اهلی شیرازیشمارهٔ ۲۰
چند باشد چو مسیحا سر افلاک تو را
خاک ره باش که گل بر دمد از خاک تو را
شاهد جان نکند صورت خود از تو دریغ
گر چو آیینه بود چشم و دلی پاک تو را
حسن او دیده ادراک شناسد چه کنم
گر نباشد خبر از عالم ادراک تو را
شهسوارا به رکاب تو سر بوسه که داشت
که سر خلق همی سود به فتراک تو را
زآتش حسن و جوانی که تو داری ای شمع
گر بسوزی همه عالم نبود باک تو را
زهر چشمش نگر ای خسته دل آن لب مطلب
زهر خوشتر که کشد حسرت تریاک تو را
اشک اهلی نگر آهسته رو ای کشتی نوح
که در این بحر نگیرند به خاشاک تو را
اطلاعات
وزن: فعلاتن فعلاتن فعلاتن فعلن (رمل مثمن مخبون محذوف)
قالب شعری: غزل
منبع اولیه: ویکیدرج
* با انتخاب متن و لمس متن انتخابی میتوانید آن را در لغتنامهٔ دهخدا جستجو کنید.
برگردان به زبان ساده
چند باشد چو مسیحا سر افلاک تو را
خاک ره باش که گل بر دمد از خاک تو را
هوش مصنوعی: چند نفر مثل مسیحا میتوانند به اوجهای آسمانی برسند؟ تو باید خاکی باشی تا گلی که از خاک تو میروید، شکوفا شود.
شاهد جان نکند صورت خود از تو دریغ
گر چو آیینه بود چشم و دلی پاک تو را
هوش مصنوعی: شاهد جان، اگر چهرهاش را از تو محروم کند، این کار را نباید انجام دهد، زیرا اگر همچون آینهای باشد، باید چشمی و دلی پاک برای تو داشته باشد.
حسن او دیده ادراک شناسد چه کنم
گر نباشد خبر از عالم ادراک تو را
هوش مصنوعی: زیبایی او را چگونه میتوان شناخت، اگر خبر از عالم ادراک تو نداشته باشم؟
شهسوارا به رکاب تو سر بوسه که داشت
که سر خلق همی سود به فتراک تو را
هوش مصنوعی: ای سواران بزرگوار، بر اسبتان بوسهای بزنید که سرنوشت انسانها به دلاوری شما وابسته است و راهتان را روشن میکند.
زآتش حسن و جوانی که تو داری ای شمع
گر بسوزی همه عالم نبود باک تو را
هوش مصنوعی: اگر بگویی از زیبایی و جوانیات که داری، شعلهای برپا کنی و همه عالم را بسوزانی، برای تو مهم نیست.
زهر چشمش نگر ای خسته دل آن لب مطلب
زهر خوشتر که کشد حسرت تریاک تو را
هوش مصنوعی: نگاه کن به زهر چشمش، ای دل خسته، که آن لب مطلب برای تو شیرینیای دارد که از زهر خوشتر است و حسرتی به جانت میاندازد که حتی تریاک هم نمیتواند جایگزین آن شود.
اشک اهلی نگر آهسته رو ای کشتی نوح
که در این بحر نگیرند به خاشاک تو را
هوش مصنوعی: به آرامی و با احتیاط حرکت کن، مانند اشک اهلی که در داستان کشتی نوح است، زیرا ممکن است در این دریا تو را به زبالهها یا چیزهای بیارزش گیر بیفتند.