غزل شمارهٔ ۱۶۶
حدیث عشق در دفتر نگنجد
حساب عشق در محشر نگنجد
عجب میآیدم کین آتش عشق
چه سودایی است کاندر سرنگنجد
برو مجمر بسوز ار عود خواهی
که عود عشق در مجمر نگنجد
درین ره پاک دامن بایدت بود
که اینجا دامن تر درنگنجد
هر آن دل کآتش عشقش برافروخت
چنان گردد که اندر بر نگنجد
دلی کز دست شد زاندیشهٔ عشق
درو اندیشهٔ دیگر نگنجد
برون نه پای جان از پیکر خاک
که جان پاک در پیکر نگنجد
شرابی کان شراب عاشقان است
ندارد جام و در ساغر نگنجد
چو جانان و چو جان با هم نشینند
سر مویی میانشان درنگنجد
رهی کان راه عطار است امروز
در آن ره جز دلی رهبر نگنجد
اطلاعات
وزن: مفاعیلن مفاعیلن فعولن (هزج مسدس محذوف یا وزن دوبیتی)
قالب شعری: غزل
منبع اولیه: ویکیدرج
* با انتخاب متن و لمس متن انتخابی میتوانید آن را در لغتنامهٔ دهخدا جستجو کنید.
برگردان به زبان ساده
حدیث عشق در دفتر نگنجد
حساب عشق در محشر نگنجد
هوش مصنوعی: عشق یکی از موضوعات عمیق و پیچیده است که نمیتوان آن را به سادگی در کلمات یا نوشتهها بیان کرد. همچنین، این احساس و تجربه در روز قیامت یا حساب و کتاب نهایی هم به طور کامل درک یا محاسبه نمیشود، زیرا وسعت و عمق عشق فراتر از حد و اندازههاست.
عجب میآیدم کین آتش عشق
چه سودایی است کاندر سرنگنجد
هوش مصنوعی: عجیب است که این آتش عشق چه حال و هوایی دارد که در عقل و فکر نمیگنجد.
برو مجمر بسوز ار عود خواهی
که عود عشق در مجمر نگنجد
هوش مصنوعی: اگر خواهان بوی خوش عود عشق هستی، باید مجمر (محل سوختن عود) را بسوزانی و حرارت را ایجاد کنی، زیرا عشق نمیتواند در یک مجمر خاموش و سرد قرار بگیرد.
درین ره پاک دامن بایدت بود
که اینجا دامن تر درنگنجد
هوش مصنوعی: در این مسیر باید پاکدامن و بیگناه باشی، زیرا در اینجا حتی لکهدار شدن نیز جایی ندارد.
هر آن دل کآتش عشقش برافروخت
چنان گردد که اندر بر نگنجد
هوش مصنوعی: هر دلی که آتش عشق در آن شعلهور شود، بهگونهای خواهد شد که دیگر در دلش جا نخواهد داشت.
دلی کز دست شد زاندیشهٔ عشق
درو اندیشهٔ دیگر نگنجد
هوش مصنوعی: دلهایی که تحت تأثیر عشق قرار میگیرند، دیگر جایی برای اندیشههای دیگر ندارند.
برون نه پای جان از پیکر خاک
که جان پاک در پیکر نگنجد
هوش مصنوعی: تن خود را از دنیا رها نکن، زیرا روح پاک در بدن مادی جا نمیگیرد.
شرابی کان شراب عاشقان است
ندارد جام و در ساغر نگنجد
هوش مصنوعی: این شرابی که مورد اشاره است، مخصوص عاشقان است و به قدری عمیق و با ارزش است که نمیتواند در یک جام قرار بگیرد و در ظرفی جای نخواهد شد.
چو جانان و چو جان با هم نشینند
سر مویی میانشان درنگنجد
هوش مصنوعی: زمانی که محبوب و جان با هم باشند، حتی کوچکترین فاصله یا جدایی بین آنها معنی ندارد.
رهی کان راه عطار است امروز
در آن ره جز دلی رهبر نگنجد
هوش مصنوعی: راهی که عطار پیموده است، امروز تنها دلی که هدایتگر باشد در آن مسیر جا میگیرد و کسی دیگر نمیتواند در این راه قدم بگذارد.
حاشیه ها
1390/01/11 07:04
جواد
واقعا زیباست
1399/04/08 19:07
جزیره مثنوی
مصرع دوم از بیت پنجم
چنپان گردد که اندر برنگنجد
چنان درست است.

عطار