بخش ۱۱ - در مردانگی گرشاسب گوید
اطلاعات
* با انتخاب متن و لمس متن انتخابی میتوانید آن را در لغتنامهٔ دهخدا جستجو کنید.
حاشیه ها
میل به معنی گرز است و میلاد که نام پسران نهد از این میل میاید ونه میلاد که به عربی تولد معنی میدهد چه فردوسی نام شهسواری را به شاهنامه میلاد اورده است و میل باستانی هم همان می باشد
در بیت پانزدهم چنین آمده: سپردی به هتگام که مال میل" در تصحیح مرحوم یغمایی در پانویس این بیت چنین هم نوشته شده: سپردی به هر گام که مال و میل.
سپاس گزار خواهم بود اگر معنای این بیت را دوستان بیان کنند. " که" حرف ربط است یا در معنای خردی و کوچکی آمده؟ مال و میل یا مال میل یعنی چه؟
به نظر می رسد که در بیت پانزدهم کُه به معنای خردسالی درست باشد و مال اشاره به اسب و میل اشاره به همین میل های امروزی یا گرز پولادی یا چیزی شبیه به آن داشته باشد. شاعر می فرمایند: گرشاسپ در کودکی توانایی اسب سواری و میل زدن داشته است.
سپردی به هنگام کُهمال، میل: در هنگام لازم می توانست کوه را با گرزش گوشمالی دهد!
ز رستم سخن چند خواهی شنود
گمانی که چون او به مردی نبود
اگر رزم گرشاسب یاد آوری
همه رزم رستم به باد آوری
همان بود رستم که دیو نژند
ببردش به ابر و به دریا فکند
سُته شد ز هومان به گرز گران
زدش دشتبانی به مازندران
زبون کردش اسپندیار دلیر
به کشتیش آورد سهراب زیر
سپهدار گرشاسب تا زنده بود
نه کردش زبون کس ، نه افکنده بود
اصلا تراژدی رستم و سهراب و رستم و اسفندیار و رستم و شغاد بر اساس همین نقطه ضعف های پهلوانان شکل میگیرد و فردوسی به خوبی این نکته را میدانسته است که بزرگترین پهلوانش هم باید نقطه ضعف هایی داشته باشد.