رباعی شمارهٔ ۱۱۹
اطلاعات
* با انتخاب متن و لمس متن انتخابی میتوانید آن را در لغتنامهٔ دهخدا جستجو کنید.
حاشیه ها
زان می خوردم که روح پیمانهٔ اوست
زان مست شدم که عقل دیوانهٔ اوست
دودی به من آمد آتشی بر من زد
زان شمع که آفتاب پروانهٔ اوست
ج.آ : 6067
این عدد به چه معنی ؟
شیوا فهمیدی به منم اطلاع بده.
توضیح نمیده این کمال. که کارش دارای هدف خاصیه یا بیماری خاصی داره.
«خورْدَم» سکته دارد اما وزن آن مشکل ندارد و از نظر وزن شعر فارسی (عروض فارسی) این سکته قابل قبول است. در وزن شعر فارسی دو هجای کوتاه متوالی منتهی به یک هجای بلند میتواند به دو هجای بلند تبدیل شود و وزن درست بماند (این یک قاعدهٔ قراردادی نیست اگر دقت کنید میبینید که مصرعهای دارای چنین سکتههایی از نظر موسیقی شعر با بدون سکتهها همخوان است). این اتفاق معمولا در شعرهای روان مثل شعرهای حافظ در آخر مصرعها میافتد و کمتر به چشم میآید اما زمانی که مثل این مصرع در ابتدا یا میانهٔ مصرع رخ دهد (بیشتر در شعرهای سبک خراسانی این اتفاق میافتد) خوانندهٔ ناآزموده و ناآشنا برای خواندنش دچار مشکل میشود.
شبیه این سکته را در رباعیات زیاد میبینید. مثلا به مصرع اول این بیت از رباعی منسوب به خیام دقت کنید:
«جغدی دیدم نشسته بر بارهٔ طوس
در پیش نهاده کلّهٔ کیکاووس ...»
شبیه همان کاری را که با «خوردم» در آن مصرع کردید اگر با «دیدم» در مصرع اول این رباعی بکنید و به جای آن «خورَدَم» بگذارید احساس میکنید شعر روانتر شده. مسأله آن است که این سکته از نظر شعر فارسی قابل قبول است و نیازی به تعدیل یا تصحیح ندارد.