گنجور

شمارهٔ ۳۰ - در تعریف کتاب مقامات قاضی حمیدالدین

هر سخن کان نیست قرآن با حدیث مصطفی
از مقامات حمیدالدین شد اکنون ترهات
اشک اعمی دان مقامات حریری و بدیع
پیش آن دریای مالامال از آب حیات
شاد باش ای عنصر محمودیان را روح تو
رو که تو محمود عصری ما بتان سومنات
از مقاماتت اگر فصلی بخونی بر عدو
حالی از نامنطقی جذر اصم یابد نجات
عقل کل خطی تامل کرد ازو گفت ای عجب
علم اکسیر سخن داند مگر اقضی القضات
دیر مان ای قدر و رایت عالم تایید را
آفتابی بی‌زوال و آسمانی با ثبات

اطلاعات

وزن: فاعلاتن فاعلاتن فاعلاتن فاعلن (رمل مثمن محذوف)
قالب شعری: قطعه
منبع اولیه: ویکی‌درج

* با انتخاب متن و لمس متن انتخابی می‌توانید آن را در لغتنامهٔ دهخدا جستجو کنید.

برگردان به زبان ساده

هر سخن کان نیست قرآن با حدیث مصطفی
از مقامات حمیدالدین شد اکنون ترهات
هوش مصنوعی: هر سخنی که مانند قرآن و احادیث پیامبر نیست، در واقع از شأن و مقام‌های حمیدالدین دور شده و بی‌محتوا به نظر می‌آید.
اشک اعمی دان مقامات حریری و بدیع
پیش آن دریای مالامال از آب حیات
هوش مصنوعی: اشک نابینایی در مورد مقام‌های حریر و زیبایی صحبت می‌کند، در حالی که او در کنار دریایی است که مملو از آب حیات است. این تصویر نشان‌دهنده یک تضاد است؛ از یک سو اشک و نقص بینایی، و از سوی دیگر وجود منبعی غنی و حیات‌بخش است.
شاد باش ای عنصر محمودیان را روح تو
رو که تو محمود عصری ما بتان سومنات
هوش مصنوعی: ای عنصر محمود، شاد باش! روح تو شاد است، زیرا تو محمود زمانه‌ی ما و نماد زیبایی هستی.
از مقاماتت اگر فصلی بخونی بر عدو
حالی از نامنطقی جذر اصم یابد نجات
هوش مصنوعی: اگر از مقام‌های بالای خود چیزی بگویی، دشمن از آن‌چه می‌شنود دچار سرگیجه و سردرگمی می‌شود و نجات پیدا می‌کند.
عقل کل خطی تامل کرد ازو گفت ای عجب
علم اکسیر سخن داند مگر اقضی القضات
هوش مصنوعی: عقل کل به دقت به موضوعی فکر کرد و از خود پرسید که چقدر عجیب است که علم به رازهای مهم و معانی عمیق سخن می‌داند، مگر این که این توانایی به قاضیان بزرگ و دانا تعلق داشته باشد.
دیر مان ای قدر و رایت عالم تایید را
آفتابی بی‌زوال و آسمانی با ثبات
هوش مصنوعی: مدت زیادی است که تو را می‌شناسم و مقام و جایگاهت را محترم می‌شمارم. تو مانند آفتابی پایدار و آسمانی ثابت هستی که همیشه درخشان و تاثیرگذار باقی خواهی ماند.