گنجور

شمارهٔ ۷۵ - مدح سلطان مظفرالدین قزل ارسلان سلجوقی

خهی شاه انجم و فی الله ظلک
نهادی قدم در حریم مبارک
بجائی رسیدی که یک برق لمعت
سواد شب و روز عالم کند حک
میا دین اوهام در عرض او کم
بساتین فردوس در صحن او جک
نظر، قاصدی از گذرهاش ساقط
زمین کوچه ی با فضاهاش کوچک
دگر باره بر خطه اعتدالت
بفرخ ترین طالع افتاد مسلک
گل از شقه غنچه خوش خوش بخندد
چو از طره مهد یک روزه کودک
تو گوئی کمال الزمان می نوازد
در ایوان خسرو نوای چکاوک
سپهر ظفر شهریار مظفر
قزل ارسلان ابن اعظم اتابک
منیر آفتابی که بالای گردون
ز عرض دل پاک او هست ده یک
زبانی که بر لفظ راند مدیحش
گهردار گردد چو تیغ بلارک
جهان از ملاقات طوفان تیغش
همان خاصیت یافت کز آب آهک
فلک بر سیه موج خیز سنانش
حبابی است در معرض عمر اندک
تو آن پادشاهی که ننهاد چون تو
فلک تاج اقبال بر هیچ تارک

اطلاعات

وزن: فعولن فعولن فعولن فعولن (متقارب مثمن سالم)
قالب شعری: قصیده
منبع اولیه: چکامه

* با انتخاب متن و لمس متن انتخابی می‌توانید آن را در لغتنامهٔ دهخدا جستجو کنید.

برگردان به زبان ساده

خهی شاه انجم و فی الله ظلک
نهادی قدم در حریم مبارک
هوش مصنوعی: ای شاه ستارگان، خداوند سایه تو را بر ما نازل کرده است، قدم به حریم مقدس وارد کن.
بجائی رسیدی که یک برق لمعت
سواد شب و روز عالم کند حک
هوش مصنوعی: به جایی رسیدی که درخشش چشمانت می‌تواند تاریکی شب و روشنی روز را در تمام جهان تحت تأثیر قرار دهد.
میا دین اوهام در عرض او کم
بساتین فردوس در صحن او جک
هوش مصنوعی: به یاد نداشته باش که افکار بی‌پایه و اساس را در کنار او قرار دهی، زیرا بهشت واقعی در مسیر او وجود دارد.
نظر، قاصدی از گذرهاش ساقط
زمین کوچه ی با فضاهاش کوچک
هوش مصنوعی: نگاه مانند پیام‌آوری است که در مسیرهایش به سرزمین‌های کوچک و محدود معابر می‌افتد.
دگر باره بر خطه اعتدالت
بفرخ ترین طالع افتاد مسلک
هوش مصنوعی: مجدد بر سرزمین متعادل، بهترین سرنوشت نصیب شد.
گل از شقه غنچه خوش خوش بخندد
چو از طره مهد یک روزه کودک
هوش مصنوعی: گل به زیبایی و شادی از شکوفه خوش حالمی‌کند، انگار که کودکی یک روزه از خواب بیدار می‌شود و با طره‌اش بازی می‌کند.
تو گوئی کمال الزمان می نوازد
در ایوان خسرو نوای چکاوک
هوش مصنوعی: به نظر می‌رسد که زمان به اوج خود رسیده و در کاخ خسرو صدای چکاوک به آرامی و زیبایی پخش می‌شود.
سپهر ظفر شهریار مظفر
قزل ارسلان ابن اعظم اتابک
هوش مصنوعی: آسمان پیروزی، پادشاه پیروز، قزل ارسلان فرزند بزرگ‌ترین سرپرست.
منیر آفتابی که بالای گردون
ز عرض دل پاک او هست ده یک
هوش مصنوعی: منیر، خورشید درخشان و روشنی است که در آسمان می‌درخشد و از صفای دل او نشأت می‌گیرد.
زبانی که بر لفظ راند مدیحش
گهردار گردد چو تیغ بلارک
هوش مصنوعی: زبان که به ستایش و تعریف سخن بگوید، مانند شمشیر تیز و برنده می‌شود و می‌تواند اثرگذار باشد.
جهان از ملاقات طوفان تیغش
همان خاصیت یافت کز آب آهک
هوش مصنوعی: این دنیا پس از برخورد با طوفانی که مانند تیغ عمل می‌کند، ویژگی‌ای مشابه آب آهک پیدا کرد. به عبارت دیگر، پس از تجربه‌های سخت و چالش‌برانگیز، دنیا یا انسان قوی‌تر و مقاومتر می‌شود.
فلک بر سیه موج خیز سنانش
حبابی است در معرض عمر اندک
هوش مصنوعی: در آسمان، تلاطم سیاه امواج مانند حبابی است که عمرش کوتاه است.
تو آن پادشاهی که ننهاد چون تو
فلک تاج اقبال بر هیچ تارک
هوش مصنوعی: تو پادشاهی هستی که هیچ‌کس مانند تو درخشش و افتخار را بر تارک خود ندارد و آسمان هیچ تاجی مانند تاج تو بر سر کسی نمی‌گذارد.