گنجور

شمارهٔ ۱۱ - احزاب سیاسی

خدا رحمت کند مرحوم حاجی میرزاآقاسی را
ببخشد جای آن بر خلق احزاب سیاسی را
ترقی اعتدالی انقلابی ارتجاعیون
دومکراسی و رادیکال و عشقی اسکناسی را
وزارت دادن طفلان وکالت کردن پیران
مجاهد ساختن افیونیان ریقماسی را
ننرگشتن توالت کردن پیران فرسوده
فکل بستن بگردن کودکان لوس لاسی را
عروسک غنچ کردن گربه رقصاندن پلوخوردن
پریشیدن بهم اوراق قانون اساسی را
درون منجلاب و حوض و مبرز بئر و بالوعه
پی تطهیر دادن غسلهای ارتماسی را
انیورسیته و فاکولته در ایران نبد یارب
کجا تعلیم دادند این گروه دیپلماسی را
ندیدم فایدت ز احزاب جز ضدیت شخصی
خدا برچیند از بیخ این بساط رشک و ماسی را
وزیران کهنه کار اما رموز دخل بردن را
وکیلان چربدست اما فنون ناسپاسی را
نمودن در صف کابینه ضدیت بیکدیگر
تراشیدن بوقت کار عذر بی حواسی را
جراید در ستون خویش گنجانید از هر سو
هجاهای جریری هزلهای بی نواسی را
نه اجماع است حجت نه خبر شاهد نه نص برهان
نه نور عقل شمع ره یقیبان قیاسی را
همه مانند قارون گنجها آکنده از گوهر
ولی چون سامری دارند داغ لامساسی را
باوقاف اندرون دزدی سه چار اندر کمین خفته
که برباید طعام و کسوه طاعم را و کاسی را
سران حزب میگویند مائیم آنکه در فرقان
نگهدار زمین خواندی تو اوتاد رواسی را
نه در مالیه کس داند علوم اقتصادی را
نه در عدلیه کس خواند فصول اقتباسی را
نه در امنیه بینی جز قراسوران سوری را
نه در نظمیه یا بی جز پلیسان پلاسی را
چو اوراق قمار آرند در نظمیه از اعیان
پی تخلیص دزدان رقعه های التماسی را
کماندان چون به سربازش نظر بر راست فرماید
زند در کوچه ی چپ عذر جوع و بی لباسی را
مگر شلاق سازد گرم این تنهای بارد را
مگر تخماق کوبد نرم این دلهای قاسی را
کنند آزاد خرسان گورهای اصطیادی را
رها سازند گرگان بره های اختلاسی را
دو چیز امروز در ایران شمار مرد و زن دیدم
یکی باطل پرستیدن دوم حق ناشناسی را
نه انسان است آنکو ناسی فرمان حق آمد
که نسناس است مولی در حقیقت ناس ناسی را
برو در مجلس شوری بخوان ز الفاظ بی معنی
ثلاثی و رباعی و خماسی و سداسی را
اگر وقتی گذارت جانب کابینه شد برگو
خدا رحمت کند مرحوم حاجی میرزاآقاسی را

اطلاعات

وزن: مفاعیلن مفاعیلن مفاعیلن مفاعیلن (هزج مثمن سالم)
قالب شعری: قصیده
منبع اولیه: ویکی‌درج

* با انتخاب متن و لمس متن انتخابی می‌توانید آن را در لغتنامهٔ دهخدا جستجو کنید.

برگردان به زبان ساده

خدا رحمت کند مرحوم حاجی میرزاآقاسی را
ببخشد جای آن بر خلق احزاب سیاسی را
هوش مصنوعی: خداوند رحمت کند حاجی میرزاآقاسی را و امیدوارم جایش را در دل مردم احزاب سیاسی ببخشد.
ترقی اعتدالی انقلابی ارتجاعیون
دومکراسی و رادیکال و عشقی اسکناسی را
هوش مصنوعی: این عبارت به توصیف مفاهیم مختلفی از جمله ترقی، اعتدال، انقلاب، و دموکراسی می‌پردازد و نشان می‌دهد که چگونه هر کدام از این مفاهیم می‌توانند با یکدیگر در تضاد یا تعامل باشند. این مفاهیم می‌توانند به تفکرات و گرایش‌های متفاوت سیاسی و اجتماعی اشاره کنند که هر یک به نوعی با عشق و احساسات انسانی ارتباط دارند.
وزارت دادن طفلان وکالت کردن پیران
مجاهد ساختن افیونیان ریقماسی را
هوش مصنوعی: وزارت به کودکان و وکالت به پیران، مجاهدت کردن افیونیان بی‌اراده را به همراه دارد.
ننرگشتن توالت کردن پیران فرسوده
فکل بستن بگردن کودکان لوس لاسی را
هوش مصنوعی: بر گردن کودکان نازپرورده، عده‌ای از پیران خسته و فرسوده، ظاهری شکننده و ناپختگی را به نمایش می‌گذارند.
عروسک غنچ کردن گربه رقصاندن پلوخوردن
پریشیدن بهم اوراق قانون اساسی را
هوش مصنوعی: عروسکی که به آرامی باز می‌شود، گربه‌ای که می‌رقصد، و خوردن برنج، همه اینها نشان‌دهنده تنوع و زیبایی‌های زندگی هستند، در حالی که در نهایت، این فعالیت‌ها به هم ریختن و ایجاد اختلال در اصول و قوانین مهم را به همراه دارد.
درون منجلاب و حوض و مبرز بئر و بالوعه
پی تطهیر دادن غسلهای ارتماسی را
هوش مصنوعی: در داخل گل‌آلودی و حوض و چاه و فضاهای آلوده، در پی پاکسازی و تطهیر از طریق غسل‌هایی هستم که به شکلی خاص انجام می‌شود.
انیورسیته و فاکولته در ایران نبد یارب
کجا تعلیم دادند این گروه دیپلماسی را
هوش مصنوعی: در ایران دانشگاه‌ها و دانشکده‌ها چگونه این گروه از دیپلمات‌ها را تربیت کردند؟
ندیدم فایدت ز احزاب جز ضدیت شخصی
خدا برچیند از بیخ این بساط رشک و ماسی را
هوش مصنوعی: من هیچ فایده‌ای از احزاب و گروه‌ها ندیدم جز اینکه خداوند شخصی را از ریشه این بستر پر از حسد و کینه برکند.
وزیران کهنه کار اما رموز دخل بردن را
وکیلان چربدست اما فنون ناسپاسی را
هوش مصنوعی: وزیران با تجربه به خوبی می‌دانند چگونه از عهده مدیریت مالی برآیند، در حالی که وکیلان فریبکار به هنر ناامیدی و ناسپاسی در کار خود آگاه هستند.
نمودن در صف کابینه ضدیت بیکدیگر
تراشیدن بوقت کار عذر بی حواسی را
هوش مصنوعی: در زمان کار و در مواقعی که هر کس وظایف خود را انجام می‌دهد، به جای همکاری و حمایت از یکدیگر، به رقابت و درگیری می‌پردازند و بهانه‌هایی برای نقص‌ها و اشتباهات خود می‌آورند.
جراید در ستون خویش گنجانید از هر سو
هجاهای جریری هزلهای بی نواسی را
هوش مصنوعی: در روزنامه‌ها از هر سو نوشته‌های مختلفی را منتشر کردند که شامل هجاهای زیبا و بی‌معنی هستند.
نه اجماع است حجت نه خبر شاهد نه نص برهان
نه نور عقل شمع ره یقیبان قیاسی را
هوش مصنوعی: در اینجا بیان شده است که هیچ‌یک از مواردی مانند توافق جمعی، خبر شاهد، نص قرآنی، یا نور عقل به تنهایی نمی‌توانند به عنوان دلیل و حجت قاطعی برای هدایت و راهنمایی انسان‌ها به شمار آیند. بلکه در مسیر حق و حقیقت، باید به سراغ دلایل منطقی و استدلال‌های صحیح رفت.
همه مانند قارون گنجها آکنده از گوهر
ولی چون سامری دارند داغ لامساسی را
هوش مصنوعی: همه افراد مانند قارون ثروت‌های فراوانی دارند و پر از جواهرات هستند، اما مانند سامری، دارای نشان و آثاری از ناپاکی یا بدی هستند.
باوقاف اندرون دزدی سه چار اندر کمین خفته
که برباید طعام و کسوه طاعم را و کاسی را
هوش مصنوعی: در دل شب، دزدی در کمین نشسته است که منتظر است تا غذا و لباس را بدزدد و حتی ظرف غذا را نیز با خود ببرد.
سران حزب میگویند مائیم آنکه در فرقان
نگهدار زمین خواندی تو اوتاد رواسی را
هوش مصنوعی: سران حزب می‌گویند ما همان کسانی هستیم که تو در قرآن (فرقان) از آنها به عنوان نگه‌دارندگان زمین یاد کردی.
نه در مالیه کس داند علوم اقتصادی را
نه در عدلیه کس خواند فصول اقتباسی را
هوش مصنوعی: نه کسی در علم مالیه به درستی آگاه است و نه در علم حقوق کسی فصل‌های مربوط به اقتباس‌ها را یاد گرفته است.
نه در امنیه بینی جز قراسوران سوری را
نه در نظمیه یا بی جز پلیسان پلاسی را
هوش مصنوعی: در اینجا صحبت از این است که در مکان‌های امن و سازمان‌های انتظامی، چیزی جز نظم و انضباطی زودگذر و ظاهری دیده نمی‌شود. به عبارت دیگر، هیچ چیز واقعی و عمیق‌تری وجود ندارد و همه چیز به ظاهر خوب و مرتب است.
چو اوراق قمار آرند در نظمیه از اعیان
پی تخلیص دزدان رقعه های التماسی را
هوش مصنوعی: زمانی که ورق‌های قمار را در نظمیه می‌آورند، برخی از افراد برجسته به دنبال آزاد کردن دزدان هستند و درخواست‌های التماس‌آمیز را به نمایش می‌گذارند.
کماندان چون به سربازش نظر بر راست فرماید
زند در کوچه ی چپ عذر جوع و بی لباسی را
هوش مصنوعی: وقتی فرمانده به سربازش با دقت و توجه نگاه کند، همان لحظه، سرباز بهانه گرسنگی و بی‌پوششی خود را در کوچه‌ای دورتر مطرح می‌کند.
مگر شلاق سازد گرم این تنهای بارد را
مگر تخماق کوبد نرم این دلهای قاسی را
هوش مصنوعی: آیا چیزی می‌تواند این تن خسته را به حرکت درآورد یا دل‌های سخت را نرم کند؟
کنند آزاد خرسان گورهای اصطیادی را
رها سازند گرگان بره های اختلاسی را
هوش مصنوعی: در اینجا به این موضوع اشاره شده که وقتی خرسان آزاد می‌شوند، گورهایی که شکارچیان برای آنها ساخته‌اند، دیگر نیازی به نگهداری ندارند. همان‌طور که گرگ‌ها بره‌های بی‌دفاع را به راحتی شکار می‌کنند، به نوعی نشان‌دهنده این است که در شرایط آزادی، آسیب‌پذیری افزایش می‌یابد و موجودات ضعیف به راحتی در معرض خطر قرار می‌گیرند.
دو چیز امروز در ایران شمار مرد و زن دیدم
یکی باطل پرستیدن دوم حق ناشناسی را
هوش مصنوعی: امروز در ایران دو موضوع را مشاهده کردم: یکی اینکه افرادی به باطل و نادرست گرایش دارند و دیگری اینکه حق و حقیقت را نمی‌شناسند و به آن توجه نمی‌کنند.
نه انسان است آنکو ناسی فرمان حق آمد
که نسناس است مولی در حقیقت ناس ناسی را
هوش مصنوعی: کسی که به فرمان حق توجه ندارد و اطاعت نمی‌کند، در واقع انسان کاملی نیست و نمی‌تواند مولا یا پیشوای حقیقی دیگران باشد. این شخص، تنها به ظاهر انسان است و در عمق وجودش نقص دارد.
برو در مجلس شوری بخوان ز الفاظ بی معنی
ثلاثی و رباعی و خماسی و سداسی را
هوش مصنوعی: به جلسه مشاوره برو و از کلمات بی‌مفهوم و بی‌معنی پیاپی استفاده کن.
اگر وقتی گذارت جانب کابینه شد برگو
خدا رحمت کند مرحوم حاجی میرزاآقاسی را
هوش مصنوعی: اگر به کابینه یا دولت رفتی، یادی از مرحوم حاجی میرزاآقاسی کن و برای او طلب رحمت کن.