شمارهٔ ۲۸۰
در بهار نوجوانی باغ ما از گل تهی است
در خزان پیری امید گل ازوی ابلهی است
ساقی، از جامی بگیرم دست کاین دلتنگ را
صدهزاران آرزو در جان و دست او تهی است
باده خور با نو غزالان وز فلک یاری مجوی
کاین پلنگ پیر با شیران ره در روبهی است
خلعت شاهی بگو در وصله خاصان نشین
خرقه پشمینه بر ما خلعت شاهنشهی است
شب نشین خلوت معنی کجا آرد بیاد
روز عیش سربلندان را که رو در کوتهی است
روح پرور باش و ز ضعف آسوده باش
کز ریاضت تن چو لاغر گشت جان در فربهی است
طعنه بر روشن دلان کم زن که در بازار عشق
سادگی آیینه را از غایت کار آگهی است
در دو عالم پیرو پیر مغان اهلی بود
در ره دنیا و دین بی پیر رفتن گمرهی است
اطلاعات
وزن: فاعلاتن فاعلاتن فاعلاتن فاعلن (رمل مثمن محذوف)
قالب شعری: غزل
منبع اولیه: ویکیدرج
* با انتخاب متن و لمس متن انتخابی میتوانید آن را در لغتنامهٔ دهخدا جستجو کنید.
برگردان به زبان ساده
در بهار نوجوانی باغ ما از گل تهی است
در خزان پیری امید گل ازوی ابلهی است
هوش مصنوعی: در سالهای جوانی، زندگی ما خالی از زیبایی و شادی است و وقتی به دوران پیری میرسیم، امیدی به خوشی و زیبایی نداریم که تنها یک خیال بیهوده به نظر میرسد.
ساقی، از جامی بگیرم دست کاین دلتنگ را
صدهزاران آرزو در جان و دست او تهی است
هوش مصنوعی: ای ساقی، بیا و از جامی به من بده، زیرا این دلآواره هزاران آرزو در دل دارد، ولی دستانش خالی و بیحاصل است.
باده خور با نو غزالان وز فلک یاری مجوی
کاین پلنگ پیر با شیران ره در روبهی است
هوش مصنوعی: نوشیدن شراب را با دختران جوان و زیبا تجربه کن و از آسمان یاری نخواه، زیرا این پلنگ پیر، که تجربههای زیادی دارد، در کنار شیران، راهی را در پیش گرفته که مانند روباه متقلب است.
خلعت شاهی بگو در وصله خاصان نشین
خرقه پشمینه بر ما خلعت شاهنشهی است
هوش مصنوعی: به لباس سلطنتی اشاره کن، اما برای افراد خاص. در حالی که لباس پشمین ما، برای ما به منزلهی لباس سلطنتی است.
شب نشین خلوت معنی کجا آرد بیاد
روز عیش سربلندان را که رو در کوتهی است
هوش مصنوعی: شب نشینی در تنهایی، چه معنا دارد که به یاد روزهای شاد و پر افتخار بپردازد، در حالی که در تنگی فضا قرار دارد.
روح پرور باش و ز ضعف آسوده باش
کز ریاضت تن چو لاغر گشت جان در فربهی است
هوش مصنوعی: خود را تقویت کن و نگذار که از ضعف رنج ببری، زیرا وقتی تن ضعیف و لاغر میشود، روح و جان در حالت پرگشت و قوی قرار میگیرند.
طعنه بر روشن دلان کم زن که در بازار عشق
سادگی آیینه را از غایت کار آگهی است
هوش مصنوعی: به دیگران طعنه نزن که دلهای روشن و بیغرض در عشق به سادگی و صداقت خود آگاهاند و درکی عمیق از واقعیات دارند.
در دو عالم پیرو پیر مغان اهلی بود
در ره دنیا و دین بی پیر رفتن گمرهی است
هوش مصنوعی: در این دنیا و آن دنیا، پیروی از راهنمایی مثل پیر مغان ضروری است. رفتن به سوی دنیا و دین بدون داشتن یک راهنما، انسان را به بیراهه میکشاند.

اهلی شیرازی