شمارهٔ ۱۹
چکیده لعل معروق به صفحه سمنت
و یا ز رشحه می سرخ گشته پیرهنت
بطرف دامنت آلوده خون مگر صنما
خدا نکرده گریبان گرفته خون منت
شنیده ام که گلستان شده است لاله ستان
ز بسکه دست قدر لاله کاشت در چمنت
عقیق سوده است از سیم ساده ریخت و یا
عصاره گل سوری چکد ز نسترنت
ز بس به برگ سمن شاخ ارغوان کاری
دلم چو بید بلرزد ز کاهش بدنت
مگر تو آهوی چینی که بوی مشک دهد
چو خون فتد به دل تنگ نافه ختنت
درون پسته پر مغز ناردان داری
که رنگ نار گرفته است ساق نارونت
ز بسکه اشک فشاندم ز دوری رخ تو
سرشک چشم منست اینکه میرود ز تنت
شمارهٔ ۱۸ - ماده تاریخ حاجی آقا محسن عراقی: چو پنچ و بیست ز سال هزار و سیصد رفتشمارهٔ ۲۰ - در ستایش دانش بپارسی سره: از آندمی که پدیدار گشت هوش نخست
اطلاعات
وزن: مفاعلن فعلاتن مفاعلن فعلن (مجتث مثمن مخبون محذوف)
قالب شعری: غزل
منبع اولیه: ویکیدرج
* با انتخاب متن و لمس متن انتخابی میتوانید آن را در لغتنامهٔ دهخدا جستجو کنید.
برگردان به زبان ساده
چکیده لعل معروق به صفحه سمنت
و یا ز رشحه می سرخ گشته پیرهنت
هوش مصنوعی: این بیت به زیبایی و جلوه رنگ سرخ بر روی پارچهای اشاره دارد. به نوعی نشان میدهد که رنگ سرخ، بر لباس یا پارچهای سفید مانند تکهای گرانبها و درخشان نمایان شده است، که نشان از زیبایی و جذابیت آن دارد.
بطرف دامنت آلوده خون مگر صنما
خدا نکرده گریبان گرفته خون منت
هوش مصنوعی: به دامنت خون آلوده شده، ای محبوب، آیا به خاطر من، خدا نکرده، دلسوزی نمیکنی و زندگیام را به خطر نمیاندازی؟
شنیده ام که گلستان شده است لاله ستان
ز بسکه دست قدر لاله کاشت در چمنت
هوش مصنوعی: شنیدهام که گلها در سرزمین لالهها به وفور روییدهاند، زیرا دست الاهی لالهها را در باغ تو کاشته است.
عقیق سوده است از سیم ساده ریخت و یا
عصاره گل سوری چکد ز نسترنت
هوش مصنوعی: عقیق که با نقره خالص دارای زیبایی است، یا عصاره گل صورتی از گل نسترن چکه میکند.
ز بس به برگ سمن شاخ ارغوان کاری
دلم چو بید بلرزد ز کاهش بدنت
هوش مصنوعی: به خاطر زیبایی و لطافت گلهای سمن و شاخسار ارغوان، دلم به شدت احساس ناآرامی میکند و مثل بید میلرزد به خاطر کمبود وجود تو.
مگر تو آهوی چینی که بوی مشک دهد
چو خون فتد به دل تنگ نافه ختنت
هوش مصنوعی: آیا تو آهوی زیبای چینی هستی که بوی خوش مشک میدهد؟ زمانی که عشق در دل تنگ و ناراحت من بیداد میکند، یاد تو مانند عطر خوشی است که در فضا پراکنده میشود.
درون پسته پر مغز ناردان داری
که رنگ نار گرفته است ساق نارونت
هوش مصنوعی: در دل پستهای که پر از مغز است، میوهای وجود دارد که رنگش به نارنجی میزند و شبیه به رنگ درخت نارنج است.
ز بسکه اشک فشاندم ز دوری رخ تو
سرشک چشم منست اینکه میرود ز تنت
هوش مصنوعی: به خاطر شدت اشکهایی که به خاطر دوری چهرهات ریختهام، این اشکی که از چشمانم میریزد، از وجود تو میآید.