گنجور

شمارهٔ ۲۴۱ - در وصف بنا و مدح میر عمید

کرد عالی بنای این مجدود
اختر سعد و طالع مسعود
از برای نزول میر عمید
صدر دنیا ضیاء دین مودود
آنکه حکمش دهد ز روی نفاذ
آتش و آب را نزول وصعود
به تفکر رسد به سر فلک
به تجسس رسد به وهم حسود
دل او برده بارنامهٔ بحر
کف او کرده کارنامهٔ جود
هست فرمانش رهنمای قضا
هست احسانش نقش بند وجود
نیست بر رای او غلط ممکن
نیست از عقل کل خطا معهود
ای ز حزم تو در حوالی ملک
دولت و فتنه در قیام و قعود
وی ز عدل تو در نواحی دهر
جور و انصاف در صدور و ورود
پیش ذهن تو غیب برده رکوع
پیش کلک تو کرده وحی سجود
به کمال خدای گر به جز اوی
هست کاملتر از تو یک موجود
تا که افلاک را در این حرکت
نیست کون و فساد کس مقصود
باد عمر تو درحصول مراد
همچو دوران چرخ نامعدود

اطلاعات

وزن: فعلاتن مفاعلن فعلن (خفیف مسدس مخبون)
قالب شعری: قطعه
منبع اولیه: ویکی‌درج

* با انتخاب متن و لمس متن انتخابی می‌توانید آن را در لغتنامهٔ دهخدا جستجو کنید.

برگردان به زبان ساده

کرد عالی بنای این مجدود
اختر سعد و طالع مسعود
هوش مصنوعی: این شخص با فضیلت، بنای برجسته‌ای گذاشته و به زندگی‌اش رونق و سعادت بخشیده است.
از برای نزول میر عمید
صدر دنیا ضیاء دین مودود
هوش مصنوعی: به منظور حضور و ظهور میر عمید صدر، نور و روشنی دین مودود بر زمین تابیده است.
آنکه حکمش دهد ز روی نفاذ
آتش و آب را نزول وصعود
هوش مصنوعی: کسی که دستوراتش بر اساس توانایی و قدرت است، می‌تواند قوی‌ترین عناصر طبیعی مانند آتش و آب را به کنترل خود درآورد و به حالت‌های دلخواه درآورد.
به تفکر رسد به سر فلک
به تجسس رسد به وهم حسود
هوش مصنوعی: فکر کردن می‌تواند انسان را به اوج افکار بلند برساند، در حالی که حسادت و کنجکاوی ناپسند او را به درک‌های غلط و وهمی می‌کشاند.
دل او برده بارنامهٔ بحر
کف او کرده کارنامهٔ جود
هوش مصنوعی: دل او را به راحتی تسخیر کرده و کارنامه‌ای از بخشندگی او به وجود آورده است که مانند بارنامه‌ای بر دریای عواطفش حک شده است.
هست فرمانش رهنمای قضا
هست احسانش نقش بند وجود
هوش مصنوعی: فرمان خداوند راهنمای سرنوشت است و لطف او، شکل‌دهنده هستی و وجود ماست.
نیست بر رای او غلط ممکن
نیست از عقل کل خطا معهود
هوش مصنوعی: هیچ چیز نمی‌تواند بر نظر او خطا باشد، زیرا عقل کامل هرگز دچار اشتباه نمی‌شود.
ای ز حزم تو در حوالی ملک
دولت و فتنه در قیام و قعود
هوش مصنوعی: ای انسان عاقل و هوشمند، در این سرزمین که همواره درگیر مسائل سیاسی و درگیری‌هاست، تو با تفکر و درایت خود می‌توانی از این چالش‌ها عبور کنی.
وی ز عدل تو در نواحی دهر
جور و انصاف در صدور و ورود
هوش مصنوعی: او به انصاف تو در میان زمان، ظلم و عدالت را در ورود و خروج می‌بیند.
پیش ذهن تو غیب برده رکوع
پیش کلک تو کرده وحی سجود
هوش مصنوعی: ذهن تو به سادگی امور پنهان را می‌بیند و در برابر قلم تو به نحوی تسلیم و عبادت می‌کند.
به کمال خدای گر به جز اوی
هست کاملتر از تو یک موجود
هوش مصنوعی: اگر خداوند کامل است، پس آیا موجودی دیگر می‌تواند از او کامل‌تر باشد؟
تا که افلاک را در این حرکت
نیست کون و فساد کس مقصود
هوش مصنوعی: تا زمانی که آسمان‌ها در حال حرکت هستند، هیچ‌کس به دنبال نقص و فساد نیست.
باد عمر تو درحصول مراد
همچو دوران چرخ نامعدود
هوش مصنوعی: زندگی تو همچون چرخش نامحدود زمان، در تلاش برای رسیدن به آرزوها و اهدافت است.