گنجور

شمارهٔ ۷۵

تشنهٔ نوش لبت چشمهٔ حیوان چکند
خفتهٔ خاک درت روضهٔ رضوان چه کند
آن که از خاک نشینانِ درِ اهل دل است
تخم جم کی نگرد ملک سلیمان چه کند
هرکه گردید بدور حرم اهل صفا
ننگرد صف صفا قطع بیابان چه کند
لذت چاشنی عشق تو هر کس که برد
عافیت میشودش درد تو درمان چه کند
گیرم ای شوخ دل سوخته با جور تو ساخت
با جفای فلک و طعن رقیبان چه کند
عندلیبان چمن گل بشما ارزانی
دل غمدیدهٔ ما سیر گلستان چه کند
قوت بازوی عشق و دل مسکین هیهات
صید پیداست که در پنجهٔ شیران چه کند
گیرم آن شه ز کرم داد مرا فیض حضور
دل باین تیرگی و موجب حرمان چه کند
پای رفتار نمانده است و زبان گفتار
دیگر اسرار بجز ناله و افغان چه کند

اطلاعات

وزن: فعلاتن فعلاتن فعلاتن فعلن (رمل مثمن مخبون محذوف)
قالب شعری: غزل
منبع اولیه: علی پی‌سپار

* با انتخاب متن و لمس متن انتخابی می‌توانید آن را در لغتنامهٔ دهخدا جستجو کنید.

برگردان به زبان ساده

تشنهٔ نوش لبت چشمهٔ حیوان چکند
خفتهٔ خاک درت روضهٔ رضوان چه کند
هوش مصنوعی: کسی که تشنهٔ لب‌های توست مانند چشمهٔ زنده است، اما در زمین خفته‌ای که در آن، بهشت جای دارد، چه کار می‌تواند کرد؟
آن که از خاک نشینانِ درِ اهل دل است
تخم جم کی نگرد ملک سلیمان چه کند
هوش مصنوعی: کسی که از خاک و زمین و نزدیکان دل‌سوز و اهل معرفت است، چگونه می‌تواند به قدرت و سلطنت بزرگ مانند سلیمان دست یابد و چه کار می‌تواند بکند؟
هرکه گردید بدور حرم اهل صفا
ننگرد صف صفا قطع بیابان چه کند
هوش مصنوعی: هرکسی که به دور حرم اهل صفا می‌چرخد، دیگر به صفای واقعی توجه نمی‌کند و نمی‌داند که چه کار باید بکند.
لذت چاشنی عشق تو هر کس که برد
عافیت میشودش درد تو درمان چه کند
هوش مصنوعی: هر کسی که چاشنی عشق تو را بچشد، از درد و رنج بهبودی می‌یابد، اما این درد تو را چه درمانی می‌تواند باشد؟
گیرم ای شوخ دل سوخته با جور تو ساخت
با جفای فلک و طعن رقیبان چه کند
هوش مصنوعی: فرض کنیم که ای دل شاد و پرجنب‌وجوش، با ظلم و ستم تو کنار آمده است، اما با بی‌رحمی سرنوشت و سخنان طعنه‌آمیز رقبایش چه می‌تواند بکند؟
عندلیبان چمن گل بشما ارزانی
دل غمدیدهٔ ما سیر گلستان چه کند
هوش مصنوعی: عندلیبان در گلستان با زیبایی و شگفتی خود دل‌های غمزده ما را تسکین می‌دهند. اما دل ما در میان گلستان چه سودی می‌تواند ببرد وقتی غم و اندوهی در دل داریم؟
قوت بازوی عشق و دل مسکین هیهات
صید پیداست که در پنجهٔ شیران چه کند
هوش مصنوعی: قدرت عشق و دل زبون به چه درد می‌خورد وقتی که در دستان شیرها قرار بگیرد؟
گیرم آن شه ز کرم داد مرا فیض حضور
دل باین تیرگی و موجب حرمان چه کند
هوش مصنوعی: حتی اگر آن پادشاه از روی لطف به من بهره‌ای از حضور خود عطا کند، در این تاریکی و ناامیدی، چه فایده‌ای خواهد داشت؟
پای رفتار نمانده است و زبان گفتار
دیگر اسرار بجز ناله و افغان چه کند
هوش مصنوعی: عمل انسان به جایی رسیده که دیگر گفتن رازها با زبان ممکن نیست و احساساتش فقط به ناله و فریاد ختم می‌شود.