حکیم سبزواریشمارهٔ ۲
ای که پنداری که نَبوَد حشمت و جاهی ترا
هست شرق و غرب عالم، ماه تا ماهی ترا
از پِیَش تا چند گردی، کو به کو و دربدر
رو به خویش آور، که هست از خود به او راهی ترا
گام نِه اول به ره، پس از خود ای سالک بِرَه
زان نِه ای آگه، که از خود هست آگاهی ترا
گر خدا خواهی تو، خود خواهی بنه در گوشه ای
تا که خود خواهی شود، عین خدا خواهی ترا
جام جم خواهی بیا، از خود ز خود بیخود طلب
بهر دارا ساختند آئینهٔ شاهی ترا
خوشه ای از خرمنش اسرار اگر داری طمع
اشک باید ژاله سان و چهره ای کاهی ترا
شمارهٔ ۱: اَلا یٰا اَیُّها الْوَرقیٰ ثَریٰ تَثوِی اطْلَعِن عَنْهاشمارهٔ ۳: تغییری ای صنم بده اطوار خویش را
اطلاعات
وزن: فاعلاتن فاعلاتن فاعلاتن فاعلن (رمل مثمن محذوف)
قالب شعری: غزل
منبع اولیه: علی پی‌سپار
* با انتخاب متن و لمس متن انتخابی می‌توانید آن را در لغتنامهٔ دهخدا جستجو کنید.
برگردان به زبان ساده
ای که پنداری که نَبوَد حشمت و جاهی ترا
هست شرق و غرب عالم، ماه تا ماهی ترا
هوش مصنوعی: ای کسی که فکر می‌کنی که برای تو مقام و جاهی وجود ندارد، در واقع شرق و غرب جهانی، به اندازه یک ماهی دریا، برای تو وجود دارد.
از پِیَش تا چند گردی، کو به کو و دربدر
رو به خویش آور، که هست از خود به او راهی ترا
هوش مصنوعی: چقدر زمان باید بگذرد تا بازگردی و به سمت خودت بروی؟ باید راه خود را پیدا کنی، چرا که از خودت به او (خدا) راهی وجود دارد.
گام نِه اول به ره، پس از خود ای سالک بِرَه
زان نِه ای آگه، که از خود هست آگاهی ترا
هوش مصنوعی: در ابتدای راه قدم بردار، زیرا سالک آگاه است و باید بداند که شناخت خود را داراست.
گر خدا خواهی تو، خود خواهی بنه در گوشه ای
تا که خود خواهی شود، عین خدا خواهی ترا
هوش مصنوعی: اگر به دنبال خدا هستی، باید خود را در گوشه‌ای قرار دهی تا آنچه می‌خواهی، به حقیقت بپیوندد و در این حالت، خواسته‌های تو همسان با خواسته‌های خدا خواهد شد.
جام جم خواهی بیا، از خود ز خود بیخود طلب
بهر دارا ساختند آئینهٔ شاهی ترا
هوش مصنوعی: اگر می‌خواهی به حقیقت جامع و کامل دست یابی، باید از خویشتن رها شوی و برای به دست آوردن این حقیقت، آینه‌ای که نمایانگر مقام والای توست را در نظر بگیری.
خوشه ای از خرمنش اسرار اگر داری طمع
اشک باید ژاله سان و چهره ای کاهی ترا
هوش مصنوعی: اگر از رازهای او اطلاع داری، باید آماده ی گریه و اندوه باشی، چرا که چهره‌ات همچون کاه رنگی غمگین خواهد شد.