گنجور

شمارهٔ ۱۱

بی‌گل روی تو بر ما جام صهبا آتش است
در نظر آب است اما در سویدا آتش است
دور از او تا جام بر لب می‌نهم می‌سوزدم
می که با او آب حیوان است تنها آتش است
جلوهٔ معشوق بر هرکس به قدر حال اوست
آنچه گل بینی تو بر بلبل سراپا آتش است
گریم و نالم به یاد لعل رخسارش، مرا
در فراقش کار گه با آب و گه با آتش است
گریه افزون می‌کند سوز دل صدپاره را
من نمی‌دانم که آب است اشک من یا آتش است
آه عالم‌سوز خواهم اشک خونین گو مباش
کی کند پروانه رغبت آب را تا آتش است
آب چشم و آتش دل هردو می‌سوزد مرا
ای خوشا پروانه کو را خصم تنها آتش است

اطلاعات

وزن: فاعلاتن فاعلاتن فاعلاتن فاعلن (رمل مثمن محذوف)
قالب شعری: غزل
منبع اولیه: چکامه

* با انتخاب متن و لمس متن انتخابی می‌توانید آن را در لغتنامهٔ دهخدا جستجو کنید.

برگردان به زبان ساده

بی‌گل روی تو بر ما جام صهبا آتش است
در نظر آب است اما در سویدا آتش است
هوش مصنوعی: بدون وجود گل و زینت چهره‌ات، نوشیدنی‌ام مانند جام صهبا در نظر می‌آید. اما در واقع، به جای آب، آتش است که در دل دارد.
دور از او تا جام بر لب می‌نهم می‌سوزدم
می که با او آب حیوان است تنها آتش است
هوش مصنوعی: در فاصله‌ای که از او دارم، وقتی جام را به لب می‌زنم، تنها آتش می‌سوزاند و نمی‌توانم از آبی که حیات‌بخش است بهره‌مند شوم.
جلوهٔ معشوق بر هرکس به قدر حال اوست
آنچه گل بینی تو بر بلبل سراپا آتش است
هوش مصنوعی: هر کسی به اندازهٔ وضعیت خود زیبایی محبوبش را می‌بیند، مثل اینکه تو چه زیبایی‌ای را در گل مشاهده می‌کنی، در حالی که بلبل به خاطر عشقش به آن، تمام وجودش در آتش است.
گریم و نالم به یاد لعل رخسارش، مرا
در فراقش کار گه با آب و گه با آتش است
هوش مصنوعی: می‌گریم و ناله می‌کنم به یاد زیبایی چهره‌اش، در نبودش کارم با آب و آتش است.
گریه افزون می‌کند سوز دل صدپاره را
من نمی‌دانم که آب است اشک من یا آتش است
هوش مصنوعی: گریه کردن باعث می‌شود درد و سوز دل به شدت بیشتری احساس شود. من نمی‌دانم اشک‌هایم بیشتر شبیه آب هستند یا مثل آتش می‌سوزند.
آه عالم‌سوز خواهم اشک خونین گو مباش
کی کند پروانه رغبت آب را تا آتش است
هوش مصنوعی: ای کاش که دلم به شدت داغ و سوزان است؛ اما مبادا که اشک‌هایم از شدت درد به خون بیفتد. پروانه هرگز به آب میلی نخواهد داشت تا زمانی که شعله آتش در دلش روشن باشد.
آب چشم و آتش دل هردو می‌سوزد مرا
ای خوشا پروانه کو را خصم تنها آتش است
هوش مصنوعی: چشمم از اشک پر است و دل در آتش می‌سوزد. خوش به حال پروانه که دشمنش فقط آتش است.