امیر معزیشمارهٔ ۴۲۸
ای تخت و گاه پادشهی جایگاه تو
آراسته است مملکت از تخت و گاه تو
هستی ندیم شاهی و دولت ندیم تو
هستی پناه عالم و ایزد پناه تو
فخر همه شهانی و کس نیست فخر تو
شاه همه جهانی و کس نیست شاه تو
چاه است کین تو که همه زهر دارد آب
وافتاده دشمنان تو در قعر چاه تو
ماهی که زیر لشکر او سایه‌ای بود
بنگرکه بر سر عَلَم توست ماه تو
از آفتاب باز نداند تو را کسی
گر دارد آفتاب قبا و کلاه تو
هر گه که در شکار و سفر باشی ای ملک
آب رونده گَرد بشوید ز راه تو
ور آب کم بود سپه و لشکر تو را
ابر اید و نثارکند بر سپاه تو
تا بخت جاودان به تو دادست فرّ و جاه
ا‌این هر دوان‌ا بهشت کند فرّ و جاه تو
از دوستی که بخت تو دارد تو را همی
خواهد که در بهشت بود جایگاه تو
شاها دل تو هست به هروقت نیکخواه
جاوید شاد باد دل نیکخواه تو
تا سال و ماه و روز و شب است اندرین جهان
فرخنده باد روز و شب و سال و ماه تو
اطلاعات
وزن: مفعول فاعلات مفاعیل فاعلن (مضارع مثمن اخرب مکفوف محذوف)
قالب شعری: قصیده
منبع اولیه: پروژهٔ بازبینی OCR
* با انتخاب متن و لمس متن انتخابی می‌توانید آن را در لغتنامهٔ دهخدا جستجو کنید.
برگردان به زبان ساده
ای تخت و گاه پادشهی جایگاه تو
آراسته است مملکت از تخت و گاه تو
هوش مصنوعی: ای تاج و تخت پادشاهی، مکان تو به زیبایی آراسته است و سرزمین از نفس تو زینت یافته است.
هستی ندیم شاهی و دولت ندیم تو
هستی پناه عالم و ایزد پناه تو
هوش مصنوعی: وجود تو در واقع پشتیبان فرمانروایی و قدرت است، و تو نیز پناهی برای همه موجودات و خداوند پناه‌دهنده تو هست.
فخر همه شهانی و کس نیست فخر تو
شاه همه جهانی و کس نیست شاه تو
هوش مصنوعی: تو بزرگ‌ترین و پرافتخارترین موجودی و هیچ‌کس به پای تو نمی‌رسد، تو پادشاهی و هیچ‌کس به عظمت تو نیست.
چاه است کین تو که همه زهر دارد آب
وافتاده دشمنان تو در قعر چاه تو
هوش مصنوعی: این شعری به معنای این است که در دل تو، همچون چاهی پر از زهر، احساساتی منفی و دشمنی‌ها وجود دارد که می‌تواند به تو آسیب برساند. این دشمنان، در عمیق‌ترین نقطه وجود تو جا گرفته‌اند و از این موقعیت سوءاستفاده می‌کنند.
ماهی که زیر لشکر او سایه‌ای بود
بنگرکه بر سر عَلَم توست ماه تو
هوش مصنوعی: ماهی که زیر سلطه و قدرت او قرار داشت، حالا نگاهی بینداز که بر بالای پرچم تو، ماه تو درخشش دارد.
از آفتاب باز نداند تو را کسی
گر دارد آفتاب قبا و کلاه تو
هوش مصنوعی: اگر کسی از تابش آفتاب تو باخبر نباشد، هیچ‌کس نخواهد دانست که تو چه پوششی از آفتاب داری، یعنی سادگی ظاهری نمی‌تواند نشان‌دهنده ارزش واقعی فرد باشد.
هر گه که در شکار و سفر باشی ای ملک
آب رونده گَرد بشوید ز راه تو
هوش مصنوعی: هر بار که در شکار و سفر باشی، ای پادشاه، آب روان از مسیر تو پاک خواهد شد.
ور آب کم بود سپه و لشکر تو را
ابر اید و نثارکند بر سپاه تو
هوش مصنوعی: اگر آب کم باشد، ابر بر لشکر تو فرود می‌آید و بر سپاه تو نازل می‌شود.
تا بخت جاودان به تو دادست فرّ و جاه
ا‌این هر دوان‌ا بهشت کند فرّ و جاه تو
هوش مصنوعی: تا زمانی که سرنوشت ابدی به تو قدرت و مقام داده است، این هر دو مثل بهشت، قدرت و مقام تو را زیبا و دلنشین خواهند کرد.
از دوستی که بخت تو دارد تو را همی
خواهد که در بهشت بود جایگاه تو
هوش مصنوعی: دوستی که به تو محبت می‌کند و به تو توجه دارد، به اندازه‌ای خوشبخت است که آرزو دارد تو نیز در بهشت به آرامش و خوشبختی برسی.
شاها دل تو هست به هروقت نیکخواه
جاوید شاد باد دل نیکخواه تو
هوش مصنوعی: ای پادشاه، دل تو همیشه باید شاد باشد و امیدوار، زیرا دل نیکخواه تو همواره می‌خواهد که خوشبختی و شادی برایت برقرار باشد.
تا سال و ماه و روز و شب است اندرین جهان
فرخنده باد روز و شب و سال و ماه تو
هوش مصنوعی: تا زمانی که این جهان برقرار است، آرزو دارم روزها و شب‌ها و سال‌ها و ماه‌های تو خوش و خرم باشد.