گنجور

شمارهٔ ۱۷۴

به سردار اسعد بگو ای که از دم
هزار آتش فتنه خاموش کردی
تو آنی که اصلاح کار جهان را
به دامان فضل خطاپوش کردی
تو آنی که افراسیاب ستم را
معاقب به خون سیاوش کردی
تو آنی که هر گربه دزد خائن
گریزان به سوراخ چون موش کردی
تو آنی که از جنبش عزم و رایت
زمین و زمان را پر از جوش کردی
بزرگان و گندآوران جهان را
ز اعجاز خود مات و مدهوش کردی
جهان را ز تیغت همه نیش ماری
ولی از بیانت پر از نوش کردی
سخن های ستوار گوئی ازیرا
که گفتار سنجیده در گوش کردی
ز نیرنگ فرهنگ خود روبهان را
همه خفته که خواب خرگوش کردی
گرفتی به شمشیر و تدبیر گیتی
عروس شبت را در آغوش کردی
چو در یاد داری همه کار گیتی
چرا بنده ات را فراموش کردی

اطلاعات

وزن: مفعول مفاعیل مفاعیل فعل (وزن رباعی)
قالب شعری: قطعه
منبع اولیه: ویکی‌درج

* با انتخاب متن و لمس متن انتخابی می‌توانید آن را در لغتنامهٔ دهخدا جستجو کنید.

برگردان به زبان ساده

به سردار اسعد بگو ای که از دم
هزار آتش فتنه خاموش کردی
هوش مصنوعی: به سردار اسعد بگو که تو با قدرت و تدبیر خود، آتش‌های زیادی از آشوب و درگیری را خاموش کرده‌ای.
تو آنی که اصلاح کار جهان را
به دامان فضل خطاپوش کردی
هوش مصنوعی: تو کسی هستی که با فضل و بخشش خود، به بهبود وضعیت جهان کمک کرده‌ای.
تو آنی که افراسیاب ستم را
معاقب به خون سیاوش کردی
هوش مصنوعی: تو کسی هستی که افراسیاب، ظلمه را با خون سیاوش مجازات کرد.
تو آنی که هر گربه دزد خائن
گریزان به سوراخ چون موش کردی
هوش مصنوعی: تو آن کس هستی که هر دزد خائنی را به مثل یک موش، در سوراخش می‌کنی و او را می‌گریزانی.
تو آنی که از جنبش عزم و رایت
زمین و زمان را پر از جوش کردی
هوش مصنوعی: تو کسی هستی که با اراده و توانت، زندگی و زمان را پر از حرکت و نشاط کردی.
بزرگان و گندآوران جهان را
ز اعجاز خود مات و مدهوش کردی
هوش مصنوعی: تو بزرگان و کسانی را که در دنیا چیزهای بزرگ و شگفت‌انگیز خلق می‌کنند، با شگفتی‌های خود وادار به حیرت و تعجب کرده‌ای.
جهان را ز تیغت همه نیش ماری
ولی از بیانت پر از نوش کردی
هوش مصنوعی: جهان تحت تأثیر قدرت تو، مانند آسیب‌های یک مار است، اما کلام تو مانند نوشیدن بهترین نوشیدنی‌هاست و دل‌ها را شاد می‌کند.
سخن های ستوار گوئی ازیرا
که گفتار سنجیده در گوش کردی
هوش مصنوعی: حرف‌های محکم و منطقی بزن، زیرا تو در گذشته به سخنان سنجیده گوش داده‌ای.
ز نیرنگ فرهنگ خود روبهان را
همه خفته که خواب خرگوش کردی
هوش مصنوعی: به خاطر فریبکاری فرهنگ خود، همه روباه‌ها خوابیده‌اند و مانند خرگوش در خواب غوطه‌ورند.
گرفتی به شمشیر و تدبیر گیتی
عروس شبت را در آغوش کردی
هوش مصنوعی: تو با هوش و توانایی‌ات، دنیا را مانند عروسی به آغوش کشیده‌ای و به موفقیت رسیده‌ای.
چو در یاد داری همه کار گیتی
چرا بنده ات را فراموش کردی
هوش مصنوعی: اگر تمام امور جهان را به یاد داری، چرا بنده‌ات را از یاد برده‌ای؟