عارف قزوینیشمارهٔ ۳۵ - گدای عشق
گدای عشقم و سلطان حسن شاه من است
به حسن نیت عشقم خدا گواه من است
خیال روی تو در هر کجا که خیمه زند
ز بی‌قراری‌ام آنجا قرارگاه من است
به محفلی که تویی صدهزار تیر نگاه
روانه گشته ولی کارگر نگاه من است
هزار برق نظر خیره سوی روی تو لیک
شعاع روی تو از پرتو نگاه من است
برای خود کلهی دوخت زین نمد هرکس
چه غم ز بی‌کلهی کآسمان کلاه من است
خرابه‌ای شده ایران و مسکنِ دزدان
کنم چه چاره که اینجا پناهگاه من است
اگرچه عشق وطن می‌کشد مرا اما
خوشم به مرگ که این دوست خیرخواه من است
ز تربت من اگر سر زند گیاه و از آن
به رنگ خون گلی ار بشکفد گیاه من است
در این دو روزهٔ ایام غم مخور که گرت
غمی بُوَد غمت آسوده در پناه من است
ز راه کج چو به منزل نمی‌رسی برگرد
به راه راست که این راه شاهراه من است
در اشتباه بشد عمر و من یقین دارم،
که آنچه به ز یقین است اشتباه من است
اگرچه بیشتر از هر کسی گنهکارم
ولیک عفو تو بالاتر از گناه من است
حقوق خویش ز مردان اگر زنان گیرند
در این میان من و صد دشت زن سپاه من است
گریخت هر که ز ظلمی به مأمنی عارف
شرابخانه در ایران پناهگاه من است
شمارهٔ ۳۴ - زاهد و باده: گذشت زاهد و لب تر ز دور باده نکردشمارهٔ ۳۶ - یاد وطن: هر وقت ز آشیانهٔ خود یاد می‌کنم
اطلاعات
وزن: مفاعلن فعلاتن مفاعلن فعلن (مجتث مثمن مخبون محذوف)
قالب شعری: غزل
منبع اولیه: ویکی‌درج
* با انتخاب متن و لمس متن انتخابی می‌توانید آن را در لغتنامهٔ دهخدا جستجو کنید.
برگردان به زبان ساده
گدای عشقم و سلطان حسن شاه من است
به حسن نیت عشقم خدا گواه من است
هوش مصنوعی: من در عشق سائل و نیازمندم و محبوب من، بهترین و نیکوترین شخص است. نیت و احساسات من در عشق، خود شاهد و گواهی برای عشق من به خداوند است.
خیال روی تو در هر کجا که خیمه زند
ز بی‌قراری‌ام آنجا قرارگاه من است
هوش مصنوعی: تصویر وجود تو هر جا که باشد، به خاطر بی‌قراری‌ام، آن مکان برای من به عنوان آرامش و سکون محسوب می‌شود.
به محفلی که تویی صدهزار تیر نگاه
روانه گشته ولی کارگر نگاه من است
هوش مصنوعی: در جمعی که تو حضور داری، هزاران نگاه به سوی تو می‌تازد، اما تنها نگاه من مؤثر است.
هزار برق نظر خیره سوی روی تو لیک
شعاع روی تو از پرتو نگاه من است
هوش مصنوعی: هزاران بار نگاه‌ها به سمت چهرهٔ تو خیره می‌شود، اما روشنایی چهرهٔ تو فقط به دلیل نوری است که از نگاه من می‌آید.
برای خود کلهی دوخت زین نمد هرکس
چه غم ز بی‌کلهی کآسمان کلاه من است
هوش مصنوعی: هر کسی که برای خودش کلاهی از این نمد درست کرده، چرا باید نگران بی‌کلاهی من باشد، در حالی که آسمان بر سر من کلاه است؟
خرابه‌ای شده ایران و مسکنِ دزدان
کنم چه چاره که اینجا پناهگاه من است
هوش مصنوعی: ایران به ویرانه‌ای تبدیل شده و مجبورم در این مکان که پناهگاه من است، با دزدان زندگی کنم. چه راهی برای تغییر این وضعیت وجود دارد؟
اگرچه عشق وطن می‌کشد مرا اما
خوشم به مرگ که این دوست خیرخواه من است
هوش مصنوعی: علی‌رغم اینکه عشق به وطن باعث رنجش من می‌شود، اما از مرگ خوشحالم زیرا او به نفع من عمل می‌کند.
ز تربت من اگر سر زند گیاه و از آن
به رنگ خون گلی ار بشکفد گیاه من است
هوش مصنوعی: اگر از خاک من گیاهی بروید یا گلی به رنگ خون بشکفد، آن گیاه متعلق به من است.
در این دو روزهٔ ایام غم مخور که گرت
غمی بُوَد غمت آسوده در پناه من است
هوش مصنوعی: در این دنیا که همه چیز سریع و زودگذر است، نگران غم و اندوه خود نباش. اگر هم غمی داری، بدانی که می‌توانی در کنار من آسوده باشی و از مشکلاتت دوری کنی.
ز راه کج چو به منزل نمی‌رسی برگرد
به راه راست که این راه شاهراه من است
هوش مصنوعی: اگر از راه نادرستی به مقصد نمی‌رسی، بهتر است برگردی و به راه درست بروی، زیرا این مسیر، مسیر اصلی من است.
در اشتباه بشد عمر و من یقین دارم،
که آنچه به ز یقین است اشتباه من است
هوش مصنوعی: عمر من در اشتباه گذشت و من به خوبی می‌دانم که آنچه به نظر می‌رسد درست‌تر از یقین من است، در واقع اشتباه من بوده است.
اگرچه بیشتر از هر کسی گنهکارم
ولیک عفو تو بالاتر از گناه من است
هوش مصنوعی: من شاید از همه بیشتر خطا کرده‌ام، اما بخشش تو far به اندازه‌ی گناه‌هایم بزرگ‌تر و باارزش‌تر است.
حقوق خویش ز مردان اگر زنان گیرند
در این میان من و صد دشت زن سپاه من است
هوش مصنوعی: اگر زنان حق خود را از مردان بگیرند، من در این میان با تمام قدرت و حمایت زنانم ایستاده‌ام.
گریخت هر که ز ظلمی به مأمنی عارف
شرابخانه در ایران پناهگاه من است
هوش مصنوعی: هر کسی که از ظلم و ستم فرار کرده، به جایی امن پناه می‌برد. من در ایران، شرابخانه‌ی عارف، جایی برای پناه گرفتن می‌دانم.
آهنگ ها
این شعر را چه کسی در کدام آهنگ خوانده است؟
"(شور) (۰۹:۲۶ - ۱۲:۴۴) نوازندگان: مرتضی محجوبیخواننده آواز: بنان، غلامحسین سراینده شعر آواز: عارف قزوینی (غزل) مطلع شعر آواز: گدای عشقم و سلطان حُسن شاه من است"
(آلبوم گلهای رنگارنگ » شمارهٔ ۲۴۹)
حاشیه ها
1401/02/24 14:04
غبار ره
بیت ۱۱ باید چنین باشد:
در اشتباه شد عمر من و یقین دارم
1401/08/26 22:10
محمد صفاییان
این غزل را با صدای بانو هایده بشنوید
دستگاه شور
در لینک زیر
1401/10/22 22:12
راگه ایلام
ابیاتی از این غزل رو استاد بنان در آلبوم یک شاخه گل خوانده اند.
1401/12/14 01:03
صادق نایبی ایرانی خراسانی
گلهای رنگارنگ شماره ۲۴۹
1403/04/06 09:07
سیدمحمد جهانشاهی
در اشتباه بشد عمر و من یقین دارم،