عطارغزل شمارهٔ ۷۶۱
تا تو ز هستی خود زیر و زبر نگردی
در نیستی مطلق مرغی بپر نگردی
زین ابر تر چو باران بیرون شو و سفر کن
زیرا که بی سفر تو هرگز گهر نگردی
این پردهٔ نهادت بر در ز هم که هرگز
در پرده ره نیابی تا پرده‌در نگردی
گر با تو خلق عالم آید برون به خصمی
گر مرد این حدیثی زنهار برنگردی
ور بر تو نیز بارد ذرات هر دو عالم
هان تا به دفع کردن گرد سپر نگردی
گرچه میان دریا جاوید غرقه گشتی
هش دار تا ز دریا یک موی تر نگردی
گر عاقل جهانی کس عاقلت نخواند
تا تو ز عشق هر دم دیوانه‌تر نگردی
گر تو کبود پوشی همچون فلک درین راه
همچون فلک چرا تو دایم به سر نگردی
عطار خاک ره شو زیرا که اندرین راه
بادت به دست ماند خاک ره ار نگردی
اطلاعات
وزن: مفعول فاعلاتن مفعول فاعلاتن (مضارع مثمن اخرب)
قالب شعری: غزل
منبع اولیه: ویکی‌درج
* با انتخاب متن و لمس متن انتخابی می‌توانید آن را در لغتنامهٔ دهخدا جستجو کنید.
برگردان به زبان ساده
تا تو ز هستی خود زیر و زبر نگردی
در نیستی مطلق مرغی بپر نگردی
هوش مصنوعی: تا زمانی که به وجود خود آسیب نرسانی و دچار تغییر نشویی، نمی‌توانی به معنای واقعی به آزادی و آرامش دست یابی.
زین ابر تر چو باران بیرون شو و سفر کن
زیرا که بی سفر تو هرگز گهر نگردی
هوش مصنوعی: از این ابر مرطوب بپرهیز و به سفر برو، زیرا بدون سفر هرگز به ارزش و گوهری نخواهی رسید.
این پردهٔ نهادت بر در ز هم که هرگز
در پرده ره نیابی تا پرده‌در نگردی
هوش مصنوعی: این حصاری که بر زندگی‌ات کشیده‌ای، تو را از ورود به واقعیت و حقیقت باز می‌دارد و تا زمانی که از این حصار عبور نکنی، هرگز نمی‌توانی به درک عمیق‌تری از خود و جهان دست یابی.
گر با تو خلق عالم آید برون به خصمی
گر مرد این حدیثی زنهار برنگردی
هوش مصنوعی: اگر انسان‌ها به خاطر تو از دنیا خارج شوند و در مقابل تو قرار بگیرند، در این صورت، اگر این داستان را شنیدی، با احتیاط رفتار کن و از آن دوری کن.
ور بر تو نیز بارد ذرات هر دو عالم
هان تا به دفع کردن گرد سپر نگردی
هوش مصنوعی: اگر ذرات هر دو جهان بر تو ببارد، بدان که تا زمانی که نتوانی گرد و غبار را از سپر خود دور کنی، به چیزی نخواهی رسید.
گرچه میان دریا جاوید غرقه گشتی
هش دار تا ز دریا یک موی تر نگردی
هوش مصنوعی: هرچند ممکن است دریا تو را برای همیشه غرق کند، اما مراقب باش که حتی یک تار موی خیس از دریا نداشته باشی.
گر عاقل جهانی کس عاقلت نخواند
تا تو ز عشق هر دم دیوانه‌تر نگردی
هوش مصنوعی: اگر فردی عاقل هستی و دیگران تو را عاقل نمی‌دانند، این بدین معناست که تو نمی‌خواهی به خاطر عشق هر لحظه دیوانه‌تر شوی.
گر تو کبود پوشی همچون فلک درین راه
همچون فلک چرا تو دایم به سر نگردی
هوش مصنوعی: اگر تو همواره لباس آبی بر تن کنی، مانند آسمان در این مسیر چرا همیشه به سرنوشت خود نمی‌نگری؟
عطار خاک ره شو زیرا که اندرین راه
بادت به دست ماند خاک ره ار نگردی
هوش مصنوعی: به خاطر داشته باش که خود را به مقام کوچکی چون خاک راه بسپار، زیرا در این مسیر، اگر به حقایق و پاکی‌ها نرسیده و این چنین نشوی، در نهایت چیزی از تو باقی نخواهد ماند.
حاشیه ها
1397/06/20 17:09
Sina
گر عاقل جهانی کس عاقلت نخواند
تا تو ز عشق هر دم دیوانه تر نگردی
به‌به☺️☺️
1400/07/22 22:10
محمد صادق
استاد افتخاری در آلبوم گرفتار و قطعه( مرد سفر ) این شعر رو اجرا کردند که بسیار زیباست
1401/08/11 12:11
محمد آرین مهر
این قطعه رو استاد افتخاری در آلبوم راه ابریشم با نام مرد سفر اجرا کرده اند خیلی هم زیبا ولی من داهل سایت پیدا نکردم که واسه شعر پیوست کنم