گنجور

شمارهٔ ۵ - فیما یتعلق بالکواکب

شکل انگیس و عقله ای فرزند
متعلق به جرم کیوانست
و آنچه مخصوص مشتری باشد
نصره الداخل است و لحیانست
همچنین حمره و نقی الخد
زان بهرام لعل خفتانست
قبض داخل همچو نصرت الخارج
تابع آفتاب تابانست
عتبه الداخل و خرج بی شک
زهره را پیشکار ایوانست
اجتماع و جماعت اندر رمل
به عطارد همی ز اعوانست
هم بیاض و طریق از قمرند
که باوج فلک درخشانست
قبض خارج ملازم ذنب است
زین سبب دل ازو هراسانست
باشد از راس عتبة الخارج
یادگیر این سخن که آسانست

اطلاعات

وزن: فعلاتن مفاعلن فعلن (خفیف مسدس مخبون)
قالب شعری: غزل/قصیده/قطعه
منبع اولیه: ویکی‌درج

* با انتخاب متن و لمس متن انتخابی می‌توانید آن را در لغتنامهٔ دهخدا جستجو کنید.

برگردان به زبان ساده

شکل انگیس و عقله ای فرزند
متعلق به جرم کیوانست
هوش مصنوعی: این بیت به این معناست که شکل و خصوصیات عقل و تفکر انسان به نوعی وابسته به جرم یا شدت تاثیرات خارجی است. به عبارتی، انسان‌ها تحت تأثیر عوامل محیطی و شرایط زندگی خود قرار دارند و این عوامل نقش مهمی در شکل‌گیری و توسعه عقل و تفکر آن‌ها ایفا می‌کنند.
و آنچه مخصوص مشتری باشد
نصره الداخل است و لحیانست
هوش مصنوعی: آنچه خاص سیاره مشتری است، نصره الداخل و لحیان نامیده می‌شود.
همچنین حمره و نقی الخد
زان بهرام لعل خفتانست
هوش مصنوعی: این بیت به زیبایی و درخشندگی رنگ و رخسار یک شخص اشاره دارد. در آن، به خصوصیات ظاهری فردی که به بهرام، یکی از شخصیت‌های اساطیری یا تاریخی، تشبیه شده است، پرداخته می‌شود. به عبارتی، به ویژگی‌های ظاهری و جذابیت یک انسان زیبا اشاره می‌کند که آن چنان درخشان و خیره‌کننده است که می‌توان آن را با رنگ خاصی مانند لعل مقایسه کرد.
قبض داخل همچو نصرت الخارج
تابع آفتاب تابانست
هوش مصنوعی: نیروهایی که در درون وجود دارند، مانند قدرت‌هایی که از خارج به ما می‌رسند، به روشنی و تابش آفتاب وابسته‌اند.
عتبه الداخل و خرج بی شک
زهره را پیشکار ایوانست
هوش مصنوعی: درون و بیرون این مکان، بی‌تردید، زهره به عنوان پیام‌آور و خدمت‌گذار ایوان حضور دارد.
اجتماع و جماعت اندر رمل
به عطارد همی ز اعوانست
هوش مصنوعی: در جمع و حضور مردم در زمین و زمان، نقش یاری و کمک به یکدیگر به وضوح دیده می‌شود.
هم بیاض و طریق از قمرند
که باوج فلک درخشانست
هوش مصنوعی: هم سفیدی و هم راه به خاطر قمر هستند، که در لحظه اوج خود در آسمان می‌درخشد.
قبض خارج ملازم ذنب است
زین سبب دل ازو هراسانست
هوش مصنوعی: عمل بد همیشه با عواقب و پیامدهایش همراه است، به همین خاطر دل انسان از آن می‌ترسد و نگران است.
باشد از راس عتبة الخارج
یادگیر این سخن که آسانست
هوش مصنوعی: از بالای درگاه خروج، این نکته را یاد بگیر که کارها ممکن است ساده به نظر برسند.