گنجور

شمارهٔ ۵۴

مدد ای عشق که مغلوب هوائیم هوا
تو طبیب و همه محتاج دوائیم دوا
اسم اعظم توئی و دافع آفات و بلا
همتی زآن که گرفتار بلائیم بلا
ابر نیسان تو و ما کشته محتاج به آب
کان احسان تو و ما جمله گدائیم گدا
ره حی گم شده مجنون صفتم سرگردان
همگی گوش بر آواز درائیم درا
ما مریضیم و شفاخانه رحمت در تست
دردها مزمن و جویای شفائیم شفا
عملی کاو نبود بهر خدا عین ریاست
وه که از زمره ارباب ریائیم ریا
عشق آشفته کدام است علی دست خدا
دست بر دامن آن دست خدائیم خدا

اطلاعات

وزن: فعلاتن فعلاتن فعلاتن فعلن (رمل مثمن مخبون محذوف)
قالب شعری: غزل
منبع اولیه: چکامه

* با انتخاب متن و لمس متن انتخابی می‌توانید آن را در لغتنامهٔ دهخدا جستجو کنید.

برگردان به زبان ساده

مدد ای عشق که مغلوب هوائیم هوا
تو طبیب و همه محتاج دوائیم دوا
هوش مصنوعی: ای عشق، یاری کن که تحت سلطه‌ی دلخواه‌هایمان هستیم. تو درمانی و همه‌ی ما به دارو و درمان تو نیازمندیم.
اسم اعظم توئی و دافع آفات و بلا
همتی زآن که گرفتار بلائیم بلا
هوش مصنوعی: تو نام بزرگی هستی که مایه دفع آفات و مشکلات است، و من به خاطر اینکه درگیر سختی‌ها و بلاها هستم، به تو امید می‌بندم.
ابر نیسان تو و ما کشته محتاج به آب
کان احسان تو و ما جمله گدائیم گدا
هوش مصنوعی: ابر نیسان به معنای ابرهای بهاری است که باران می‌بارند. ما در اینجا به وضعیتی اشاره داریم که به باران و آب نیاز داریم. بنابراین، در این بیت، سخن از نیاز و فروتنی است. ما به آب و برکت تو نیازمندیم و در واقع، تمامی ما در این زمینه مانند گداهایی هستیم که به احسان و بخشش تو نیاز دارند.
ره حی گم شده مجنون صفتم سرگردان
همگی گوش بر آواز درائیم درا
هوش مصنوعی: در مسیر عشق، مثل مجنون، گم شده‌ام و سرگردان هستم. همه‌مان به صدای درا (یا همان مقام و مقام‌دار) توجه داریم.
ما مریضیم و شفاخانه رحمت در تست
دردها مزمن و جویای شفائیم شفا
هوش مصنوعی: ما دچار بیماری هستیم و به سراغ رحمت می‌رویم تا در این دردهای طولانی به دنبال درمان و بهبودی باشیم.
عملی کاو نبود بهر خدا عین ریاست
وه که از زمره ارباب ریائیم ریا
هوش مصنوعی: عملی که برای خدا انجام نشود، همانند ریاست و قدرت است و وای بر ما که در زمره افراد ریاکار قرار داریم.
عشق آشفته کدام است علی دست خدا
دست بر دامن آن دست خدائیم خدا
هوش مصنوعی: عشق حقیقی چیست؟ علی، دست خدا به دامن آن عشق خدایی ماست.