گنجور

شمارهٔ ۲۲۲

ای قامت رعنای تو رشک سهی سروبلند
وی شیوه و ناز تو در پیش نظر بازان پسند
بگشای چین زلف را، آزاده کن ما را ز ما
تاکی دل و جان مرا چون بندیان داری ببند
عالم بدام فتنه شد پا بسته قید بلا
بهر شکار صید چون انداخت گیسویت کمند
از شربت لعل لبت درد دلم را کن دوا
در تاب تب جانهای ما در نار هجران تا بچند
عشاق را سود و زیان سودای زلف سرکشت
مهر رخ چون ماه تو سرمایه هرمستمند
ای ناصح مشفق دگر پند من عاشق مده
زیرا زیان عشق را پندت نباشد سودمند
کوری چشم حاسدان سر جمال نوربخش
هر دم اسیری بیشتر میگو به آواز بلند

اطلاعات

وزن: مستفعلن مستفعلن مستفعلن مستفعلن (رجز مثمن سالم)
قالب شعری: غزل
منبع اولیه: ویکی‌درج

* با انتخاب متن و لمس متن انتخابی می‌توانید آن را در لغتنامهٔ دهخدا جستجو کنید.

برگردان به زبان ساده

ای قامت رعنای تو رشک سهی سروبلند
وی شیوه و ناز تو در پیش نظر بازان پسند
هوش مصنوعی: تو با قامت زیبا و بلند خود، باعث حسادت درختان سرو می‌شوی و ناز و شیوه‌ات در نظر دیگران بسیار جذاب و دلربا است.
بگشای چین زلف را، آزاده کن ما را ز ما
تاکی دل و جان مرا چون بندیان داری ببند
هوش مصنوعی: موهای خود را باز کن و ما را از این بند و زندانی که در آن هستیم آزاد کن. چرا قلب و جان مرا مثل افرادی که در بند و زنجیر هستند در چنگ خود نگه داشته‌ای؟
عالم بدام فتنه شد پا بسته قید بلا
بهر شکار صید چون انداخت گیسویت کمند
هوش مصنوعی: جهان در دام فتنه گرفتار شده و گرفتار سختی‌هاست. در این شرایط، همچون صیاد که برای شکار طعمه‌اش دام می‌گذارد، زیبایی‌های تو مانند گیسوانت او را به دام می‌اندازد.
از شربت لعل لبت درد دلم را کن دوا
در تاب تب جانهای ما در نار هجران تا بچند
هوش مصنوعی: این بیت به احساس درد و longing در عشق اشاره دارد. شاعر از کسی می‌خواهد که با لب‌های زیبا و شیرینش، به درمان درد دل او بپردازد. او همچنین به تب و تابی اشاره می‌کند که جان‌های عاشقان را در آتش جدایی می‌سوزاند و از او می‌خواهد که این وضعیت را تا چه زمانی ادامه خواهد یافت. این بیان‌کننده عمق عاشقانه و رنج ناشی از دوری است.
عشاق را سود و زیان سودای زلف سرکشت
مهر رخ چون ماه تو سرمایه هرمستمند
هوش مصنوعی: عاشقان در پی خوشی و ناخوشی هستند، اما عشق به زلف‌های زیبا و چهره ماهی تو، برای من مانند گنجی باارزش است.
ای ناصح مشفق دگر پند من عاشق مده
زیرا زیان عشق را پندت نباشد سودمند
هوش مصنوعی: ای مشاور مهربان، دیگر نصیحت مرا به عاشق نده، چرا که نصیحت‌های تو برای عشق، سودی نخواهد داشت و فقط ضرر آن را می‌شناسد.
کوری چشم حاسدان سر جمال نوربخش
هر دم اسیری بیشتر میگو به آواز بلند
هوش مصنوعی: کوری چشم حسودان به زیبایی و نور چشمان محبوب باعث می‌شود که هر لحظه بر شمار افرادی که به عشق او گرفتار شده‌اند افزوده شود.