گنجور

شمارهٔ ۱۱۵۴

گرچه هجر امشب ره اهل نظر خواهد زدن
ناگه از جایی که مقصودست سر خواهد زدن
یار رفت از شهر و اینک از سواد دیده ام
خیمه با او مردم چشمم بدر خواهد زدن
ساز مردم ساختم دانم که دور از او اجل
ناگهانم حلقه بر در بیخبر خواهد زدن
دم زدم زانشمع و برق غیرتم سوزد دهان
گر سخن میگویم آتش در جگر خواهد زدن
رخنه اندر بزم شیرین همچو خسرو کی کند
کوهکن هرچند سر بر سنگ در خواهد زدن
دور باش ایهمنشین کاینک زبان ناصح کشید
باز بر رگهای جانم نیشتر خواهد زدن
پیر شد اهلی اگر دولت جوانمردی کند
با حریف خویش دستی در کمر خواهد زدن

اطلاعات

وزن: فاعلاتن فاعلاتن فاعلاتن فاعلن (رمل مثمن محذوف)
قالب شعری: غزل
منبع اولیه: ویکی‌درج

* با انتخاب متن و لمس متن انتخابی می‌توانید آن را در لغتنامهٔ دهخدا جستجو کنید.

برگردان به زبان ساده

گرچه هجر امشب ره اهل نظر خواهد زدن
ناگه از جایی که مقصودست سر خواهد زدن
هوش مصنوعی: هرچند که دوری و جدایی در این شب، باعث ناراحتی اهل بصیرت و بینش خواهد شد، اما ناگهان از جایی که مورد نظر و امیدشان است، اتفاقی رخ خواهد داد.
یار رفت از شهر و اینک از سواد دیده ام
خیمه با او مردم چشمم بدر خواهد زدن
هوش مصنوعی: دوست از این شهر رفته و حالا از دور، به خاطر او چشمانم مانند چادر بر افراشته شده، گویی که خواهم دید چگونه مردمی، چشمم را از دست خواهند داد.
ساز مردم ساختم دانم که دور از او اجل
ناگهانم حلقه بر در بیخبر خواهد زدن
هوش مصنوعی: من برای مردم ساز و آهنگ ساخته‌ام و می‌دانم که ناگاه زمان مرگ از من دور است، در حالی که بی‌خبر به در خانه‌ام خواهد آمد.
دم زدم زانشمع و برق غیرتم سوزد دهان
گر سخن میگویم آتش در جگر خواهد زدن
هوش مصنوعی: من از نور آن شمع صحبت می‌کنم، اما در دل من احساس غیرت و آتش وجود دارد. اگر بخواهم چیزی بگویم، این آتش در وجودم شعله‌ور می‌شود.
رخنه اندر بزم شیرین همچو خسرو کی کند
کوهکن هرچند سر بر سنگ در خواهد زدن
هوش مصنوعی: این بیت به این معناست که هیچ‌کس نمی‌تواند به سادگی وارد یک محفل شیرین و دلپذیر شود، مانند خسرو که هیچ کوه‌کنی نمی‌تواند با زدن سر به سنگ، از کوه بالا برود و به هدفش برسد. به عبارت دیگر، تلاش‌های سخت نیز ممکن است در برابر زیبایی و لذت‌های زندگی ناپسند و ناچیز باشد.
دور باش ایهمنشین کاینک زبان ناصح کشید
باز بر رگهای جانم نیشتر خواهد زدن
هوش مصنوعی: از من دور شو ای هم‌نشین، زیرا که اکنون سخن نصیحت‌گر دوباره بر رگ‌های جانم زخم خواهد زد.
پیر شد اهلی اگر دولت جوانمردی کند
با حریف خویش دستی در کمر خواهد زدن
هوش مصنوعی: اگر اهلی پیر شده باشد، اگر جوانمردی کند، با رفیق خود به نوعی عمل خواهد کرد که نشان دهنده قدرت و همکاری باشد.