گنجور

شمارهٔ ۲۸

فتادهایم ز غم روزگار درگرداب
بیار ساقی گلچهره کشتی می ناب
شراب ناب بیاب و بتاب روز جهان
که هست نزد خردمند این جهان چو سراب
اگرنه کار فلک کجروی است داده چرا
بدیده هر شبه بیدار وی به بختم خواب
بجز طراوت رویت ندیدهام در گل
بجز حدیث تو نشنیدهام ز چنگ و رباب
ز بیم غیر بسویش نمیتوان نگریست
ز دیده اشک فشانم که بینمش در آب
نه عیب او است رقیبش ببین که در قرآن
قرین آیهٔ رحمت بود و عید عذاب
بیا بگو که جز اسرار زان لب میگون
که از مشاهده باده بوده مست و خراب

اطلاعات

وزن: مفاعلن فعلاتن مفاعلن فعلن (مجتث مثمن مخبون محذوف)
قالب شعری: غزل
منبع اولیه: علی پی‌سپار

* با انتخاب متن و لمس متن انتخابی می‌توانید آن را در لغتنامهٔ دهخدا جستجو کنید.

برگردان به زبان ساده

فتادهایم ز غم روزگار درگرداب
بیار ساقی گلچهره کشتی می ناب
هوش مصنوعی: از درد و رنج روزگار به شدت غمگین شده‌ام، ای ساقی زیبارو، کشتی می ناب را به من بده تا در این گرداب غم غرق نشوم.
شراب ناب بیاب و بتاب روز جهان
که هست نزد خردمند این جهان چو سراب
هوش مصنوعی: شراب خالص را پیدا کرده و به شادمانی بگذران روزهای زندگی‌ات را، زیرا برای انسان‌های دانا این دنیا مانند سراب است و حقیقتی در آن نیست.
اگرنه کار فلک کجروی است داده چرا
بدیده هر شبه بیدار وی به بختم خواب
هوش مصنوعی: اگر کارهای آسمان در مسیر نادرستی قرار دارد، پس چرا هر شب که بیدارم، خواب به چشمانم می‌نشیند؟
بجز طراوت رویت ندیدهام در گل
بجز حدیث تو نشنیدهام ز چنگ و رباب
هوش مصنوعی: من جز زیبایی چهره‌ات در هیچ گلی چیزی نمی‌بینم و جز داستان تو از ساز و آواز دیگری نشنیده‌ام.
ز بیم غیر بسویش نمیتوان نگریست
ز دیده اشک فشانم که بینمش در آب
هوش مصنوعی: از ترس و نگرانی درباره دیگران نمی‌توانم به او نگاه کنم. از چشمانم اشک می‌ریزم چون او را در آب می‌بینم.
نه عیب او است رقیبش ببین که در قرآن
قرین آیهٔ رحمت بود و عید عذاب
هوش مصنوعی: این بیت به این معناست که ممکن است رقیب شخص با مشکل و عیب مواجه باشد، اما در واقع باید توجه کرد که در قرآن آیات رحمت و عذاب به نوعی کنار هم آمده‌اند. این می‌تواند نشان‌دهنده این باشد که در زندگی، همواره جنبه‌های مثبت و منفی وجود دارد و قضاوت درباره انسان‌ها باید با دقت و در نظر گرفتن این جوانب انجام شود.
بیا بگو که جز اسرار زان لب میگون
که از مشاهده باده بوده مست و خراب
هوش مصنوعی: بیا بگو که هیچ چیز جز رازهای آن لب شیرین وجود ندارد که به خاطر دیدن شراب، مست و خراب شده‌ام.