گنجور

شمارهٔ ۵۹۱

آن را که با تو نیست مجال کنار و بوس
بر عمر رفته شب همه شب می‌خورد فسوس
ما را که گوش پر شده ز آواز طبل عشق
از نوبتی چه باک که کوبد به بام، کوس
عاشق که گوش و هوش به گفتار یار داد
حاشا که جا به گوش دهد گفتهٔ خروس
از پرتو جمال تو آتش پدید شد
سجده از آن کنند بر آتشکدهٔ مجوس
شرطست صلح عاشق و معشوق در جهان
گو جنگ باش در عرب و هند و رم و روس
گردد نشان تیر نظر گر به رزم عشق
رستم به خاک و خون بطپد همچو اشکبوس
گر در حریم عشق روی؛ عقل کن نثار
در حجله رونما طلبد لاجرم عروس
گو از کمان چرخ ببارد هزار تیر
آشفته را پناه بود چون حریم طوس
دستی که جز به دامن یار است گو ببر
در قطع عضو هست علاج شقا قُلوس

اطلاعات

وزن: مفعول فاعلات مفاعیل فاعلن (مضارع مثمن اخرب مکفوف محذوف)
قالب شعری: غزل
منبع اولیه: چکامه

* با انتخاب متن و لمس متن انتخابی می‌توانید آن را در لغتنامهٔ دهخدا جستجو کنید.

برگردان به زبان ساده

آن را که با تو نیست مجال کنار و بوس
بر عمر رفته شب همه شب می‌خورد فسوس
هوش مصنوعی: کسی که در کنار تو نیست، فرصت نزدیکی و بوسه را در اختیار ندارد و شب‌ها با اندوه و افسوس بر عمر گذشته و زمان‌های از دست رفته خود می‌نالد.
ما را که گوش پر شده ز آواز طبل عشق
از نوبتی چه باک که کوبد به بام، کوس
هوش مصنوعی: ما که به صدای طبل عشق آشنا شده‌ایم و صدای آن در گوش‌مان طنین‌انداز است، از اینکه نوبت ما که بیاید و صدا به سقف برسد، نگران نیستیم.
عاشق که گوش و هوش به گفتار یار داد
حاشا که جا به گوش دهد گفتهٔ خروس
هوش مصنوعی: عاشق که تمام توجه و شنوايي‌اش را به حرف‌های معشوق داده است، هرگز به صدای خروس توجهی نمی‌کند.
از پرتو جمال تو آتش پدید شد
سجده از آن کنند بر آتشکدهٔ مجوس
هوش مصنوعی: از زیبایی و نور چهره‌ات آتش به وجود آمده است و مردم بر آتشکده زرتشتیان سجده می‌کنند.
شرطست صلح عاشق و معشوق در جهان
گو جنگ باش در عرب و هند و رم و روس
هوش مصنوعی: شرط عشق و محبت میان عاشق و معشوق این است که در دنیای بیرون، هرچقدر هم که جنگ و نزاع در سرزمین‌های مختلف وجود داشته باشد، در عالم عشق و ارتباط آنها، باید صلح و آرامش برقرار باشد.
گردد نشان تیر نظر گر به رزم عشق
رستم به خاک و خون بطپد همچو اشکبوس
هوش مصنوعی: اگر تیر نگاه معشوقه بر من فرود آید، عشق رستم به خاک و خون خواهد افتاد و مانند اشک‌های بوس خواهد ریخت.
گر در حریم عشق روی؛ عقل کن نثار
در حجله رونما طلبد لاجرم عروس
هوش مصنوعی: اگر در دنیای عشق وارد شوی، عقل خود را به راحتی فدای آن کن. در این حالت، عشق همانند عروسی است که در عروسی خود، زیبایی و جاذبه‌هایش را نشان می‌دهد.
گو از کمان چرخ ببارد هزار تیر
آشفته را پناه بود چون حریم طوس
هوش مصنوعی: حتی اگر چرخ زمان هزاران تیر آشفته و خطرناک ببارد، جایی همچون حریم طوس همیشه پناهگاهی امن خواهد بود.
دستی که جز به دامن یار است گو ببر
در قطع عضو هست علاج شقا قُلوس
هوش مصنوعی: اگر دستی جز در آغوش معشوق باشد، بهتر است آن را قطع کرد، زیرا درمان بدبختی در کنار اوست.