گنجور

شمارهٔ ۶۸

ساقی آن باده در افکند به پیمانه ما
که چه سیماب برقص آمده کاشانه ما
چند غواص بری رنج بعمان پی در
طلب از قلزم دل گوهر یکدانه ما
هر که مجنون شود از شور و هوای لیلی
چون فلاطون بود او عاقل و فرزانه ما
شمع روی تو بود آفت پروانه جان
آتش طور نسوزد پر پروانه ما
دل پی خال تو میرفت دو چشمت گفتا
لاجرم بسته دامت کند این دانه ما
قصه لیلی و مجنون ززبانها افتاد
تا که در عشق تو مشهور شد افسانه ما
اصل این می زکجا ساقی او کیست که باز
سجده گاه ملکوت آمده میخانه ما
از من ای شیخ حرم گو بخلیل از سر شوق
کعبه ات طوف کند بر در میخانه ما
آری این میکده رحمت یزدان نجف است
کاندر او خانه خدا آمده جانانه ما
تشنه آشفته و تو چشمه فیض ازلی
پر کن امشب ز کرم ساغر و پیمانه ما

اطلاعات

وزن: فعلاتن فعلاتن فعلاتن فعلن (رمل مثمن مخبون محذوف)
قالب شعری: غزل
منبع اولیه: چکامه

* با انتخاب متن و لمس متن انتخابی می‌توانید آن را در لغتنامهٔ دهخدا جستجو کنید.

برگردان به زبان ساده

ساقی آن باده در افکند به پیمانه ما
که چه سیماب برقص آمده کاشانه ما
هوش مصنوعی: ای ساقی، آن شراب را به پیمانه‌ ما بریز که چقدر زیبا و دلربا به خانه‌ ما آمده است.
چند غواص بری رنج بعمان پی در
طلب از قلزم دل گوهر یکدانه ما
هوش مصنوعی: چند نفر دارند در عمق دریا تلاش می‌کنند تا از دل آن گوهر نایاب ما را پیدا کنند.
هر که مجنون شود از شور و هوای لیلی
چون فلاطون بود او عاقل و فرزانه ما
هوش مصنوعی: هر کسی که به خاطر عشق لیلی عقلش را از دست بدهد، مانند سقراط است که با وجود دیوانگی، در حقیقت عاقل و داناست.
شمع روی تو بود آفت پروانه جان
آتش طور نسوزد پر پروانه ما
هوش مصنوعی: نور و روشنی وجود تو مانند شمعی است که پروانه را به سمت خود جذب می‌کند. آتش عشق ما آنقدر قوی است که نمی‌تواند ما را بسوزاند و آسیب برساند.
دل پی خال تو میرفت دو چشمت گفتا
لاجرم بسته دامت کند این دانه ما
هوش مصنوعی: دل به دنبال نقش و خال تو می‌رفت، اما چشمانت گفتند که این دانه ما را در دام خویش گرفتار می‌کند.
قصه لیلی و مجنون ززبانها افتاد
تا که در عشق تو مشهور شد افسانه ما
هوش مصنوعی: قصه لیلی و مجنون از زبان‌ها به زبان‌ها منتقل شده است تا اینکه داستان ما در عشق تو معروف شد.
اصل این می زکجا ساقی او کیست که باز
سجده گاه ملکوت آمده میخانه ما
هوش مصنوعی: این جمله به این معناست که منبع و منشا این می (شراب) کجا است و همچنین از ساقی (سرویس‌دهنده) آن چه کسی است که به طور شگفت‌انگیزی به میخانه ما آمده و در جایگاه مقدس و پوشیده از عالم ملکوت، حضور یافته است.
از من ای شیخ حرم گو بخلیل از سر شوق
کعبه ات طوف کند بر در میخانه ما
هوش مصنوعی: ای شیخ حرم، به ابراهیم بگو که با شوق و اشتیاق، کعبه‌ات به دور در میخانه ما بچرخد.
آری این میکده رحمت یزدان نجف است
کاندر او خانه خدا آمده جانانه ما
هوش مصنوعی: بله، این میکده که به رحمت خداوند در نجف معروف است، جایی است که در آن خانه خدا با تمام زیبایی‌ها و عشق حضور دارد.
تشنه آشفته و تو چشمه فیض ازلی
پر کن امشب ز کرم ساغر و پیمانه ما
هوش مصنوعی: امشب بر من ببخش رحمتی که نیازمند آنم، من در حالتی آشفته و تشنه هستم و تو مانند چشمه‌ای از نعمت‌های بی‌پایان، می‌توانی پیمانه‌ام را پر کنی.