گنجور

شمارهٔ ۲۰ - در ستایش دانش بپارسی سره

از آندمی که پدیدار گشت هوش نخست
پی نماز کمر بست پیش یزدان چست
چو سرور است شد و چون بنفشه سر در پیش
چو غنچه دوخت لب از گفتگوی و چون گل رست
سپس بگفته یزدان شد از سپهر بخاک
نشست در سر دانا و مغز او را شست
ز کردگار رسیدش بگوش جان فر تاب
که پیشوای جهانی و گفته گفته تست
کجا که باشی کفشیر هر شکسته کنی
کجا که نیستی آنجا شکسته است درست
بگیر پورا دامان هوش و دست خرد
مگیر گفت مرا یاوه و گزافه و سست
خرد رهی است کز او هر که هرچه جوید یافت
خرد رهیست کزان هرکه هرچه خواهد جست

اطلاعات

وزن: مفاعلن فعلاتن مفاعلن فعلن (مجتث مثمن مخبون محذوف)
قالب شعری: غزل
منبع اولیه: ویکی‌درج

* با انتخاب متن و لمس متن انتخابی می‌توانید آن را در لغتنامهٔ دهخدا جستجو کنید.

برگردان به زبان ساده

از آندمی که پدیدار گشت هوش نخست
پی نماز کمر بست پیش یزدان چست
هوش مصنوعی: زمانی که آگاهی و خرد در انسان ایجاد شد، او اولین چیزی که انجام داد، بستن کمر و آماده شدن برای نماز و عبادت در برابر خداوند بود.
چو سرور است شد و چون بنفشه سر در پیش
چو غنچه دوخت لب از گفتگوی و چون گل رست
هوش مصنوعی: مثل این است که خوشحالی و سرور دارد، و مانند بنفشه سرش را پایین آورده است. همچنان که غنچه لب از گفتگو بسته و مانند گل شکفته شده است.
سپس بگفته یزدان شد از سپهر بخاک
نشست در سر دانا و مغز او را شست
هوش مصنوعی: سپس خداوند از آسمان به زمین فرود آمد و در دل فرد دانا قرار گرفت و آنچه در مغز او بود را پاک کرد.
ز کردگار رسیدش بگوش جان فر تاب
که پیشوای جهانی و گفته گفته تست
هوش مصنوعی: از طرف خداوند، پیامی به جانش رسید که تو رهبری جهانی و هر آنچه گفته شود از توست.
کجا که باشی کفشیر هر شکسته کنی
کجا که نیستی آنجا شکسته است درست
هوش مصنوعی: هر کجا که باشی، اگر بخواهی چیزی را بشکنی، آنجا هم شکسته شده است. اگر در جایی نباشی، آنجا نیز به نوعی دچار شکستگی است و این موضوع اهمیت ندارد که در کجا قرار داری.
بگیر پورا دامان هوش و دست خرد
مگیر گفت مرا یاوه و گزافه و سست
هوش مصنوعی: از عقل و دانایی خود به بهترین نحو بهره ببر و اجازه نده که سخنان بی‌معنی و پوچ تو را گمراه کند.
خرد رهی است کز او هر که هرچه جوید یافت
خرد رهیست کزان هرکه هرچه خواهد جست
هوش مصنوعی: عقل و فهم، راهی است که هر کسی از آن عبور کند، آنچه را که می‌خواهد به دست می‌آورد. در واقع، با استفاده از عقل و دانش، هر فرد می‌تواند به خواسته‌هایش برسد.