گنجور

شمارهٔ ۹۲۱

پیران ز چاره عاجز در کار این جوانان
کاینان به سحر و اعجاز گشتند درس خوانان
بی‌مهر ساقی ما جز خون نکرد در جام
شرب مدام اینست در بزم مهربانان
بانی بگوی نائی اسرار دل کماهی
کس راز دل نپوشد از خیل رازدانان
چون نیست قدرت آن کایم در آستانت
چون سگ بلا به افتم در پای پاسبانان
پیمانه چشمکانت عالم به غمزه بگرفت
لشکرشکن که دیده اینگونه ناتوانان
هستند پاسبانان در میکده که دیدم
گشتند آسمان سای این سر بر آستانان
در حلقه‌ای رسیدم آشفته دوش در سیر
مشغول ذکر دیدم فوجی ز بی‌زبانان
آنان همه قلندر آن ذکر نام حیدر
جمله ز جان گذشته مشغول یاد جانان

اطلاعات

وزن: مفعول فاعلاتن مفعول فاعلاتن (مضارع مثمن اخرب)
قالب شعری: غزل
منبع اولیه: چکامه

* با انتخاب متن و لمس متن انتخابی می‌توانید آن را در لغتنامهٔ دهخدا جستجو کنید.

برگردان به زبان ساده

پیران ز چاره عاجز در کار این جوانان
کاینان به سحر و اعجاز گشتند درس خوانان
هوش مصنوعی: سالمندان در حل مشکلات این جوانان ناتوانند، زیرا این جوانان با جادو و سحر به موفقیت‌های علمی دست یافته‌اند.
بی‌مهر ساقی ما جز خون نکرد در جام
شرب مدام اینست در بزم مهربانان
هوش مصنوعی: اگر ساقی به ما محبت نکند، هیچ چیزی جز خون در جام شراب نخواهد بود. این وضعیت، در جمع دوستداران و مهربانان همین‌گونه است.
بانی بگوی نائی اسرار دل کماهی
کس راز دل نپوشد از خیل رازدانان
هوش مصنوعی: بانی، بیا و از رازهای دلت بگو، مانند ماهی که هیچ کس از دلش راز نمی‌داند و نمی‌تواند آن را از میان دانایان پنهان کند.
چون نیست قدرت آن کایم در آستانت
چون سگ بلا به افتم در پای پاسبانان
هوش مصنوعی: وقتی که قدرت آن را ندارم که در آستان تو باشم، مانند سگی بی‌پناهم که بر زمین می‌افتم و در مقابل نگهبانان تو قرار می‌گیرم.
پیمانه چشمکانت عالم به غمزه بگرفت
لشکرشکن که دیده اینگونه ناتوانان
هوش مصنوعی: شما با نگاهتان دنیایی را به هم ریختید و باعث شدید که لشکری از غم و اندوه به سوی ناتوانان بیفتد.
هستند پاسبانان در میکده که دیدم
گشتند آسمان سای این سر بر آستانان
هوش مصنوعی: در میکده افرادی وجود دارند که مراقب آنجا هستند و مشاهده کردم که سرهایشان به نشانه احترام به آستان‌ها خم شده است.
در حلقه‌ای رسیدم آشفته دوش در سیر
مشغول ذکر دیدم فوجی ز بی‌زبانان
هوش مصنوعی: در یک حلقه به هم پیوسته به وضوح دیدم که عده‌ای بی‌زبان و خاموش در حال ذکر و یاد خداوند هستند. این صحنه من را تحت تأثیر قرار داد و حس آشفته‌ای به من داد.
آنان همه قلندر آن ذکر نام حیدر
جمله ز جان گذشته مشغول یاد جانان
هوش مصنوعی: آن‌ها همگی افرادی رها و آزاد هستند که همیشه در یاد و ذکر نام حیدر (حضرت علی) هستند و از تمام مسایل دنیوی گذشته و در تلاش برای یاد خداوند و محبوب حقیقی‌شان مشغولند.