گنجور

شمارهٔ ۲۱

گر به فانوس خیال آیی چو شمع اغیار را
در سماع آرد رخت صد صورت دیوار را
لاف خوبی گر زند گلزار پیش روی تو
برق حسنت آتش غیرت زند گلزار را
سینه‌ام چون غنچه بس کز داغ غم در تنگ بود
همچو گل صدپاره کردم سینه افکار را
چون شقایق شد سیه‌دل نرگس مستت ز خون
سرخ از خون چند سازی نرگس خونخوار را
کی شود جوش خریداران کم از بازار تو
چون به از حسنت متاعی نیست این بازار را
دشمنان را گر نباشد دوستی با ما چه غم
دوستی با دشمنان تا چند باشد یار را
پای مقصود تو را اهلی در این دیر کهن
رشته جان دارد بگسل این زنار را

اطلاعات

وزن: فاعلاتن فاعلاتن فاعلاتن فاعلن (رمل مثمن محذوف)
قالب شعری: غزل
منبع اولیه: ویکی‌درج

* با انتخاب متن و لمس متن انتخابی می‌توانید آن را در لغتنامهٔ دهخدا جستجو کنید.

برگردان به زبان ساده

گر به فانوس خیال آیی چو شمع اغیار را
در سماع آرد رخت صد صورت دیوار را
هوش مصنوعی: اگر به دنیای خیال وارد شوی، همانند شمعی که در کنار دیگران می‌رقصد، می‌توانی زیبایی‌های مختلف و چهره‌های گوناگون دیوارها را به خود جذب کنی.
لاف خوبی گر زند گلزار پیش روی تو
برق حسنت آتش غیرت زند گلزار را
هوش مصنوعی: اگر کسی در کلامش از زیبایی‌های گلزار (محل گل‌ها) سخن بگوید، در حالی که زیبایی تو در مقابل اوست، باید بدانید که زیبایی تو آن‌قدر خیره‌کننده است که حسادت دیگران را برمی‌انگیزد و باعث می‌شود که آنها هم از گلزار (محبت و زیبایی) غافل نشوند.
سینه‌ام چون غنچه بس کز داغ غم در تنگ بود
همچو گل صدپاره کردم سینه افکار را
هوش مصنوعی: دل من همچون غنچه‌ای است که از شدت درد و غم در تنگی و فشار است. مانند گلی که از فشار زیادی پاره می‌شود، افکارم را نیز تکه‌تکه کردم.
چون شقایق شد سیه‌دل نرگس مستت ز خون
سرخ از خون چند سازی نرگس خونخوار را
هوش مصنوعی: وقتی شقایق، که نشانه‌ای از عشق و غم است، سیاه‌دل می‌شود، نرگس مستت از خون سرخ شاداب می‌شود. از خونی که بر دل نرگس خون‌خوار می‌ریزد، چه فایده‌ای می‌توانی ببری؟
کی شود جوش خریداران کم از بازار تو
چون به از حسنت متاعی نیست این بازار را
هوش مصنوعی: تعداد خریداران در بازار تو هرگز کم نمی‌شود، زیرا هیچ کالایی بهتر از زیبایی تو در این بازار وجود ندارد.
دشمنان را گر نباشد دوستی با ما چه غم
دوستی با دشمنان تا چند باشد یار را
هوش مصنوعی: اگر دشمنان با ما دوستی ندارند، پس چه نگرانی وجود دارد که با دشمنان دیگر دوستی کنیم؟ این مسأله برای دوست ما چه اهمیتی دارد؟
پای مقصود تو را اهلی در این دیر کهن
رشته جان دارد بگسل این زنار را
هوش مصنوعی: در این مکان قدیمی، به دنبال هدف خود نباش و اجازه نده که وابستگی‌ها و بندهایی که تو را محدود کرده‌اند، تو را از رسیدن به اهدافت بازدارند. تلاش کن تا این وابستگی‌ها را قطع کنی و به آزادی دست یابی.