گنجور

شمارهٔ ۸

سمند فخر دین فاخر ز فخرت مفتخر بادا
کمند قهر هر قاهر ز قهرت مقتصر بادا
اگر گردون به یک ذره بگردد برخلاف تو
همه دوران او ایام نحس مستمر بادا
قوام دولت ما را چو امر قدقضی گشتی
دوام محنت اعدات امر قد قدر بادا
اگر کشتی عز و جاه جز بار تو برگیرد
همه الواح معقودش جراد منتشر بادا
عروس طبع یک دانا اگر جز بر تو عیش آرد
زبان جهل صد دانا به جهلش بر مقر بادا
صفای صفهٔ صدرت به صف صابران دین
چو وصف جنةالفردوس ماء منهمر بادا
ز بهر حفظ جانت را به هر جایی که بخرامی
عنان دولتت در دست الیاس و خضر بادا

اطلاعات

وزن: مفاعیلن مفاعیلن مفاعیلن مفاعیلن (هزج مثمن سالم)
قالب شعری: قطعه
منبع اولیه: ویکی‌درج

* با انتخاب متن و لمس متن انتخابی می‌توانید آن را در لغتنامهٔ دهخدا جستجو کنید.

برگردان به زبان ساده

سمند فخر دین فاخر ز فخرت مفتخر بادا
کمند قهر هر قاهر ز قهرت مقتصر بادا
هوش مصنوعی: این سمند که نماد فخر دین و عظمت است، باید در افتخار به جایگاهش بماند. هر کسی که قدرت و قهری دارد، باید از آن قدرت به اندازه و با احتیاط استفاده کند.
اگر گردون به یک ذره بگردد برخلاف تو
همه دوران او ایام نحس مستمر بادا
هوش مصنوعی: اگر آسمان به خاطر تو حتی برای یک لحظه تغییر کند، پس تمام دوران‌ها برایت شوم و بد ادامه خواهد داشت.
قوام دولت ما را چو امر قدقضی گشتی
دوام محنت اعدات امر قد قدر بادا
هوش مصنوعی: ما بنیاد حکومت خود را بر اساس سرنوشت و تقدیر قرار داده‌ایم و امیدواریم که مشکلات و سختی‌ها به سرانجام برسند و پایدار شوند.
اگر کشتی عز و جاه جز بار تو برگیرد
همه الواح معقودش جراد منتشر بادا
هوش مصنوعی: اگر کشتی عظمت و مقام تنها بار تو را برگیرد، پس تمام لوح‌های نوشته شده‌اش به باد خواهد رفت.
عروس طبع یک دانا اگر جز بر تو عیش آرد
زبان جهل صد دانا به جهلش بر مقر بادا
هوش مصنوعی: اگر یک انسان دانا به زیبایی و شادی بپردازد، فقط در کنار تو است که معنای واقعی را می‌یابد. اما اگر کسی از دانایی به اشتباه بیفتد و از زشتی‌ها لذت ببرد، دانشش در نظر دیگران بی‌ارزش خواهد بود.
صفای صفهٔ صدرت به صف صابران دین
چو وصف جنةالفردوس ماء منهمر بادا
هوش مصنوعی: نیکی و زیبایی دل تو مانند صف پاکان دین باشد، و همچون وصف بهشت فردوس بر تو باران رحمت نازل شود.
ز بهر حفظ جانت را به هر جایی که بخرامی
عنان دولتت در دست الیاس و خضر بادا
هوش مصنوعی: برای حفظ جانت، به هر کجا که می‌خواهی برو؛ امیدوارم که رهبری و حمایت تو در دست دو بزرگوار، الیاس و خضر، باشد.

حاشیه ها

صحیح:
سمند فخر دین فاخر ز فخرت مفتخر بادا
کمند قهر هر قاهر ز قهرت مقتهر بادا