شمارهٔ ۲۴۷
گر چو گل در کف ما جام می صبحگهی است
آنهم از سایه اقبال تو ای سرو سهی است
بهر جان هر که دم از بی گنهی زد بکشش
چه گناهش بتر از دعوی این بی گنهی است
پادشاهان همه شب پاس درت میدارند
پاسبانی بسر کوی بتان پادشهی است
ایکه در بند بتانی ز جفا داد مزن
زانکه رسم و ره اینطایفه بی رسم و رهی است
آه مستان خرابات خدا رد نکند
بلکه مقبول تر از زمزمه خانقهی است
سرخ رویند چو گل اهلی ازین باغ همه
بلبل سوخته از بخت خودش روسیهی است
اطلاعات
وزن: فعلاتن فعلاتن فعلاتن فعلن (رمل مثمن مخبون محذوف)
قالب شعری: غزل
منبع اولیه: ویکیدرج
* با انتخاب متن و لمس متن انتخابی میتوانید آن را در لغتنامهٔ دهخدا جستجو کنید.
برگردان به زبان ساده
گر چو گل در کف ما جام می صبحگهی است
آنهم از سایه اقبال تو ای سرو سهی است
هوش مصنوعی: اگر ما هم مانند گل، در دستمان لیوانی از شراب داشته باشیم، این لیوان تنها به خاطر سایه لطف و خوشنامی تو، ای سرو بینظیر، در صبحگاه است.
بهر جان هر که دم از بی گنهی زد بکشش
چه گناهش بتر از دعوی این بی گنهی است
هوش مصنوعی: هر کس درباره بیگناهی خود سخن میگوید، اگر جان دیگران را به خطر بیندازد، او را باید مجازات کرد؛ چرا که ادعای بیگناهی او، گناهی بزرگتر از عملش محسوب میشود.
پادشاهان همه شب پاس درت میدارند
پاسبانی بسر کوی بتان پادشهی است
هوش مصنوعی: پادشاهان تمام شب در کنار در خانهات نگهبانی میدهند و مراقب آن هستند؛ زیرا نگهبانی در کوچهی معشوقان، خود نشانهای از سلطنت و پادشاهی است.
ایکه در بند بتانی ز جفا داد مزن
زانکه رسم و ره اینطایفه بی رسم و رهی است
هوش مصنوعی: اگر در دام محبت و سختیهای آن گرفتار شدی، دیگر به کسی ظلم نکن؛ زیرا این طایفه راه و قاعدهای مشخص ندارند و هرکس به سلیقه خود عمل میکند.
آه مستان خرابات خدا رد نکند
بلکه مقبول تر از زمزمه خانقهی است
هوش مصنوعی: در اینجا گفته میشود که ناله و آه عاشقان مست، در نظر خداوند از زمزمه و دعاهایی که در خانقاهها و مکانهای مذهبی انجام میشود، بیشتر مورد قبول است و از سوی او رد نمیشود. به عبارتی، احساسات عمیق و ناب عاشقانه از عبادات خشک و رسمی ارزشمندتر هستند.
سرخ رویند چو گل اهلی ازین باغ همه
بلبل سوخته از بخت خودش روسیهی است
هوش مصنوعی: همه گلهای این باغ مانند گلهای سرخ زیبا و شاداب هستند، اما بلبلها از سرنوشت خود ناراضی و غمگیناند.