شمارهٔ ۷۳
مستانه بیرون تاخته تا عقل و دین یغما کند
با چشم جادو ساخته تا عالمی شیدا کند
بربسته مژگان تو صف تا عالمی سازد تلف
دل میبرد از هر طرف چشم تو وحاشا کند
غارت کند از یک نگه دین و دل آن چشم سیه
قتل اسیران بی گنه آن شوخ بی پروا کند
گه کشته خواهد عالمی گه زنده میسازد همی
احیا چو عیسی هردمی زان لعل شکر خواکند
خواهی نمائی معجزت زان آستین بنما کفت
کان با کسان موسی صفت کار ید و بیضا کند
هرکو ز عشق گلرخان گیرد متاعی در جهان
دنیا و دین و نقد و جان در کار این کالا کند
یک جاغم و دردحبیب یکسوجفاهای رقیب
اسرار خوکن با شکیب تا غم چه هابا ماکند
دیده را آینهٔ روی شهی باید کرد
سینه را جلوه گه مهر و مهی باید کرد
اطلاعات
وزن: مستفعلن مستفعلن مستفعلن مستفعلن (رجز مثمن سالم)
قالب شعری: غزل
منبع اولیه: علی پیسپار
* با انتخاب متن و لمس متن انتخابی میتوانید آن را در لغتنامهٔ دهخدا جستجو کنید.
برگردان به زبان ساده
مستانه بیرون تاخته تا عقل و دین یغما کند
با چشم جادو ساخته تا عالمی شیدا کند
هوش مصنوعی: مستمندان به شوق و هیجان خارج شدهاند تا عقل و دین را به یغما ببرند. با نگاهی جادویی، جهانی را افسون میکنند و به حالت سرمستی در میآورند.
بربسته مژگان تو صف تا عالمی سازد تلف
دل میبرد از هر طرف چشم تو وحاشا کند
هوش مصنوعی: با مژگان بستهات میتوانی جهانی را به صف بکشی و دلها را بربایی. چشم تو به هر سو نگریسته و از آزار میپرهیزد.
غارت کند از یک نگه دین و دل آن چشم سیه
قتل اسیران بی گنه آن شوخ بی پروا کند
هوش مصنوعی: چشم سیاه و زیبا با یک نگاه خود، دین و دل را غارت میکند و بیگناهانی را که در محبت اسیرند، به راحتی میکشد.
گه کشته خواهد عالمی گه زنده میسازد همی
احیا چو عیسی هردمی زان لعل شکر خواکند
هوش مصنوعی: گاه جهانی را میکشد و گاه آن را زنده میکند، مانند عیسی که هر لحظه از آن لعل شیرین زندگی میبخشد.
خواهی نمائی معجزت زان آستین بنما کفت
کان با کسان موسی صفت کار ید و بیضا کند
هوش مصنوعی: اگر میخواهی معجزهات را نشان دهی، از آستین خود بیرون بیاور، چون آنکه همانند موسی، کارهای شگفتانگیز انجام میدهد.
هرکو ز عشق گلرخان گیرد متاعی در جهان
دنیا و دین و نقد و جان در کار این کالا کند
هوش مصنوعی: هر کسی که به عشق معشوقی زیبا و دلربا دست پیدا کند، در این دنیا و در مسائل دینی، مالی و زندگیاش تمام تلاش و کوشش خود را صرف این عشق میکند.
یک جاغم و دردحبیب یکسوجفاهای رقیب
اسرار خوکن با شکیب تا غم چه هابا ماکند
هوش مصنوعی: من یک جغد هستم و در درد عشق و مشکلات ناشی از رقیب غمگینم. رازهای خود را با صبر و حوصله پنهان میکنم تا ببینم چه بلایی با من خواهد آورد.
دیده را آینهٔ روی شهی باید کرد
سینه را جلوه گه مهر و مهی باید کرد
هوش مصنوعی: برای اینکه چشم را به تماشای زیباییهای معشوق بسپاریم، باید آن را مانند آینهای سازیم که چهرهی او را منعکس کند. همچنین، برای دل نیز باید فضایی فراهم کنیم که همچون جایی برای تجلی نور خورشید و ماه باشد و از زیباییهای آنها بهرهمند شود.

حکیم سبزواری