گنجور

شمارهٔ ۷۲۴

ایکه شد ما در فکرت پی وصف تو عقیم
عقل در معرفت ذات تو چون رای سقیم
سر من قابل فتراک کمند تو نبود
لاجرم در سم گلگون تو کردم تسلیم
مرغ شب گر بتواند صفت مهر منیر
ره سوی کنه کمال تو برد وهم حکیم
غمزه از جا ببرد خلق و گرنه این کار
ناید از نرگس مکحول و زابروی و سیم
تا که آن لعل سخن گوی تو آمد بحدیث
شده از گفته تو حادث اسرار قدیم
عقل در پرده عشاق ندارد راهی
پرده عصمت کبری ندرد دیو رجیم
ایشه ملک حقیقت علی ای معنی عشق
که بود عقل بخاک سر کوی تو مقیم
شاید آشفته زحب تو درآید به بهشت
داخل خلد نشد جز سگ اصحاب رقیم

اطلاعات

وزن: فعلاتن فعلاتن فعلاتن فعلن (رمل مثمن مخبون محذوف)
قالب شعری: غزل
منبع اولیه: چکامه

* با انتخاب متن و لمس متن انتخابی می‌توانید آن را در لغتنامهٔ دهخدا جستجو کنید.

برگردان به زبان ساده

ایکه شد ما در فکرت پی وصف تو عقیم
عقل در معرفت ذات تو چون رای سقیم
هوش مصنوعی: ما در تلاش برای درک تو به بن‌بست رسیده‌ایم و عقل ما در شناخت حقیقت وجود تو ناتوان است، مانند کسی که در اندیشه‌اش دچار اختلال شده است.
سر من قابل فتراک کمند تو نبود
لاجرم در سم گلگون تو کردم تسلیم
هوش مصنوعی: سر من برای گرفتار شدن در دام تو کافی نبود، به همین خاطر در برابر زیبایی و محبت تو تسلیم شدم.
مرغ شب گر بتواند صفت مهر منیر
ره سوی کنه کمال تو برد وهم حکیم
هوش مصنوعی: اگر پرنده‌ی شب بتواند، توانایی توصیف ویژگی‌های مهربان منیر را پیدا کند، در این صورت می‌تواند به عمق کمال تو دست یابد و درک حکیمانه‌ای از آن داشته باشد.
غمزه از جا ببرد خلق و گرنه این کار
ناید از نرگس مکحول و زابروی و سیم
هوش مصنوعی: نگاه فریبنده و دل‌ربای آنها موجب می‌شود که مردم از خود بی‌خود شوند و تنها این زیبایی‌های خیره‌کننده، مانند نرگس‌های باکلاس و صورت‌های زیبا قادر به چنین تأثیری هستند.
تا که آن لعل سخن گوی تو آمد بحدیث
شده از گفته تو حادث اسرار قدیم
هوش مصنوعی: وقتی که آن گنج گران‌بها و زیبا، یعنی سخن شیرین و دلنشین تو به وجود آمد، گفتار تو به داستانی تبدیل شد که به رمز و رازهای کهن اشاره می‌کند.
عقل در پرده عشاق ندارد راهی
پرده عصمت کبری ندرد دیو رجیم
هوش مصنوعی: عقل در عشق و محبت توانایی ندارد و نمی‌تواند راهی به عالم پاکی و معصومیت پیدا کند؛ زیرا عشق عمیق و واقعی، انسان را از دیو و شیطان دور می‌کند.
ایشه ملک حقیقت علی ای معنی عشق
که بود عقل بخاک سر کوی تو مقیم
هوش مصنوعی: ای حقیقت علی! معنی عشق را دریاب که عقل در برابر عشق تو به خاک افتاده و در کوی تو ساکن شده است.
شاید آشفته زحب تو درآید به بهشت
داخل خلد نشد جز سگ اصحاب رقیم
هوش مصنوعی: شاید کسی که به خاطر عشق تو دچار آشفته‌حالی شده، به بهشت برود؛ اما تنها کسانی که در اطراف یک شخص بزرگ و مهم مانند تو هستند، به زندگی خوب و خوش در این دنیا دست پیدا نمی‌کنند.