببابل می‌دواند
که سرگردان و غافل می‌دواند
اگر مرگ تو در بابل نبودی
ترا این آرزو در دل نبودی

اطلاعات

وزن: مفاعیلن مفاعیلن فعولن (هزج مسدس محذوف یا وزن دوبیتی)
قالب شعری: مثنوی
منبع اولیه: کتابخانه تصوف

* با انتخاب متن و لمس متن انتخابی می‌توانید آن را در لغتنامهٔ دهخدا جستجو کنید.

برگردان به زبان ساده

پدر گفتش که ای مغرور مانده
ز اسرا رحقیقت دور مانده
هوش مصنوعی: پدر به او گفت: ای مغرور، تو از واقعیت دور مانده‌ای و در اسارت خود باقی مانده‌ای.
مکن امروز ضایع زندگانی
چو میدانی که تو فردا نمانی
هوش مصنوعی: امروز را به بیهودگی نگذران، زیرا می‌دانی که روزی از این دنیا خواهی رفت و نخواهی بود.
ببابل می‌روی ای مرد فرتوت
که سحر آموزی از هاروت و ماروت
هوش مصنوعی: ای مرد خسته، تو به بابل می‌روی تا از هاروت و ماروت سحر و جادو یاد بگیری.
هزاران سال شد کان دو فرشته
نگونسارند در چَه تشنه گشته
هوش مصنوعی: سال‌هاست که این دو فرشته در چاهی به انتظار مانده و تشنه هستند.
وزیشان آنگهی تا آب آن چاه
مسافت یک وجب نیست ای عجب راه
هوش مصنوعی: بین آن‌ها و آب چاه، تنها یک وجب فاصله وجود دارد، چه شگفت‌انگیز است که این راه هنوز هم طاقت‌فرسا و دشوار به نظر می‌رسد.
چو نتوانند خود را آب دادن
کجا دَر می‌توانندت گشادن
هوش مصنوعی: اگر کسی نتواند به خود رسیدگی کند، چگونه می‌تواند به دیگری کمک کند یا در را برای ورود او باز کند؟
چو استاد این چنین باشد پریشان
که خواهد کرد شاگردیِ ایشان
هوش مصنوعی: وقتی که استاد در این وضعیت آشفته باشد، شاگردان چه باید بکنند؟
ترا امروز بینم دیو گشته
نخواهی گشت در فردا فرشته
هوش مصنوعی: امروز تو را دیوانه و ناامید می‌بینم، اما در فردا نخواهی توانست به اسمان فرشته‌ها برسید.
مگرمرگت ببابل می‌دواند
که سرگردان و غافل می‌دواند
هوش مصنوعی: آیا مرگ تو را به بابل می‌برد؟ که در آنجا سرگردان و بی‌خبر خواهی بود.
اگر مرگ تو در بابل نبودی
ترا این آرزو در دل نبودی
هوش مصنوعی: اگر تو در بابل نمی‌مردی، هیچ‌گاه این آرزو در دلم نمی‌خوابید.