گنجور

بخش ۱۶ - پادشاهی کی آرش

پسر بد مراو را یکی نامدار
دلیر و هشیوار و خنجر گذار
مگر خود کی آرش بد آن نامور
که بعد از فریبرز شد تاجور
به شهنامه خود نیز گوید همین
فریبرز شد توس را جانشین
سپهدار توس آن کیانی درفش
اباکوس و پیلان و زرینه کفش
به دست فریبرز بسپرد و گفت
که آمد سزا را سزاوار جفت
همه ساله بخت تو پیروز باد
همه روزگار تو نوروز باد
همان نام آرش کند یاد کی
خود این نام جز بر شهان بود کی
سیاکسارش آن شاه با جاه و آب
که نینویه را کرد یسکر خراب
فرو بست بر پیل نر کوس را
بکشت آن شه توس کوس را
ابا هفت گرد از سران مدی
که نابو پولاسر از ایشان بدی
به جایی کجا نام آن بد نوند
بدو اندرون آن کاخ های بلند
در آرودگه تاخت چون پیل مست
مر آن جای را کرد با خاک پست
همانا که الکوس سرکوس بود
که بروی همی آه و افسوس بود
نوند است نینویه ی راستین
پولاسر بود پیلسم هم چنین

اطلاعات

وزن: فعولن فعولن فعولن فعل (متقارب مثمن محذوف یا وزن شاهنامه)
قالب شعری: مثنوی
منبع اولیه: چکامه

* با انتخاب متن و لمس متن انتخابی می‌توانید آن را در لغتنامهٔ دهخدا جستجو کنید.

برگردان به زبان ساده

پسر بد مراو را یکی نامدار
دلیر و هشیوار و خنجر گذار
هوش مصنوعی: پسر بد، کسی را برای من نام می‌برد که شجاع، باهوش و مجهز به شمشیری است.
مگر خود کی آرش بد آن نامور
که بعد از فریبرز شد تاجور
هوش مصنوعی: آیا کسی مانند آرش، که نام بزرگی دارد، بعد از فریبرز به عنوان پادشاه شناخته نشده است؟
به شهنامه خود نیز گوید همین
فریبرز شد توس را جانشین
هوش مصنوعی: در داستان‌های پهلوانی، فریبرز به عنوان جانشین توس معرفی می‌شود و این نشان‌دهنده اهمیت او در ادامه‌ی راه و سرگذشت‌های حماسی است.
سپهدار توس آن کیانی درفش
اباکوس و پیلان و زرینه کفش
هوش مصنوعی: رئیس سپاه توس که از خاندان کیانی است، دارای پرچمی به نام اباکوس و همچنین فیل‌ها و کفش‌های زرین است.
به دست فریبرز بسپرد و گفت
که آمد سزا را سزاوار جفت
هوش مصنوعی: فریبرز را مامور کرد و گفت که آنچه سزاوار است را به درستی اجرا کند.
همه ساله بخت تو پیروز باد
همه روزگار تو نوروز باد
هوش مصنوعی: هر سال، امیدواری و شانس تو به اوج برسد و هر روز از عمرت شاد و پرنور باشد.
همان نام آرش کند یاد کی
خود این نام جز بر شهان بود کی
هوش مصنوعی: آرش نامی است که در یاد پادشاهان باقی مانده و تنها شایسته یادآوری در مورد آنهاست.
سیاکسارش آن شاه با جاه و آب
که نینویه را کرد یسکر خراب
هوش مصنوعی: آن فرمانروای بزرگ و با قدرت که شهر نینوا را ویران کرد.
فرو بست بر پیل نر کوس را
بکشت آن شه توس کوس را
هوش مصنوعی: شاه توس به دلیری و قوت کارزار را آغاز کرد و با قدرت به دشمن حمله کرد و او را نابود کرد.
ابا هفت گرد از سران مدی
که نابو پولاسر از ایشان بدی
هوش مصنوعی: این جمله به این معنی است که فردی با هفت مانع یا مشکل از سوی افرادی مواجه شده که در سرزمین مدی هستند، و این افراد از او به دلیل قدرت و نفوذی که دارند، به عنوان تهدیدی جدی یاد می‌کنند. در واقع، این فرد در برابر چالش‌های بزرگ و قدرت‌مندان قرار گرفته است.
به جایی کجا نام آن بد نوند
بدو اندرون آن کاخ های بلند
هوش مصنوعی: به مکانی برو که در آن نام بد وجود ندارد و درون آن، کاخ‌های بلند و زیبا دیده می‌شود.
در آرودگه تاخت چون پیل مست
مر آن جای را کرد با خاک پست
هوش مصنوعی: مانند یک فیل سرمست که به یک مکان حمله می‌کند، آنجا را به خاک و ویرانی می‌کشاند.
همانا که الکوس سرکوس بود
که بروی همی آه و افسوس بود
هوش مصنوعی: به طور کلی می‌توان گفت که این بیت به واقعیتی اشاره دارد که ممکن است چیزهایی که ما به دنبالشان هستیم یا احساساتی که داریم، در واقع به دلیل شرایط یا موقعیت‌های خاصی است که بر ما حاکم است و برای هر کسی ممکن است احساس حسرت و غم را به همراه داشته باشد. در واقع، به نوعی به ناامیدی و واکنش به اولویت‌هایی اشاره دارد که به حال و احوال ما بستگی دارد.
نوند است نینویه ی راستین
پولاسر بود پیلسم هم چنین
هوش مصنوعی: نوند، شهری واقعی به نام نینوا بود که به زیبایی خیره‌کننده‌اش معروف بود. اینجا جایی است که نشانه‌های شکوه و عظمت را می‌توان دید، در کنار سایر ویژگی‌های شگفت‌انگیز.