اسیری لاهیجیبخش ۳۹ - اشارت به حدیث قدسی: لو لم تذنبوا الذهبت بکم و خلقت خلقاً یذنبوا و یستغفرون فاغفر لهم، تا احکام اسمائی ظهور یابد
در حدی ث قدس حق فرموده است
سر پنهان را عیان بنموده است
گفت لو لم تذنبوا یعنی شما
گر نمی کردید این جرم و خطا
من شما را بر دمی سوی عدم
آفریدم خلق دیگر از کرم
تا که ایشان می بکردندی گناه
پس به استغفار گشتی عذر خواه
تا من ایشان را بیامرزیدمی
از رئوفی آ ن گنه بخشیدمی
تا که غفاری من ظاهر شدی
زان گناهان غافری پیدا بدی
کی شود ظاهر تجلی رحیم
گر گنه از ما نمی آمد مقیم
مقتضای اسم تواب و غفور
هست جرم از ما چه می افتی تو دور
آنچه می دانم نمی گویم تمام
زانکه می ترسم که لغزد پای عام
بحر عرفان گرچه می‌آید به جوش
حاکم شرعم همی گوید خموش
گر بگیرد قاهر است و منتقم
می کند از ما سرانجام مهم
ور همی بخشد رئوف است و رحیم
می شود پیدا تجلی کریم
گر به جنت می برد غفار دان
ور به دوزخ می برد قهار خوان
هست عاصی را به رحمت افتقار
م ج رمان را لازم آمد انکسار
بخش ۳۸ - حکایت حسن بصری: مقتدای دین حسن خیر الانامبخش ۴۰ - در بیان حدیث نبوی که: لو لم تذنبوا لخشیت علیکم اشد من الذنب الا و هو العجب العجب العجب، بیزارم از آن طاعتی که مرا به عجب آورد. خوشا معصیتی که مرا به عذر آورد. «انین المذنبین احب الی اللّه من زجل المسبحین» چه هر چه موجب نیستی و عجز است به حقیقت طاعت مقبول است.: طاعتی که عجب آورد یا غرور
اطلاعات
وزن: فاعلاتن فاعلاتن فاعلن (رمل مسدس محذوف یا وزن مثنوی)
قالب شعری: مثنوی
منبع اولیه: کتابخانهٔ تصوف
* با انتخاب متن و لمس متن انتخابی می‌توانید آن را در لغتنامهٔ دهخدا جستجو کنید.
برگردان به زبان ساده
در حدی ث قدس حق فرموده است
سر پنهان را عیان بنموده است
هوش مصنوعی: در اینجا اشاره به این است که حد و مرز قدس و چیزهای مقدس به وضوح مشخص شده و در حقیقت، رازهایی که پنهان بودند، اکنون آشکار شده‌اند.
گفت لو لم تذنبوا یعنی شما
گر نمی کردید این جرم و خطا
هوش مصنوعی: اگر شما خطا و گناهی نمی‌کردید،
من شما را بر دمی سوی عدم
آفریدم خلق دیگر از کرم
هوش مصنوعی: من شما را به گونه‌ای خلق کردم که از عدم، وجود پیدا کنید و این به خاطر لطف و محبت من است.
تا که ایشان می بکردندی گناه
پس به استغفار گشتی عذر خواه
هوش مصنوعی: زمانی که آنها مرتکب گناه می‌شدند، به وسیله طلب بخشش و توبه، عذرخواهی می‌کردند.
تا من ایشان را بیامرزیدمی
از رئوفی آ ن گنه بخشیدمی
هوش مصنوعی: اگر من به آنها رحم کنم و آنها را ببخشم، از آن بخشنده‌ای که گناهان را می‌آمرزد، نیز این کار را می‌توانستم انجام دهم.
تا که غفاری من ظاهر شدی
زان گناهان غافری پیدا بدی
هوش مصنوعی: هنگامی که غفاری، که به معنای بخشایشگر و آمرزنده است، نمایان شدی، از آن گناهان، آمرزنده‌ای نیز مشخص شد.
کی شود ظاهر تجلی رحیم
گر گنه از ما نمی آمد مقیم
هوش مصنوعی: کی می‌شود که جلوه رحمت خداوند آشکار شود، اگر گناهی از ما سر نمی‌زد و در این حالت می‌ماندیم؟
مقتضای اسم تواب و غفور
هست جرم از ما چه می افتی تو دور
هوش مصنوعی: با توجه به نام‌های تواب و غفور، گناه از ما چه تأثیری دارد که تو را از ما دور کند؟
آنچه می دانم نمی گویم تمام
زانکه می ترسم که لغزد پای عام
هوش مصنوعی: آنچه که می‌دانم را بیان نمی‌کنم، زیرا نگرانم که دیگران نتوانند آن را به درستی درک کنند و دچار اشتباه شوند.
بحر عرفان گرچه می‌آید به جوش
حاکم شرعم همی گوید خموش
هوش مصنوعی: در دریای عرفان، هر چند که شور و هیجان به‌وجود می‌آید، ولی حاکم شرع به همه می‌گوید ساکت باشید و آرامش را حفظ کنید.
گر بگیرد قاهر است و منتقم
می کند از ما سرانجام مهم
هوش مصنوعی: اگر کسی در قدرت باشد، به طور حتم از ما انتقام خواهد گرفت و در نهایت به نتیجه‌ای مهم خواهد رسید.
ور همی بخشد رئوف است و رحیم
می شود پیدا تجلی کریم
هوش مصنوعی: اگر کسی با مهربانی و رحمت رفتار کند، آثار لطف و کرامت او نمایان می‌شود.
گر به جنت می برد غفار دان
ور به دوزخ می برد قهار خوان
هوش مصنوعی: اگر کسی را با ویژگی‌های رحمت و بخشش به بهشت ببرد، او را با نام غفار می‌خوانند، و اگر کسی را با صفت قدرت و قهری به دوزخ ببرد، او را با نام قهار می‌نامند.
هست عاصی را به رحمت افتقار
م ج رمان را لازم آمد انکسار
هوش مصنوعی: در عالم رحمت، حتی انسان‌های گناهکار نیز امید بخشش دارند و به همین دلیل، نرمش و تسلیم در برابر بخشش الهی ضروری است.