عطارغزل شمارهٔ ۶۴
چه رخساره که از بدر منیر است
لبش شکر فروش جوی شیر است
سر هر موی زلفش از درازی
جهان سرنگون را دستگیر است
قمر ماند از خط او پای در قیر
که در گرد خطش هم جوی قیر است
خطا گفتم مگر مشک ختاست او
که در پیرامن بدر منیر است
خط نو خیزش از سبزی جوان است
که کمتر خط پیشش عقل پیر است
نیاید در ضمیر کس که آن خط
چگونه نوبهاری در ضمیر است
جهان جان سزای وصل او هست
که او در جنب وصل او حقیر است
کجا زو بر تواند خورد عاشق
کزو ناز است و از عاشق نفیر است
مرا از جان گریز است ار بگویم
که یک ساعت از آن دلبر گزیر است
مکن ای شمع خوبان ناز چندین
که شمع حسن خوبان زود میر است
فرید یک دلت را یک شکر ده
که در صاحب نصابی او حقیر است
اطلاعات
وزن: مفاعیلن مفاعیلن فعولن (هزج مسدس محذوف یا وزن دوبیتی)
قالب شعری: غزل
منبع اولیه: ویکی‌درج
* با انتخاب متن و لمس متن انتخابی می‌توانید آن را در لغتنامهٔ دهخدا جستجو کنید.
برگردان به زبان ساده
چه رخساره که از بدر منیر است
لبش شکر فروش جوی شیر است
هوش مصنوعی: چه صورت زیبایی دارد که مانند ماه روشن است و لبانش همچون شیرین‌ترین شکر، مانند جوی شیر روان است.
سر هر موی زلفش از درازی
جهان سرنگون را دستگیر است
هوش مصنوعی: هر رشته از موهای زیبا او به قدری بلند است که دستگیر و گرفتاری جهان را به خود آورده است.
قمر ماند از خط او پای در قیر
که در گرد خطش هم جوی قیر است
هوش مصنوعی: ماه مانند خط او در میان قیر باقی مانده است، زیرا در اطراف خط او هم جای قیر وجود دارد.
خطا گفتم مگر مشک ختاست او
که در پیرامن بدر منیر است
هوش مصنوعی: من اشتباه گفتم؛ او که در کنار ماه تابان است، چیزی جز مشک نیست.
خط نو خیزش از سبزی جوان است
که کمتر خط پیشش عقل پیر است
هوش مصنوعی: این جمله به این معناست که شروع حرکت و پیشرفت کسانی که جوان و پر انرژی هستند، از خلاقیت و شادابی آن‌ها ناشی می‌شود. در عوض، تجربه و عقل افرادی که در سنین بالاتر هستند، کمتر در چنین حرکتی موثر است.
نیاید در ضمیر کس که آن خط
چگونه نوبهاری در ضمیر است
هوش مصنوعی: هیچ کس نمی‌تواند در دل خود درکی از آن خط زیبا داشته باشد که چگونه بهار نویدبخش در عمق دل‌ها وجود دارد.
جهان جان سزای وصل او هست
که او در جنب وصل او حقیر است
هوش مصنوعی: جهان برای دیدار و نزدیکی به او بسیار شایسته و ارزشمند است، چرا که خودش در مقایسه با این وصل و نزدیکی، از اهمیت کمتری برخوردار است.
کجا زو بر تواند خورد عاشق
کزو ناز است و از عاشق نفیر است
هوش مصنوعی: عاشق از کسی می‌تواند بهره‌مند شود که او را به عشق و محبت دعوت می‌کند و شیوه‌های نوازش و محبت را نشان می‌دهد. در غیر این صورت، قلب عاشق ناله و فریاد خواهد کرد و به دنبال محبت گشتن برایش دشوار خواهد بود.
مرا از جان گریز است ار بگویم
که یک ساعت از آن دلبر گزیر است
هوش مصنوعی: اگر بخواهم بگویم که فقط یک ساعت از آن محبوب دور هستم، از جانم می‌گریزم.
مکن ای شمع خوبان ناز چندین
که شمع حسن خوبان زود میر است
هوش مصنوعی: ای شمع زیبایی‌ها، این‌قدر ناز نکن، زیرا که شمع زیبایی‌ها به زودی خاموش می‌شود.
فرید یک دلت را یک شکر ده
که در صاحب نصابی او حقیر است
هوش مصنوعی: فرید، به یک دلت شکر بده، چون در حضور کسی که نصیب بزرگی دارد، تو نیز در جایگاه حقیری قرار داری.
حاشیه ها
1399/03/03 00:06
درود بر شما-----فریدا یک دلت را یک شکر ده
بنظر درست میاید
1399/04/03 23:07
هنگامه حیدری
در بیت یکی مانده به آخر کلمه عشق زاید است:
مکن ای شمع خوبان ناز چندین
1399/04/03 23:07
هنگامه حیدری
در بیت یکی مانده به آخر واژه عشق زاید است:
مکن ای شمع خوبان ناز چندین
1399/07/08 15:10
s.Ali
مصرع اول به جای "به"، "که" نوشته شده که باید اشتباه باشه
چه رخساره، به از بدتر منیر است. رخساری بهتر از ماه