گنجور

رباعی شمارهٔ ۳۶۷

چون تیشه مباش و جمله بر خود متراش
چون رنده ز کار خویش بی‌بهره مباش
تعلیم ز اره گیر در امر معاش
نیمی سوی خود می‌کش و نیمی می‌پاش

اطلاعات

وزن: مفعول مفاعیل مفاعیل فعل (وزن رباعی)
قالب شعری: رباعی
منبع اولیه: ویکی‌درج

* با انتخاب متن و لمس متن انتخابی می‌توانید آن را در لغتنامهٔ دهخدا جستجو کنید.

برگردان به زبان ساده

چون تیشه مباش و جمله بر خود متراش
چون رنده ز کار خویش بی‌بهره مباش
هوش مصنوعی: مانند تیشه نباش که فقط به خود آسیب بزنی، بلکه مانند رنده باش و از کار خود بهره‌مند گردی.
تعلیم ز اره گیر در امر معاش
نیمی سوی خود می‌کش و نیمی می‌پاش
هوش مصنوعی: آموخته‌های تو در زمینه کسب و کار، به‌گونه‌ای است که نیمی از تلاش‌هایت را به سمت خود جذب می‌کند و نیمی دیگر را به دیگران می‌دهد.

حاشیه ها

1395/09/04 23:12

8409

1397/12/25 10:02
diaoko

این چند جمله را اگر همه ما درک و اجرا میکردیم
بسیاری از مشکلات مان حل میشد
فعلا اغلب تیشه ایم

1398/01/15 12:04
ریزعلی خواجوی

گویا جناب ابوالخیر
بغیر از عارف بودن
دستی هم در نجاری داشته است
:-)

1398/05/15 16:08
لاچین

امیدوارم تک تک انسان ها
یاد استادم بخیر!!!!!!!!!!!
تقریبا هرروز سفارش میکرد : عزیزان مثل اره باشید!!!!!!!!!!!
اقتصاد ومیانه روی موضوعی است که در اسلام زیاد سفارش شده است ...
وقتی اعتدال نباشد:
در...مهریه ها....جهیزیه ها...جشنها...عزا ها...مهمانی ها.....= زندگی زیر بار قرض میرود
زندگی که زیر بار قرض رفت = وام ها با اقساط کمر شکن = نزول وربا =تلخ شدن زندگی به کام زن و شوهر
خلاصه یکی از دهها دلیلی که آمار طلاق را با آمار ازدواج یکی کرده ...نبودن اعتدال و اقتصاد است.....
وچه زیبا گفته ابو سعید ابوالخیر:
نه مثل تیشه باش نه مثل رنده !!چون:
تیشه تمام تراشه هارا بطرف خود میتراشد...
رنده تمام خورده های سیب زمینی را به طرف دیگر میدهد وخود بی نصیب است پس مثل اره باش......
چون تیشه مباش و جمله بر خود متراش
چون رنده ز کار خویش بی‌بهره مباش
تعلیم ز اره گیر در امر معاش
نیمی سوی خود می کش و نیمی می پاش



قال علی علیه السلام
اِذا أَرادَالله بِعَبْدٍ خَیْراً أَلْهَمَه‌ُ الْاِقْتِصادَ
اگر خداوند بخواهد به‌ بنده‌ای‌خیر رساند، به‌ وی‌ میانه‌روی‌ را الهام‌ می‌کند

1399/06/06 15:09
ebi۰۷

مفهوم شعر واقعا درسته و اگر هرکس در زندگی به اندازه وظرفیت خودش این مرام را داشته باشد جامعه سامان میابد.
مصراع پایانی به نظرم وزنش درست نیست و به جای می پاش بشود پاش.

1399/06/06 15:09
ebi۰۷

البته با عرض پوزش از جناب استاد

1399/06/06 22:09
nabavar

گرامی لاچین
منظور شاعر رنده ی سیب زمینی نیست بلکه رنده ی نجاری ست:

چون تیشه مباش و جمله بر خود متراش
چون رنده ز کار خویش بی‌بهره مباش
تعلیم ز اره گیر در امر معاش
نیمی سوی خود می کش و نیمی می پاش
گرامی ebi07
وزن مصرع پایانی ایرادی ندارد ، دوباره بخوانید.

1401/07/26 12:09
بهزاد یاراحمدی

مصرع اول، به صورت زیر هم در برخی منابع آمده :

چون تیشه مباش و جمله ذی خود متراش.

 

1402/10/27 11:12
سید امیرعباس محمدی حسینی نژاد

سلام،وقت بخیر یک سوال داشتم آیا مفهوم این شعر فقط بخشندگی است و به عدالت ربطی ندارد؟

یا اینکه هر دو مفهوم قابل پذیر است؟(هم عدالت و هم بخشندگی)

1403/03/20 11:06
نوید گروهی

پدرم این شعر رو به عنوان نصیحت برای من میخواندند (مصرع اول متفاوت از انچه در اینجا نوشته شده هست):

چون تیشه مباش، جمله ذی خود متراش

چون رنده ز کار خویش بی‌بهره مباش

تعلیم ز ارّه گیر در امر معاش

نیمی سوی خود می‌کش و نیمی می‌پاش