گنجور

شمارهٔ ۴۹

دگر بر گریه قادر نیست چشم اشکبار من
کسی کو تا بگرید بر من و بر روزگار من
بود طفل عزیز خانه ی دل اشک رنگینم
گهی بر دوش مژگان است و گاهی بر کنار من
غباری از تو گفتی دارم اندر دل عجب دارم
تو خود زین بیش بر باد فنا دادی غبار من
شب از زلف تو بر دارد سیاهی و درازی را
به شب زان دارد الفت دیده شب زنده دار من
رخی کز اشک خونین شسته شد زردی نمی بیند
بحمدالله خزان از پی نمی بیند بهار من
تو گویی چاره دل کن ز اول دل نمیدادم
اگر در دست من بودی عنان اختیار من
زبس کز شعله آه جهان سوزش کنم روشن
ز روز کس ندارد پای کم شب های تار من
معانی تازه و الفاظ تر ، سیراب می‌گردد
اگر بر تشنه ای خوانند شعر آبدار من

اطلاعات

وزن: مفاعیلن مفاعیلن مفاعیلن مفاعیلن (هزج مثمن سالم)
قالب شعری: غزل
منبع اولیه: چکامه

* با انتخاب متن و لمس متن انتخابی می‌توانید آن را در لغتنامهٔ دهخدا جستجو کنید.

برگردان به زبان ساده

دگر بر گریه قادر نیست چشم اشکبار من
کسی کو تا بگرید بر من و بر روزگار من
هوش مصنوعی: چشم‌های پر از اشک من دیگر نمی‌توانند گریه کنند، زیرا هیچ‌کس نیست که بر من و وضعیت زندگی‌ام اندوهگین شود.
بود طفل عزیز خانه ی دل اشک رنگینم
گهی بر دوش مژگان است و گاهی بر کنار من
هوش مصنوعی: در خانه دل، بچه عزیز من وجود دارد که اشک‌های رنگی را حمل می‌کند؛ گاهی این اشک‌ها بر مژگان من نشسته و گاهی هم کنار من است.
غباری از تو گفتی دارم اندر دل عجب دارم
تو خود زین بیش بر باد فنا دادی غبار من
هوش مصنوعی: تو از غبار وجود من سخن می‌گویی، اما من در دل خود به شگفتی نشسته‌ام؛ چرا که خودت بیشتر از این، مایه نابودی و هدر رفتن وجود من را فراهم کرده‌ای.
شب از زلف تو بر دارد سیاهی و درازی را
به شب زان دارد الفت دیده شب زنده دار من
هوش مصنوعی: شب به خاطر زلف تو سیاه و طولانی می‌شود و در این تاریکی، چشمان شب‌زنده‌دار من به تو دل‌بسته است.
رخی کز اشک خونین شسته شد زردی نمی بیند
بحمدالله خزان از پی نمی بیند بهار من
هوش مصنوعی: چهره‌ای که از اشک‌های خونین شسته شده است، دیگر زردی و پژمردگی را نمی‌بیند. با سپاس به خداوند، پاییز دیگر بهار من را نمی‌بیند.
تو گویی چاره دل کن ز اول دل نمیدادم
اگر در دست من بودی عنان اختیار من
هوش مصنوعی: تو انگار از ابتدا می‌دانستی که چگونه دل را تسخیر کنی، زیرا اگر اختیار دست من بود، هرگز دل را به تو نمی‌سپردم.
زبس کز شعله آه جهان سوزش کنم روشن
ز روز کس ندارد پای کم شب های تار من
هوش مصنوعی: از شدت درد و ناراحتی‌ام، به اندازه‌ای که مانند شعله‌ای سوزان است، می‌توانم دنیا را روشن کنم. در روز کسی نمی‌تواند در برابر شب‌های تاریک من به پا خیزد.
معانی تازه و الفاظ تر ، سیراب می‌گردد
اگر بر تشنه ای خوانند شعر آبدار من
هوش مصنوعی: اگر شعری زیبا و تازه در مورد محتوای خاصی برای فردی که به آن نیاز دارد خوانده شود، او به شدت از آن لذت می‌برد و سیراب می‌شود.