گنجور

شمارهٔ ۲۷

اصحبوا العشق ایها الا صحاب
الوداد الودا دیااحباب
عشق گو و عشق دان و عشق بین
عشق شو عشق و رخ ز غیر بتاب
می کش و نی زن و بچنگ آور
طرهٔ دلربا و چنگ و رباب
طرهٔ دلربات برهاند
زین ره پیچ پیچ و پر خم و تاب
چنگ گوید بچنگ دستان زن
ان للعاشقین حسن مآب
از رباب این شنورب آب بقا است
و آنچه جز او است نیست غیر سراب
اوست دریای بیکرانه و هست
غیر او چون مذی و موح و حباب
نی نم این نم است یم که بود
واصل و فاصل و نم و یم و آب
از نیم این نوا رسد که نِیم
همگی نائی است و نی نایاب
بود او رنگ یوسفم همه جا
یا بنی ادخلوا من الابواب
جوش می در خم این خروش کند
که در این راه دل خورد خوناب
وقت آن شد که تا دهد اسرار
زهد سی ساله درکشد می ناب

اطلاعات

وزن: فعلاتن مفاعلن فعلن (خفیف مسدس مخبون)
قالب شعری: غزل
منبع اولیه: علی پی‌سپار

* با انتخاب متن و لمس متن انتخابی می‌توانید آن را در لغتنامهٔ دهخدا جستجو کنید.

برگردان به زبان ساده

اصحبوا العشق ایها الا صحاب
الوداد الودا دیااحباب
هوش مصنوعی: ای دوستان عشق، با عشق همراه باشید و با دوستانی که محبت را می‌شناسند، ارتباط برقرار کنید.
عشق گو و عشق دان و عشق بین
عشق شو عشق و رخ ز غیر بتاب
هوش مصنوعی: در عشق صحبت کن، عشق را بشناس و آن را ببین. به عشق بپرداز و توجهت را از غیر معشوق منحرف کن.
می کش و نی زن و بچنگ آور
طرهٔ دلربا و چنگ و رباب
هوش مصنوعی: بزن و به وسوسه‌های عاشقانه فریبنده بپرداز و با نوازش‌ها و زیبایی‌ها دل را به دست آور.
طرهٔ دلربات برهاند
زین ره پیچ پیچ و پر خم و تاب
هوش مصنوعی: نرمی و زیبایی موهای دلربایت، مرا از این مسیر دشوار و پرپیچ و خم آزاد می‌کند.
چنگ گوید بچنگ دستان زن
ان للعاشقین حسن مآب
هوش مصنوعی: این بیت به نوعی بیانگر احساس عشق و زیبایی است. چنگ، که یک ساز موسیقی است، به نوعی گویای شور و شوق عشاق و آن چیزی است که دل را می‌لرزاند. اشاره به دستان زن نیز نشان‌دهنده زیبایی و جذابیت اوست، که عشق را در دل عاشقان عمیق‌تر می‌کند. به واسطه این ارتباط، حس دلنشینی از زیبایی و عشق در آن وجود دارد.
از رباب این شنورب آب بقا است
و آنچه جز او است نیست غیر سراب
هوش مصنوعی: این بیت به این معناست که تنها منبع واقعی زندگی و جاودانگی، عشق و زیبایی است که در وجود رباب وجود دارد و هر چیزی غیر از آن، فقط خیالی و زودگذر است. در واقع، به ما می‌گوید که تمام چیزهای دیگر تنها مانند سراب هستند و نمی‌توانند ما را به سرمنزل مقصود برسانند.
اوست دریای بیکرانه و هست
غیر او چون مذی و موح و حباب
هوش مصنوعی: او همانند دریاهای بی‌پایان است و هر چیزی غیر از او، مانند قطرات آب و حباب‌هایی است که در سطح آب وجود دارند.
نی نم این نم است یم که بود
واصل و فاصل و نم و یم و آب
هوش مصنوعی: این جمله به نوعی ارتباط میان مفاهیم و عناصر مختلف اشاره دارد. در اینجا، "نی نم" به نوعی نماد زندگی و وجود است که در آن یم (دریا) و آب حضور دارند. اینجا به تفکیک و پیوند میان این عناصر اشاره می‌شود؛ به این معنا که هر کدام نقش خاصی دارند و در عین حال به هم مرتبط هستند. در نهایت، مفهوم زندگی و جریان آن با این عناصر به تصویر کشیده می‌شود.
از نیم این نوا رسد که نِیم
همگی نائی است و نی نایاب
هوش مصنوعی: این جمله به این معناست که در نیمه‌ای از این آهنگ یا نوا حس و حال خاصی ایجاد می‌شود که در آن، همه چیز در یک نوع اتحاد و هماهنگی وجود دارد و همچنین به این موضوع اشاره می‌کند که نی، ساز بسیار ارزشمندی است که پیدا کردنش دشوار می‌باشد.
بود او رنگ یوسفم همه جا
یا بنی ادخلوا من الابواب
هوش مصنوعی: او در هر جا رنگ یوسف را دارد، ای فرزندان، از درها وارد شوید.
جوش می در خم این خروش کند
که در این راه دل خورد خوناب
هوش مصنوعی: در اینجا سخن بر سر این است که اشتیاق و عشق می‌تواند در دل آدمی غوغا به پا کند و او را به شدت تحت تأثیر قرار دهد. این عشق، همچون جوشی در یک ظرف، احساسات عمیق و گاهی دردناک را به وجود می‌آورد، و فرد در این مسیر تجربه‌هایی را می‌چشد که همراه با رنج و تلخی است.
وقت آن شد که تا دهد اسرار
زهد سی ساله درکشد می ناب
هوش مصنوعی: زمان آن فرا رسیده که رازهای دین‌داری و زهدی که سی سال به آن پرداخته‌ام را بیان کنم و از شراب ناب بهره‌مند شوم.