گنجور

شمارهٔ ۷ - در مرثیه شهیدان کربلا گوید

این نقد دل نثار شهیدان کربلا
چون خاک رهگذار شهیدان کربلا
طوری که قدر و منزلتش از فلک گذشت
سنگی است در مزار شهیدان کربلا
دین در حصار کعبه و از روی معنی است
صد کعبه در حصار شهیدان کربلا
آب خضر بپرده ظلمت نهفته چیست
گر نیست شرمسار شهیدان کربلا
گر خضر از حیات پشیمان شود رواست
کو نیست در شمار شهیدان کربلا
در چشم آفتاب کند خاک اگر رود
بر آسمان غبار شهیدان کربلا
طوفان نوح سر نزد از کربلا عجب
از چشم اشکبار شهیدان کربلا
طوفان آب اگر طلبی در کنار بحر
طوفان خون کنار شهیدان کربلا
گلگشت عاشقان همه در خون خود بود
اینست لاله زار شهیدان کربلا
در خون نشسته تشنه لبان تا که غم برد
ابری بگرید بار شهیدان کربلا
و احسرتا که دود بر آمد بجای ابر
از جان دلفگار شهیدان کربلا
از جور عهد و از ستم کوفیان شوم
این فتنه شد دچار شهیدان کربلا
آخر شدند سگ صفت آنان که بوده اند
آدم باعتبار شهیدان کربلا
از روزگاز شکوه دلا چند میکنی
بنگر بروزگار شهیدان کربلا
تا دست لطف حق چه نهد مرهم نهان
بر زخم آشکار شهیدان کربلا
استاده است ساقی کوثر می طهور
بر کف در انتظار شهیدان کربلا
یا رب بحق شاه رسل مصطفی که هست
بر فخرش افتخار شهیدان کربلا
یا رب بحق گنج کرم مرتضی علی
آن اژدها شکار شهیدان کربلا
یا رب بحق گوهر پاکیزه حسن
آن در شاهوار شهیدان کربلا
یا رب بحق عصمت زین العباد کوست
در دهر یادگار شهیدان کربلا
یا رب بحق باقر صابر مکان علم
آن مکرمت شعار شهیدان کربلا
یا رب بحق جعفر صادق امام دین
آن گنج باوقار شهیدان کربلا
یارب بحق موسی کاظم سحاب لطف
آن ابر در نثار شهیدان کربلا
یارب بحق شاه خراسان که نور اوست
شمع سر مزار شهیدان کربلا
یارب بحق جود تقی مظهر کرم
آن نخل میوه دار شهیدان کربلا
یارب بحق هادی دین نبی تقی
آن سرو جویبار شهیدان کربلا
یارب بحق عسکری آنشهسوار دین
لشکر کش تبار شهیدان کربلا
یارب بحق مهدی هادی کزو شود
جبر شکست کار شهیدان کربلا
کز آفتاب لطف باهلی نگر که هست
چون سایه خاکسار شهیدان کربلا
دارد امید آنکه بجنت در آردش
لطف تو در جوار شهیدان کربلا

اطلاعات

وزن: مفعول فاعلات مفاعیل فاعلن (مضارع مثمن اخرب مکفوف محذوف)
قالب شعری: قصیده
منبع اولیه: ویکی‌درج

* با انتخاب متن و لمس متن انتخابی می‌توانید آن را در لغتنامهٔ دهخدا جستجو کنید.

برگردان به زبان ساده

این نقد دل نثار شهیدان کربلا
چون خاک رهگذار شهیدان کربلا
هوش مصنوعی: این دل نذر و قربانی شهیدانی است که در کربلا جان خود را فدای مستقیم مسیر ایثار کردند، همان‌طور که خاک راه آن‌ها ارزش و تقدس دارد.
طوری که قدر و منزلتش از فلک گذشت
سنگی است در مزار شهیدان کربلا
هوش مصنوعی: این سنگ در مزار شهیدان کربلا به قدری ارزش و جایگاه دارد که از عظمت آن فراتر از آسمان‌ها رفته است.
دین در حصار کعبه و از روی معنی است
صد کعبه در حصار شهیدان کربلا
هوش مصنوعی: مذهب در محدوده کعبه و به تعبیر معنوی‌اش وجود دارد، اما صدها کعبه نیز در گودال شهادت‌طلبان کربلا قرار دارد.
آب خضر بپرده ظلمت نهفته چیست
گر نیست شرمسار شهیدان کربلا
هوش مصنوعی: آب خضر که سمبل زندگی‌بخشی و جاودانگی است، در سایه تاریکی پنهان شده است. آیا این آب وجود ندارد اگر که باعث شرمساری شهیدان کربلا شود؟
گر خضر از حیات پشیمان شود رواست
کو نیست در شمار شهیدان کربلا
هوش مصنوعی: اگر خضر از زندگی و حیات خود پشیمان شود، اشکالی ندارد، زیرا او در شمار شهدای کربلا نیست.
در چشم آفتاب کند خاک اگر رود
بر آسمان غبار شهیدان کربلا
هوش مصنوعی: اگر خاکی که در زیر تابش آفتاب است، به آسمان برود، نشانه‌ای از خاک و غباری خواهد بود که مربوط به شهیدان کربلا است.
طوفان نوح سر نزد از کربلا عجب
از چشم اشکبار شهیدان کربلا
هوش مصنوعی: طوفان نوح از کربلا به پا شد و این جای شگفتی است که اشک چشم‌های شهیدان این حادثه چقدر دل‌خراش و پرمحتواست.
طوفان آب اگر طلبی در کنار بحر
طوفان خون کنار شهیدان کربلا
هوش مصنوعی: اگر به دنبال طوفانی از آب هستی، آن را در کنار دریا جست وجو کن؛ ولی اگر طوفانی از خون می‌خواهی، باید به یاد شهیدان کربلا باشی.
گلگشت عاشقان همه در خون خود بود
اینست لاله زار شهیدان کربلا
هوش مصنوعی: عاشقان در مسیر عشق، با سختی و درد دست و پنجه نرم کردند و اینجا نشان‌دهنده‌ی لاله‌زارهایی است که یادآور شهیدان کربلاست.
در خون نشسته تشنه لبان تا که غم برد
ابری بگرید بار شهیدان کربلا
هوش مصنوعی: در دل‌ها غمی عمیق و تشنگی وجود دارد تا اینکه درد و رنج بر سر شهیدان کربلا بریزد و باران غم بر چهره‌ها جاری شود.
و احسرتا که دود بر آمد بجای ابر
از جان دلفگار شهیدان کربلا
هوش مصنوعی: متاسفانه که به جای ابر، دودی از جان دل‌فراق به‌جا مانده از شهیدان کربلا به هوا برخاست.
از جور عهد و از ستم کوفیان شوم
این فتنه شد دچار شهیدان کربلا
هوش مصنوعی: به خاطر ظلم و ستمی که در عهد و زمانه‌ی خود رخ داد، شهیدان کربلا دچار این بلا و فتنه شدند.
آخر شدند سگ صفت آنان که بوده اند
آدم باعتبار شهیدان کربلا
هوش مصنوعی: در نهایت، کسانی که در گذشته به عنوان انسان شناخته می‌شدند، حالا به خاطر رفتارهایی که از خود نشان داده‌اند، به صف سگ‌ها درآمده‌اند. این اشاره به افرادی دارد که به نوعی در مقام مقایسه با شهدای کربلا قرار گرفته و از ارزش‌های انسانی دور شده‌اند.
از روزگاز شکوه دلا چند میکنی
بنگر بروزگار شهیدان کربلا
هوش مصنوعی: به خاطر شکوه و عظمت خودت، چند بار به روزگار گذشته افسوس می‌خوری؟ بهتر است به روزگار شهیدان کربلا توجه کنی و از آنها درس بگیری.
تا دست لطف حق چه نهد مرهم نهان
بر زخم آشکار شهیدان کربلا
هوش مصنوعی: تا وقتی که خداوند رحمت و لطف خود را بر دردهای آشکار شهیدان کربلا نگذارد و آن‌ها را مداوا نکند.
استاده است ساقی کوثر می طهور
بر کف در انتظار شهیدان کربلا
هوش مصنوعی: ساقی به انتظار شهیدان کربلا نشسته و در دستش جامی از شراب پاک و خالص است.
یا رب بحق شاه رسل مصطفی که هست
بر فخرش افتخار شهیدان کربلا
هوش مصنوعی: ای خدا، به حق پیامبر عظیم‌الشأن، محمد (ص)، که بر افتخار او، شهیدان کربلا نیز به خود می‌بالند.
یا رب بحق گنج کرم مرتضی علی
آن اژدها شکار شهیدان کربلا
هوش مصنوعی: ای خدا، به حق گنجینه بخشش‌های مرتضی علی، آن اژدهایی که شکارچی شهیدان کربلاست.
یا رب بحق گوهر پاکیزه حسن
آن در شاهوار شهیدان کربلا
هوش مصنوعی: ای خدا، به حق آن مروارید گرانبهای زیبایی که در میان قهرمانان شهید کربلا بود، به ما کمک کن.
یا رب بحق عصمت زین العباد کوست
در دهر یادگار شهیدان کربلا
هوش مصنوعی: ای خدا! به حق عصمت زین العابدین، که در این دنیا یادگار شهیدان کربلاست، به ما رحمت کن.
یا رب بحق باقر صابر مکان علم
آن مکرمت شعار شهیدان کربلا
هوش مصنوعی: ای خدا، به حق باقر، صابر، جایگاهی را برای علم قرار بده که مکرمت و فضیلت شهیدان کربلا را نمایان کند.
یا رب بحق جعفر صادق امام دین
آن گنج باوقار شهیدان کربلا
هوش مصنوعی: ای خدا، به حق جعفر صادق، امام دین، آن گنج باوقار که شهیدان کربلا هستند.
یارب بحق موسی کاظم سحاب لطف
آن ابر در نثار شهیدان کربلا
هوش مصنوعی: ای پروردگار، به حق موسی کاظم، رحمت و لطف خود را چون ابر بر سر شهیدان کربلا نازل کن.
یارب بحق شاه خراسان که نور اوست
شمع سر مزار شهیدان کربلا
هوش مصنوعی: ای خدا، به حق شاه خراسان که روشنایی او مانند شمعی در کنار مزار شهیدان کربلاست.
یارب بحق جود تقی مظهر کرم
آن نخل میوه دار شهیدان کربلا
هوش مصنوعی: ای پروردگار، به حق بخشش و generosity تقی، که تجلی کرم و لطف است؛ همان نخل پربار که میوه‌اش مربوط به شهدای کربلاست.
یارب بحق هادی دین نبی تقی
آن سرو جویبار شهیدان کربلا
هوش مصنوعی: ای خدا، به حق راهنمای دین نبی تقی، آن درخت تنومند و پربار که مانند جویباری از خون شهیدان کربلا سرازیر است.
یارب بحق عسکری آنشهسوار دین
لشکر کش تبار شهیدان کربلا
هوش مصنوعی: خدای من، به حق حضرت عسکری، ای کسی که در میدان جنگ و دفاع از دین چون سپاهیان کربلا بر سر نیکویی و شهادت ایستاده‌ای.
یارب بحق مهدی هادی کزو شود
جبر شکست کار شهیدان کربلا
هوش مصنوعی: پروردگارا، به حق مهدی (عج) که منجی هادی است، از تو می‌خواهم که مصیبت و زخم‌خوردگی شهیدان کربلا را جبران کنی.
کز آفتاب لطف باهلی نگر که هست
چون سایه خاکسار شهیدان کربلا
هوش مصنوعی: به نیکی از نور محبت و لطف او بهره‌مند شو و ببین که مانند سایه‌ای خاکی و humble بر روح شهیدان کربلا قرار دارد.
دارد امید آنکه بجنت در آردش
لطف تو در جوار شهیدان کربلا
هوش مصنوعی: امید آن می‌رود که لطف تو او را به بهشت ببرد و در کنار شهیدان کربلا قرار دهد.