شمارهٔ ۹۲۲
فخرت ای جم بجز از جام چه خواهد بودن
ور ندانی که سرانجام چه خواهد بودن
گر در ایام جوانی نکنی عیش مدام
پس تو را حاصل ایام چه خواهد بودن
دیدم آن دانه خال تو و دام خم زلف
غیر دل صید تو در دام چه خواهد بودن
ای خوشا خلوت انس می و معشوق و سماع
عیش در انجمن عام چه خواهد بودن
دید میخواره چو عکس رخ ساقی در جام
گفت مستانه که فرجام چه خواهد بودن
غم ناکامی ایام مخور باده بیار
گر برآید زجهان کام چه خواهد بودن
عاشقان را نبود نام بجز ننگ بگو
ننگ آشفته بجز نام چه خواهد بودن
نبری نام علی زاهد خود بین بنماز
پس بگو آیه اسلام چه خواهد بودن
گر بهنگام غزل مدح نگوئی زامیر
سخن و حرف بهنگام چه خواهد بودن
اطلاعات
وزن: فعلاتن فعلاتن فعلاتن فعلن (رمل مثمن مخبون محذوف)
قالب شعری: غزل
منبع اولیه: چکامه
* با انتخاب متن و لمس متن انتخابی میتوانید آن را در لغتنامهٔ دهخدا جستجو کنید.
برگردان به زبان ساده
فخرت ای جم بجز از جام چه خواهد بودن
ور ندانی که سرانجام چه خواهد بودن
هوش مصنوعی: ای جم، تو جز از جام (شراب) چه چیز دیگری ارزشمند خواهی داشت، اگر ندانی که در نهایت وضعیت تو چه خواهد شد؟
گر در ایام جوانی نکنی عیش مدام
پس تو را حاصل ایام چه خواهد بودن
هوش مصنوعی: اگر در جوانی لذتهای زندگی را تجربه نکنی، پس به چه هدفی و با چه دستاوردی باید به پیری برسی؟
دیدم آن دانه خال تو و دام خم زلف
غیر دل صید تو در دام چه خواهد بودن
هوش مصنوعی: من آن دانه خال تو را دیدم و میدانم که دامهای زلف دیگران نمیتوانند تو را به چنگ آورند.
ای خوشا خلوت انس می و معشوق و سماع
عیش در انجمن عام چه خواهد بودن
هوش مصنوعی: چه خوب است که در تنهایی به نوشیدن شراب، همراهی معشوق و شادمانی بپردازیم. در جمعی عمومی چه لذتی خواهد بود!
دید میخواره چو عکس رخ ساقی در جام
گفت مستانه که فرجام چه خواهد بودن
هوش مصنوعی: در لحظهای که فرد میخوارگی میکند و تصویر چهره ساقی را در جام میبیند، بهطور مستانه میگوید که سرنوشت و پایان کارش چه خواهد شد.
غم ناکامی ایام مخور باده بیار
گر برآید زجهان کام چه خواهد بودن
هوش مصنوعی: غم ناکامیهای روزگار را فراموش کن و شراب بیاور. اگر از این دنیا چیزی به دست بیاوری، چه اهمیتی دارد که دیگر چه رخ دهد؟
عاشقان را نبود نام بجز ننگ بگو
ننگ آشفته بجز نام چه خواهد بودن
هوش مصنوعی: عاشقان تنها یک نام دارند و آن هم ننگ است. حالا بگو، وقتی که عواطف درهم و برهمند، چه نامی باقی میماند؟
نبری نام علی زاهد خود بین بنماز
پس بگو آیه اسلام چه خواهد بودن
هوش مصنوعی: در اینجا شاعر به زاهد (پرهيزکار) اشاره میکند که در ظاهر خود را متعهد و دیندار نشان میدهد، اما از درون حقیقت دیگری دارد. او میگوید که نباید نام علی، که نماد ایمان و حقیقت است، از دل و زبان او دور شود. پس از آن، باید درک کرد که آیهای که اسلام را بیان میکند، چه معنایی خواهد داشت و چه اصولی را مطرح خواهد کرد. این بیان به نوعی دعوت به تفکر و تأمل در اصل دین و ایمان است.
گر بهنگام غزل مدح نگوئی زامیر
سخن و حرف بهنگام چه خواهد بودن
هوش مصنوعی: اگر در زمان غزل و شعر، به ستایش نپردازی، نتیجه و پیام سخن تو چه خواهد بود؟