گنجور

بخش ۵۷ - پادشاهی شاپور پسر اردشیر

پس از مردن شاه شاپور راد
به ایوان شد و تاج بر سر نهاد
به گیتی چون او شهریاری نبود
گه رزم چونان سواری نبود
یکی جنگ با قیصر روم کرد
که فرخنده گیتی بر او شوم کرد
بدو داد گور دین شه رومیه
همه بین شطین و ارمینیه
دگر باره چون شاه شد فیلپوس
بر آراست لشگر چو چشم خروس
بسی جنگ ها شد میان دو شاه
بسی لشگر آمد زهر سو تباه
چنین تا گه والرین کبیر
که شاپور در جنگ کردش اسیر
چو قیصر گرفتار شاپور شد
همه لشکر روم بی زور شد
یکی شارسان ساخت در شوشتر
به دست اسیران رومی مگر
دگر شارسان ساخت در کازرون
نگارید رسم خود آن جا درون
چو برزین توزی همی جست جای
ابر تارک قیصرش بود پای
بتازید تا پیش دریای روم
به آتش همی سوخت آباد بوم
بجستند زنهار ازو رومیان
ببستند مر بندگی را میان
زدینار رومی دوره صد هزار
فرستاد قیصر بر شهریار
ببخشیدشان نام بردار شاه
بفرمود تا باز گردد سپاه

اطلاعات

وزن: فعولن فعولن فعولن فعل (متقارب مثمن محذوف یا وزن شاهنامه)
قالب شعری: مثنوی
منبع اولیه: چکامه

* با انتخاب متن و لمس متن انتخابی می‌توانید آن را در لغتنامهٔ دهخدا جستجو کنید.

برگردان به زبان ساده

پس از مردن شاه شاپور راد
به ایوان شد و تاج بر سر نهاد
هوش مصنوعی: بعد از فوت شاه شاپور، راد به کاخ رفت و تاج را بر سر گذاشت.
به گیتی چون او شهریاری نبود
گه رزم چونان سواری نبود
هوش مصنوعی: در این دنیا مانند او کسی را در مقام پادشاهی نمی‌توان یافت و در میدان جنگ نیز چون او کسی را نمی‌توان دید.
یکی جنگ با قیصر روم کرد
که فرخنده گیتی بر او شوم کرد
هوش مصنوعی: شخصی با قیصر روم به نبرد پرداخت که سرنوشت خوبی برای جهانیان رقم بزند.
بدو داد گور دین شه رومیه
همه بین شطین و ارمینیه
هوش مصنوعی: نمی‌توانم به طور مستقیم به متن اشاره کنم، اما می‌توانم بگویم که این جمله دربارهٔ حوادث و شرایط مختلف در رابطه با دین و سرزمین‌ها صحبت می‌کند. گوینده به مسائلی اشاره می‌کند که به اثرات دین و همچنین مرزها و تفاوت‌های فرهنگی اشاره دارد. موضوعات مربوط به هویت و مرزهای جغرافیایی در متن مشهود است.
دگر باره چون شاه شد فیلپوس
بر آراست لشگر چو چشم خروس
هوش مصنوعی: وقتی فلیپوس دوباره به مقام پادشاهی رسید، ارتش را به زیبایی و ترتیب خاصی آماده کرد، مانند چشمی که بر روی خزانه‌دار در حال آماده‌سازی است.
بسی جنگ ها شد میان دو شاه
بسی لشگر آمد زهر سو تباه
هوش مصنوعی: بسیار جنگ‌هایی بین دو پادشاه رخ داد و سپاه‌های زیادی از هر سمت ویران شدند.
چنین تا گه والرین کبیر
که شاپور در جنگ کردش اسیر
هوش مصنوعی: در اینجا به واقعه‌ای اشاره شده است که شاپور، پادشاه ساسانی، در جنگ با یک دشمن بزرگ موفق شده و آن دشمن را اسیر کرده است. این موضوع نشان‌دهنده قدرت و موفقیت شاپور در میدان نبرد است.
چو قیصر گرفتار شاپور شد
همه لشکر روم بی زور شد
هوش مصنوعی: زمانی که قیصر درگیر شاپور شد، تمام لشکر روم از قدرت و توانایی افتاد.
یکی شارسان ساخت در شوشتر
به دست اسیران رومی مگر
هوش مصنوعی: در شوشتر، فردی با همکاری اسیران رومی، سازه‌ای ساخته است.
دگر شارسان ساخت در کازرون
نگارید رسم خود آن جا درون
هوش مصنوعی: در کازرون، هنرمندی دیگر هنرش را به نمایش گذاشته و روش خود را در آنجا معرفی کرده است.
چو برزین توزی همی جست جای
ابر تارک قیصرش بود پای
هوش مصنوعی: وقتی برزین در جستجوی خود است، محل فرود او به قدری با ارزش است که همانند ابر بر روی سر قیصر می‌بارد.
بتازید تا پیش دریای روم
به آتش همی سوخت آباد بوم
هوش مصنوعی: بشتابید تا به دریای روم برسید، حتی اگر به آتش و نابودی هم دچار شوید، سرزمین خود را آباد کنید.
بجستند زنهار ازو رومیان
ببستند مر بندگی را میان
هوش مصنوعی: رومیان به سرعت از او دور شدند و برای این کار هماهنگی و همکاری لازم را انجام دادند تا از تسلط و بندگی در امان بمانند.
زدینار رومی دوره صد هزار
فرستاد قیصر بر شهریار
هوش مصنوعی: قیصر روم صد هزار دینار را برای شهریار فرستاد.
ببخشیدشان نام بردار شاه
بفرمود تا باز گردد سپاه
هوش مصنوعی: شاه فرمان داد تا سپاه به عقب برگردد و به آن‌هایی که نام برده شده، اجازه بخشش داده شد.