گنجور

غزل شمارهٔ ۱۶۸

ای جهان را به حضرت تو نیاز
در جاه تو تا قیامت باز
درگهت قبله‌ای که در که و مه
خدمت او فریضه شد چو نماز
گره ابروی سیاست تو
آشتی داده کبک را با باز
نظر رحمت و رعایت تو
ایمنی داده آز را ز نیاز
در زوایای سایهٔ عدلت
فتنه در خواب کرده پای دراز
گر جهان را بود ز حزم تو سد
مرگ حیران ز دهر گردد باز
ور فلک را بود ز رای تو مهر
در شب تا ابد کنند فراز
آن حقیقت کمال تست که نیست
آسمان را درو محال مجاز
وان سعادت وجود تست که نیست
حدثان را برو امید جواز
ای ز جاهت شب ستم در سنگ
خرمت باد روز سنگ‌انداز

اطلاعات

وزن: فعلاتن مفاعلن فعلن (خفیف مسدس مخبون)
قالب شعری: غزل
منبع اولیه: ویکی‌درج

* با انتخاب متن و لمس متن انتخابی می‌توانید آن را در لغتنامهٔ دهخدا جستجو کنید.

برگردان به زبان ساده

ای جهان را به حضرت تو نیاز
در جاه تو تا قیامت باز
هوش مصنوعی: ای جهان، به وجود تو محتاج است و تا ابد به مقام تو نیاز دارد.
درگهت قبله‌ای که در که و مه
خدمت او فریضه شد چو نماز
هوش مصنوعی: مکان عبادت و توجه تو به قدری ارزشمند است که فریضه‌ای مانند نماز به خدمت تو تبدیل شده است.
گره ابروی سیاست تو
آشتی داده کبک را با باز
هوش مصنوعی: سیاست تو به قدری پیچیده و جالب است که توانسته است حتی دشمنان را به توافق و آرامش برساند؛ مانند اینکه کبک و باز، که به طور طبیعی دشمن هم هستند، با هم کنار بیایند.
نظر رحمت و رعایت تو
ایمنی داده آز را ز نیاز
هوش مصنوعی: نگاه مهربان و توجه تو، به دل آزاده‌ی من آرامش و امنیت بخشیده است و من را از نیازها و خواسته‌هایم بی‌نیاز کرده است.
در زوایای سایهٔ عدلت
فتنه در خواب کرده پای دراز
هوش مصنوعی: در گوشه‌های تاریک و سایه‌های عدالت تو، فساد و فتنۀ ناخواسته‌ای رخوت و بی‌تحرکی به خود گرفته است.
گر جهان را بود ز حزم تو سد
مرگ حیران ز دهر گردد باز
هوش مصنوعی: اگر دنیا از تدبیر و عقل تو محافظت کند، مرگ از دنیای ناپایدار و گذرا متعجب خواهد شد و به عقب برمی‌گردد.
ور فلک را بود ز رای تو مهر
در شب تا ابد کنند فراز
هوش مصنوعی: اگر ستاره‌ها به خاطر نظر تو در شب تا ابد روشن باقی بمانند، بر آسمان چرخند.
آن حقیقت کمال تست که نیست
آسمان را درو محال مجاز
هوش مصنوعی: این حقیقتی است که به کمال رسیدن تو را در بر می‌گیرد و رسیدن به آن مانند دست نیافتنی بودن آسمان است.
وان سعادت وجود تست که نیست
حدثان را برو امید جواز
هوش مصنوعی: این سعادت وجود توست که به دیگران امید می‌دهد و آنها را از حوادث ناگوار دور می‌سازد.
ای ز جاهت شب ستم در سنگ
خرمت باد روز سنگ‌انداز
هوش مصنوعی: ای کسی که به خاطر مقام و موقعیتت، شب‌ها در حال سرگرمی و آرامش هستی، در روزی که روز سختی و دشواری است، سنگین و محکم باش تا در برابر مشکلات ایستادگی کنی.

حاشیه ها

1393/10/25 00:12
امین کیخا

فریز پهلوی است در عربی رفته و فریضه شده است

1402/04/24 22:06
امیرالملک

در زوایای سایهٔ عدلت

فتنه در خواب کرده پای دراز

این بیت با اصطلاح «فتنه خوابید» بازی کرده، عجب ذکاوتی