گنجور

شمارهٔ ۱۶۸

آن فتنه زانجمن چو برخاست
شد قامت او قیامتی راست
شنعت نزند بعشق بازان
هر کس که زرمز عشق داناست
بالای تو گر بلاست شاید
هر فتنه و هر بلا زبالاست
بر خواسته ی زبزم و اما
نقش تو گمان مبر که برخاست
از غارت دل نمیشوی سیر
ای ترک مگر که خوان یغماست
از چیست زه کمانت ای عشق
کش چوبه تیر نخل خرماست
تو کسوت زشت خود بیفکن
کان نقش ازل تمام زیباست
آئینه صاف زنگ بگرفت
از رنگ تعلقی که بر ماست
آشفته سگ در علی شد
این مرتبت از خدای میخواست
از خاک در تو سر نپیچم
زیرا که پناه آدم اینجاست

اطلاعات

وزن: مفعول مفاعلن فعولن (هزج مسدس اخرب مقبوض محذوف)
قالب شعری: غزل
منبع اولیه: چکامه

* با انتخاب متن و لمس متن انتخابی می‌توانید آن را در لغتنامهٔ دهخدا جستجو کنید.

برگردان به زبان ساده

آن فتنه زانجمن چو برخاست
شد قامت او قیامتی راست
هوش مصنوعی: وقتی آن دغدغه و آشفتگی از جمع به پا خواست، قامت او مانند قیامت به راستی بلند شد.
شنعت نزند بعشق بازان
هر کس که زرمز عشق داناست
هوش مصنوعی: هر کسی که رموز عشق را بداند، به عشق‌ورزان هیچ چیزی نمی‌تواند آسیب بزند.
بالای تو گر بلاست شاید
هر فتنه و هر بلا زبالاست
هوش مصنوعی: اگر بالای سر تو مشکلی وجود دارد، ممکن است همه مشکلات و سختی‌ها از آنجا ناشی شود.
بر خواسته ی زبزم و اما
نقش تو گمان مبر که برخاست
هوش مصنوعی: من از بزم و خوشی به پاخواسته‌ام، اما تصور نکن که این حرکت من به خاطر تو بوده است.
از غارت دل نمیشوی سیر
ای ترک مگر که خوان یغماست
هوش مصنوعی: ای ترک، تو هیچ‌وقت از غارت دل سیر نخواهی شد، مگر اینکه سفره‌ی یغما برایت گسترده شود.
از چیست زه کمانت ای عشق
کش چوبه تیر نخل خرماست
هوش مصنوعی: از کجا آمده‌ای ای عشق؟ تیر و کمان تو نشانه‌ای از نخل خرماست.
تو کسوت زشت خود بیفکن
کان نقش ازل تمام زیباست
هوش مصنوعی: لباس زشت و ناپسند خود را کنار بگذار، زیرا این حقیقت که از ابتدا زیبا و کامل بوده، در زیبایی واقعی نهفته است.
آئینه صاف زنگ بگرفت
از رنگ تعلقی که بر ماست
هوش مصنوعی: آینه‌ای صاف و واضح به خاطر رنگ تعلقی که به ما دارد، کدر و زرد شده است.
آشفته سگ در علی شد
این مرتبت از خدای میخواست
هوش مصنوعی: این جمله بیانگر این است که رفتار یا حالتی آشفته در شخصی (سگ) به خاطر مقام و مرتبه‌ای است که از خداوند خواسته شده است، و این مرتبه به علی (علی ابن ابی‌طالب) نسبت داده شده است. در واقع، این عبارت می‌خواهد نشان دهد که درخواست مقام بالا از جانب خدای متعال، باعث آشفتگی یا بی‌نظمی در او شده است.
از خاک در تو سر نپیچم
زیرا که پناه آدم اینجاست
هوش مصنوعی: من از خاک خودم دور نمی‌شوم، چون در اینجا، آدمی به پناهگاه و امنیت رسیده است.