گنجور

شمارهٔ ۶۰۲

چمن امروز شده از اثر باران خوش
مژده ساقی که بود وقت بمیخواران خوش
گفت رندی که بود دل حرم خاص خدا
کعبه نزدیک شده وقت طلبکاران خوش
زی زلفین تو چشمان ببرند آسان دل
در شب تار بود حالت طراران خوش
سرو زآزادگی خویش ندیده ثمری
بنده شوبنده که شد حال گرفتاران خوش
از شمیم سر زلف تو معطر شده مشک
گر شد از مشک ختن طبله عطاران خوش
ما به تو سرخوش و چشمان تو مستند از می
مست را نیست بجز صحبت خماران خوش
عجبی نیست که دل در خم زلفت نالد
زآنکه در شب نبود حالت بیماران خوش
شمع زد شعله بفانوس بیا پروانه
رفت مانع زمیان روز هواداران خوش
شرح کن قصه از آن زلف دو تا آشفته
تا از این قصه نمایی تو شب یاران خوش

اطلاعات

وزن: فعلاتن فعلاتن فعلاتن فعلن (رمل مثمن مخبون محذوف)
قالب شعری: غزل
منبع اولیه: چکامه

* با انتخاب متن و لمس متن انتخابی می‌توانید آن را در لغتنامهٔ دهخدا جستجو کنید.

برگردان به زبان ساده

چمن امروز شده از اثر باران خوش
مژده ساقی که بود وقت بمیخواران خوش
هوش مصنوعی: امروز به‌دلیل بارش باران، چمن بسیار زیبا و سرسبز شده است. خبر خوشی از ساقی این است که وقت خوشی برای می‌نوشیدن و خوش‌گذرانی بوجود آمده است.
گفت رندی که بود دل حرم خاص خدا
کعبه نزدیک شده وقت طلبکاران خوش
هوش مصنوعی: یک رند (انسان آزاد و بی‌پروا) گفت که آیا دل حرم خاص خدا، یعنی کعبه، نزدیک شده است، زمانی که طلبکاران در حال ابراز نیازهای خود هستند.
زی زلفین تو چشمان ببرند آسان دل
در شب تار بود حالت طراران خوش
هوش مصنوعی: زلف‌های تو بسیار زیباست و چشمان به قدری جاذب است که دل را به راحتی می‌برد و در شب‌های تار، حالات پرنده‌های خوش را به یاد می‌آورد.
سرو زآزادگی خویش ندیده ثمری
بنده شوبنده که شد حال گرفتاران خوش
هوش مصنوعی: سرو به خاطر آزادگی خود هیچ ثمری به دست نیاورده است. وقتی بنده به بند کشیده می‌شود، حال بیماران و گرفتارانی که در بند هستند، بهبود پیدا می‌کند.
از شمیم سر زلف تو معطر شده مشک
گر شد از مشک ختن طبله عطاران خوش
هوش مصنوعی: عطر و بوی خوش زلف تو باعث شده که حتی مشک نیز خوشبوتر شود، مثل بوی خوش مشک ختن که عطاران را شگفت‌زده می‌کند.
ما به تو سرخوش و چشمان تو مستند از می
مست را نیست بجز صحبت خماران خوش
هوش مصنوعی: ما شاد و خوشحال هستیم و چشمان تو در اثر شراب مست شده‌اند، اما جز گفت‌وگو با افرادی که حالتی خمار دارند، چیزی دیگری نداریم.
عجبی نیست که دل در خم زلفت نالد
زآنکه در شب نبود حالت بیماران خوش
هوش مصنوعی: تعجبی ندارد که دل به خاطر زلف‌های تو ناله کند، زیرا در شب حال بیماران خوب نیست.
شمع زد شعله بفانوس بیا پروانه
رفت مانع زمیان روز هواداران خوش
هوش مصنوعی: شمع روشن شد و شعله‌اش به فانوس رسید، در حالی که پروانه از میان آن رفت و مانع را کنار زد. روز برای دوستداران زیباست.
شرح کن قصه از آن زلف دو تا آشفته
تا از این قصه نمایی تو شب یاران خوش
هوش مصنوعی: داستان زیبایی را از آن موهای افشان بگو که با گفتن آن بتوانی شب‌های خوشی را برای دوستانت به تصویر بکشی.